အီးယူ ေကာ္မရွင္ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာတဲ့ ပထမဆုံး အမ်ိဳးသမီး

 ဂ်ာမနီ ႏိုင္ငံမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ပထမဆုံး ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးျဖစ္လာခဲ့သူ အာဆူလာ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္

ဂ်ာမန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး အာဆူလာ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ကို အီးယူ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ မဲေပးေ႐ြးခ်ယ္လိုက္ၾကပါတယ္။

ဒါဟာ အီးယူ ေကာ္မရွင္ကို အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေခါင္းေဆာင္မွာ ပထမဆုံးအႀကိမ္ပါ။

သူဟာ အီးယူ မွာတင္မက သူ႔ႏိုင္ငံမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ပထမဆုံး ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးျဖစ္လာခဲ့သူပါ။

အခုလို ေ႐ြးခ်ယ္ခံရလို႔ သူဟာ ႏိုဝင္ဘာလ ၁ ရက္မွာ လက္ရွိ ေခါင္းေဆာင္ ယန္းကေလာ့ ယြန္ကာရဲ႕ ေနရာကို အစားထိုး တာဝန္ယူမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္လိုေ႐ြးခ်ယ္ခံခဲ့ရလဲ

ဥေရာပေကာ္မရွင္ ဥကၠဌေနရာကို လွ်ိဳ႕ဝွက္မဲေပးစနစ္နဲ႔ တင္ေျမႇာက္ခဲ့ၾကတာမွာ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ဟာ မဲအေရအတြက္ နည္းနည္းေလးအသာနဲ႔ ကပ္ၿပီး ေ႐ြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတာပါ။

သူက အလယ္အလတ္ လက္ယာ အယူဝါဒ ရွိသူ တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔ကို ဥေရာပ ပါလီမန္က အမတ္ တစ္ဝက္ေက်ာ္က ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္ အဂၤါေန႔ ညေနပိုင္းမွာ ေထာက္ခံ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

သူ မဲစုစုေပါင္း ၃၈၃ မဲ ရခဲ့ၿပီး ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို ရဖို႔အတြက္ဆို အမတ္ ၇၄၇ ေယာက္အနက္ ၃၇၄ ေယာက္က ေထာက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု မဲအေရအတြက္အရ သူ႔ကို အမတ္ စုစုေပါင္းရဲ႕ တစ္ဝက္ေက်ာ္ ေထာက္ခံတယ္လို႔ ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။

မဲေပးတဲ့ေန႔မွာေတာ့ ေမလတုန္းက ေ႐ြးေကာက္ခံထားရတဲ့ အမတ္ ၇၅၁ ေယာက္အနက္ ၄ ေယာက္ တက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့ပါတယ္။

သူေခါင္းေဆာင္ရမယ့္ ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ဟာ ဥေရာပ သမဂၢအတြက္ ဥပေဒေတြ ျပဳစု၊ နည္းဥပေဒ ေတြအေကာင္အထည္ေဖာ္တာနဲ႔ စည္းကမ္းမလိုက္နာတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူတာေတြလုပ္တဲ့ အာဏာေတြ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားပါတယ္။

သားဖြားမီးယပ္ပါရဂူကေန ႏိုင္ငံေရးသမားျဖစ္လာသူ

"ရွင္တို႔ ကြၽန္မအေပၚထားတဲ့ ယုံၾကည္မႈက ဥေရာပအေပၚထားတဲ့ ယုံၾကည္မႈပါပဲ" လို႔ မဲေပးေ႐ြးခ်ယ္ခံရအၿပီး မစၥ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္က ေျပာပါတယ္။

"ရွင္တို႔အားလုံးရဲ႕ ဥေရာပ အေရွ႕၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္က စုစည္းခိုင္မာတဲ့ ယုံၾကည္မႈပါ" လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

"အဲဒါက အင္မတန္ ႀကီးမားတဲ့ တာဝန္ႀကီးပါ။ အခုပဲ ကြၽန္မ အလုပ္စပါၿပီ"

"ေကာင္းရာေကာင္းက်ိဳးကို အတူတူလုပ္ၾကပါစို႔"လို႔ သူက ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ ဘယ္သူလဲ

ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးသစ္(ယာ) နဲ႔ အေဟာင္း(ဝဲ)ကို ဂုဏ္ျပဳတပ္ဖြဲ႕က ဇူလိုင္လ ၁၇ ရက္မွာ အေလးျပဳ

သူဟာ အသက္ ၆၀ ရွိပါၿပီ။

သူ႔ကို ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲၿမိဳ႕မွာ ေမြးခဲ့ပါတယ္။

သားသမီး ခုနစ္ဦး ရွိသူ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲ မဝင္ခင္က သူဟာ သားဖြားမီးယပ္ ပါရဂူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။

