ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္အပါအ၀င္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေလးဦးအေပၚ အေမရိကန္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ခ်မွတ္

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆုိးရြားလွတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြ အတြက္ တာဝန္ရွိတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ သက္ဆုိင္ရာ မိသားစုဝင္ေတြအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈအသစ္ေတြကို အဂၤါေန႔ ဇူလိုင္လ ၁၆ ရက္ေန႔က ခ်မွတ္လုိက္ပါၿပီ။ ဒီဆိုးဝါးလွတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္က်ဴးလြန္မႈေတြမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမ်ဳိးစုအလိုက္ ရွင္းလင္းဖယ္ရွားမႈေတြအတြင္း ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္မႈေတြလည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။

အခု ဒဏ္ခတ္အေရးယူခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေလးဦးကေတာ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး စိုးဝင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သန္းဦးနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ေအာင္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

အခုလို ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ အပိုဒ္ ၇၀၃၁၊ (ဂ)၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခား ေရး ဌာနရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားနဲ႔တျခားဆက္စပ္ေနတဲ့ အစီအစဥ္ဆုိင္ရာဥပေဒအရ ခ်မွတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အက္ဥပေဒအရ ႏုိင္ငံျခားအစိုးရ အရာရွိမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိသာတဲ့အဂတိလုိက္စားမႈ ဒါမွမဟုတ္ ႀကီးမားတဲ့လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္ မႈေတြမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေၾကာင္း ခုိင္လံုတဲ့ အခ်က္အလက္ ရရွိထားရင္ အဲဒီ က်ဴးလြန္တဲ့၊ တာဝန္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ မိသားစုဝင္ေတြဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအတြင္းကို လာေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒအရလည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Mike Pompeo အေနနဲ႔ ဒီက်ဴးလြန္တဲ့ အစိုးရ အရာရွိေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕မႈကို လူသိရွင္ၾကား၊ ဒါမွမဟုတ္ သီးျခား ထုတ္ျပန္ ေၾကညာေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနအေနနဲ႔ ေပၚလစီေတြ ခ်မွတ္ရာမွာ အျပဳအမူေတြ ေျပာင္းလဲ ဖို႔နဲ႔ တာဝန္ခံမႈ၊ တာဝန္ရွိမႈကို ေထာက္ခံအားေပးဖို႔ ဦးစာ းေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈဟာ ဒီဦးတည္ခ်က္ေတြကို ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ေစဖို႔ ရည္ရြယ္ တယ္လို႔လည္း ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနအေနနဲ႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အဆင့္အျမင့္ဆံုး ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပထမဦးဆံုး လူသိရွင္ၾကား အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြအေပၚ အေ၇းယူဖို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာရျခင္းဟာ ႀကီးမားတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး က်ဴးလြန္ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြမွာ ဒီတပ္မႉးေတြ ပါဝင္ေၾကာင္း ခုိင္လံုတဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားအေပၚ အေျခခံတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတဝွန္း ျမန္မာ စစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိး ေဖာက္က်ဴးလြန္မႈေတြျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သတင္းေတြထြက္ေပၚေနၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္မႈေတြအတြက္ တာဝန္ရွိသူ ေတြကို အေရးယူဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ပ်က္ကြက္ေနတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနအေနနဲ႔ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္လွ်က္ ရွိပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ တာဝန္ယူမႈ မရွိတဲ့ ဆုိးဝါးလွတဲ့ ဥပမာ တခု ကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမ်ဳိးစုအလုိက္ သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈအတြင္း အင္းဒင္ရြာမွာ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈေတြအတြက္ ျပစ္မႈထင္ရွားေတြ႔ရွိတဲ့ စစ္သားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္ မၾကာခင္က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အမိန္႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တပ္မေတာ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ ဒီျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြကို အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ လ အနည္း ငယ္သာ ခ်ထားခဲ့ၿပီး ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာျဖစ္ေပမယ့္ အင္းဒင္ေက်းရြာ သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကမၻာကို အသိေပးခဲ့တဲ့ သတင္းေထာက္ေတြကိုေတာ့ ရက္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထားခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အဂၤါေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ Global Magnitsky Human Rights Accountability Act ေခၚ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမွာ တာ၀န္ရွိ သူေတြ ကို အေရးယူဒဏ္ခတ္တဲ့ ဥပေဒအရ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရး က်ဴးလြန္ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြမွာ တာ၀န္ရွိသူေတြျဖစ္တဲ့ စစ္ဆင္ေရး အထူးအဖဲြ႔မွဴး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္ေက်ာ္ေဇာ၊ ဘူးသီးေတာင္ အေျခစိုက္ အမွတ္ ၁၅ စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ကဲ မႈ ဌာနခ်ဳပ္မႉး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ခင္ေမာင္စိုး၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔မွဴး အျဖစ္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲခဲ့တဲ့ ရဲမွဴးခ်ဳပ္ သူရစန္းလြင္နဲ႕ ေျချမန္တပ္မ ၉၉ နဲ႔ ၃၃ တို႔ကို အေမရိကန္အစိုးရက ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လက ပိတ္ဆို႔ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

အလားတူ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ တိုးၿပီးခ်မွတ္ဖို႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိပါတယ္။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com