ဂ်ာမနီရဲ႕ ပထမဆုံး အမ်ိဳးသမီးကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ဟာ ဂ်ာမန္တပ္မေတာ္မွာ စစ္ အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လုံလုံေလာက္ေလာက္ မျဖည့္ဆည္းႏိုင္ဘူး ဆိုၿပီး ျပည္တြင္းမွာ အေဝဖန္ ခံရပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ သူ႔ကို အမ်ားနဲ႔ ခပ္ကင္းကင္းေနတတ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ ပုံစံ ရွိသူလို႔လည္း ရႈျမင္ၾကပါတယ္။
ဘာေတြကတိေပးထားလဲ

သူက ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြမွာ အီးယူ အေနနဲ႔ လူမႈဖူလုံေရး ကိစၥေတြမွာ ပိုထဲထဲဝင္ဝင္ ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ တြန္းအားေပးဖို႔ ကတိေပးထားပါတယ္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေတြကိုလည္း တိုက္ဖ်က္ဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ကိစၥေတြကိုလည္း ေရွ႕တန္းကေန လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကတိေပးထားပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ ၿဗိတိန္ ဥေရာပ သမဂၢက ခြဲထြက္ဖို႔လည္း အခ်ိန္ ထပ္တိုးေပးမယ္လို႔ ကတိေပးထားဖူးပါတယ္။

ဥေရာပ ပါလီမန္ကိုလည္း ဥပေဒေတြ စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အေရးေပးဖို႔ ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခုက ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ကပဲ ဥပေဒေတြ စတင္ ေရးဆြဲ ႏိုင္ေသးတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အီးယူထဲကို ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ၂၀၂၄ ခုႏွစ္မွာ အီးယူ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕အင္အား ၁၀,၀၀၀ ထားရွိမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူ႔သားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားမႈ ရႈေထာင့္ကေနၾကည့္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ေတြကိုလည္း စဥ္းစားေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အလုပ္လက္မဲ့ေတြအတြက္ ပိုခိုင္မာတဲ့ အာမခံစနစ္ ထူေထာင္မယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
မဲအျပတ္အသတ္မႏိုင္တာက ဘာအားနည္းေစသလဲ

ေဒမီယန္ ဂရမ္မက္တစ္ကပ္၊ ဘီဘီစီ ဥေရာပ သတင္းေထာက္ရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္

 ဂ်ာမန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး အသစ္၊ အေဟာင္းနဲ႔ ဂ်ာမန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္

ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြ သက္ျပင္းခ်ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ေရွး႐ိုးစြဲ အျမင္ႏိုင္ငံေရး အယူဝါဒ ရွိသူ ႏိုင္ငံေရး သမားတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ အန္ဂလာ မာကယ္လ္နဲ႔ နီးနီးစပ္စပ္တဲ့ရွိတဲ့ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ကို အီးယူ ေကာ္မရွင္ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ အမည္ စာရင္း တင္သြင္းတဲ့ ေနရာမွာတင္ကို ရက္ေတြအၾကာႀကီး ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾက အေလွ်ာ့အတင္းေတြ လုပ္ခဲ့ၾကရတာပါ။

ၿပီးေတာ့လည္း အီးယူ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ေနရာ ရဖို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အနည္းဆုံးလိုတဲ့ မဲထက္လည္း ကိုးမဲပဲ ပိုရခဲ့တာပါ။

ဒီလို အေျခအေနက သူ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈ ၾသဇာကို အားနည္းေစပါလိမ့္မယ္။ သူ႔ကို ပိုလန္နဲ႔ အီတလီက အီးယူဆန႔္က်င္တဲ့အျမင္ရွိတဲ့ အမတ္ေတြနဲ႔ လက္ယာစြန္း အမတ္ေတြက ေထာက္ခံခဲ့ပုံရပါတယ္။

သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အယူဝါဒရွိတဲ့(Green) အမတ္ေတြကေတာ့ သူ႔ကို မဲမေပးခဲ့ၾကပါဘူး။ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ရဲ႕ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ နဲ႔ ေျမထဲပင္လယ္ျဖတ္ေက်ာ္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ အားထုတ္ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြက အားနည္းလြန္းတယ္လို႔ သူတို႔က ေျပာပါတယ္။ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီေတြကလည္း သူတို႔ ႀကိဳက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကို အီးယူႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြက နာမည္စာရင္းမသြင္းလို႔ စိတ္ဆိုးခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီလို ယူဆခ်က္ေတြ ရွိေနေတာ့ အစပိုင္းမွာေတာ့ သူတင္သြင္းတဲ့ ဥပေဒေတြ ပါလီမန္က အတည္ျပဳခ်က္ရဖို႔ ျပႆနာေတြ ရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။
ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ အေ႐ြးခံရတာကို ဘယ္လို တုံ႔ျပန္ၾကသလဲ

သူအေ႐ြးခံရတာကို ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။

လက္ရွိ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ယန္းကေလာ့ ယြန္ကာ၊ ဂ်ာမန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အန္ဂလာမာကယ္လ္၊ ဆြီဒင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ စေတဖန္ လိုဗိန္း၊ စပိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပက္ဒ႐ို ဆန္းခ်က္စ္၊ ဥေရာပ ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ေဒၚနယ္ တုစ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ဥေရာပ ေကာင္စီ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာမယ့္သူ ခ်ားလ္စ္မီရွဲလ္တို႔က ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳ စကားေတြ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ဆိုတာဘာလဲ

ဥေရာပေကာ္မရွင္က ေကာ္မရွင္နာ ၂၈ ေယာက္ကို ငါးႏွစ္တစ္ခါ အစားထိုး လဲလွယ္ရပါတယ္။

အီးယူ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အလုပ္က အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံေတြ အတြက္ ဥပေဒေတြ ေရးဆြဲျပဳစု၊ အဲဒီ ဥပေဒေတြ စိုးမိုးေအာင္လုပ္ရတဲ့ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းပါ။

ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲၿမိဳ႕မွာ အေျခစိုက္ပါတယ္။

ဥေရာပ သမဂၢအဖြဲ႕အစည္းေတြအၾကား ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ ဥပေဒၾကမ္းေတြ ေရးဆြဲႏိုင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔မွာ ဝန္ထမ္းအင္အား ၃၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီး ဒီႏွစ္အတြက္ အသုံးစရိတ္က ယူ႐ိုေငြ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလ်ံ ရွိပါတယ္။

သူတို႔တင္သြင္းတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ေတြကို ဥေရာပ ပါလီမန္နဲ႔ အီးယူ အဖြဲ႕ဝင္ ၂၈ ႏိုင္ငံက ဝန္ႀကီး ၂၈ ေယာက္က အတည္ျပဳလိုက္တာနဲ႔ ဥပေဒ ျဖစ္လာပါတယ္။

သူတို႔ရဲ႕ ဥပေဒေတြက က႑အေတာ္မ်ားမ်ားကို ၿခဳံလႊမ္းပါတယ္။

ေလထုညစ္ညမ္းမႈ ကာကြယ္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ ပုဂၢိဳလ္ေရး သတင္းအခ်က္အလက္ ကာကြယ္ေရး၊ အင္တာနက္ ကုမၸဏီႀကီးေတြကို ထိန္းေက်ာင္းတာ၊ ေဒသတြင္း မိုဘိုင္းလ္ဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး နဲ႔ က်န္းမာသန႔္ရွင္းတဲ့ စားသုံးဆီ စားသုံးႏိုင္ေရးတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေခါင္းေဆာင္ေနရာ အတြက္ ဘာေၾကာင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရလဲ

ငါးႏွစ္ၾကာတိုင္းမွာ ေကာ္မရွင္က ေကာ္မရွင္နာ ၂၈ ေယာက္ကို အစားထိုး လဲလွယ္ရပါတယ္။

တစ္ႏိုင္ငံစီက ခန႔္အပ္ေပးလိုက္တဲ့ ေကာ္မရွင္နာ အသစ္ တစ္ေယာက္စီရယ္ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ တစ္ေယာက္ရယ္ကို ဥေရာပ ပါလီမန္က မဲေပးအတည္ျပဳေပးပါတယ္။

သူတို႔အားလုံးဟာ အီးယူ အမတ္ ၇၅၁ ေယာက္ ရွိတဲ့အနက္ အမ်ားစုက ေထာက္ခံ အတည္ျပဳေပးမႈ ရဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

အခုတစ္ေခါက္ ဥကၠ႒ေနရာ အစားထိုးဖို႔ ဥကၠ႒ေလာင္းရွာေဖြတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

မစၥ ဖြန္ဒါလိုင္ယန္ကို အီးယူ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဥကၠ႒ေလာင္း အျဖစ္ ေနာက္ဆုံး အခ်ိန္ကပ္မွ သေဘာတူညီမႈအျဖစ္ တင္သြင္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥေရာပႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဥေရာပ ပါလီမန္နဲ႔ သေဘာတူထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီအုပ္စုေတြက သူတို႔ႀကိဳက္တဲ့ ဥကၠ႒ေလာင္းကို နာမည္စာရင္းတင္သြင္းမယ္ဆိုတဲ့ ဥကၠ႒ တင္ေျမႇာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ပယ္ခ်ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com