Venezuela အေရးမွာ ႏိုင္ငံႀကီးေတြ အားစမ္း

ၿပီးခဲ့တဲ့ လပိုင္းအနည္းငယ္အတြင္းမွာ သမၼတ Donald Trump အစိုးရ က Venezuela ႏိုင္ငံမွာ သမၼတ မာဒူရို အစိုးရ ျပဳတ္က်ေတာ့မယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ထုတ္္ေျပာလာခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ႐ုရွားစစ္တပ္ေတြကို ဒီ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ႏိုင္ငံထဲ ပို တိုးခ်လိုက္ အၿပီးမွာေတာ့ ဒီ Venezuela ျပႆနာက ဆက္ရွည္ႏိုင္ၿပီး၊ အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားအၾကား၊ တဆင့္ခံလူငွားတိုက္ပြဲ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္သူေတြက ေထာက္ျပေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ သမၼတ Trump အေနနဲ႔ သံတမန္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔တဲ့အဆင့္ထက္ ေက်ာ္လုပ္ရတဲ႔အေနအထား ေရာက္သြားမွာကို သံုးသပ္သူေတြက စိုးရိမ္ေနတာကို VOA သတင္းေထာက္ Patsy Widakuswara သတင္းပို႔ထားတာကို ကိုဝင္းမင္းက ေျပာျပမွာပါ။

႐ုရွားႏိုင္ငံ Rostvertol ကုမၸဏီကေန ထုတ္ထားတဲ့ ရဟတ္ယာဥ္ေတြကို Venezuela ႏိုင္ငံကို ပို႔ေပးေနပါတယ္။ ဒီ ႐ုရွားကုမၸဏီကေန Sergei Ostapenko ကို က

“ ဗင္နီဇြဲလားျပည္သူေတြက ေနာက္ထပ္ ရဟတ္ယာဥ္ေတြ ထပ္ေတာင္းဆို လာရင္ ဒီရဟတ္ယာဥ္ေတြကို ေပးလိုက္မွာပါ။”

႐ုရွားသတင္း ေအဂ်င္စီေတြအဆိုအရ ရွရွားက ႀကီးမႈးၿပီးလုပ္ေပးတဲ့ ရဟတ္ယာဥ္ေမာင္းဌာနကို Venezuela မွာ ဖြင့္ထားၿပီလို႔ ထုတ္ေဖာ္လိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရွရွားကိုေရာင္းထားတဲ့ ေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြ ၀န္ေဆာင္မႈေပးဖို႔ ရွရွားတပ္သား ၁၀၀ ခန္႔ ေစလႊတ္ထားပါတယ္။ အေမရိကန္ Enterprise အဖြဲ႔ႀကီးမွ သံုးသပ္သူ Roger Noriega က

“ဒါက အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေတြ ထိပ္တိုက္အားၿပိဳင္ၾကတာပါ။ ၾကည့္ေလ ႐ုရွားက ဒီႏိုင္ငံထဲကို ဝင္သြားၿပီ၊ ဒါကို အံတုတဲ့အေနနဲ႔ အေမရိကန္က သတိေပးေနတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ အရင္တုန္းက မာဒူရို သူ႔အလိုလို ဇတ္သိမ္းသြားမယ္လို႔ သေဘာထားတဲ့ တရုတ္ ကလည္း စဝင္လာေနၿပီေလ။”

ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္က တရုတ္ႏိုင္ငံကလည္း ေလယာဥ္ႀကီးတစီးနဲ႔ ၆၅ တန္ရွိတဲ့ ေထာက္ပံ႔ေရးပစၥည္းေတြကို မာဒူရို အစိုးရအတြက္ ပို႔ေပးလိုက္ပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ Trump ကေတာ့

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗင္နီဇြဲလားကို ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ ဗင္နီဇြဲလားမွာက တကယ့္ကိုႀကီးမားတဲ့ျပႆနာႀကီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီအေၾကာင္း အမ်ားႀကီးကို လူေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ ေျပာရေတာ့မွာပါ၊ ဒီထဲမွာ သမၼတ ပူတင္ ပါေကာင္းပါမယ္၊ တရုတ္သမၼတ ရွီ လဲ ပါႏိုင္တယ္။”

ဒါ့အျပင္ သမၼတ Trump က ရွရွားအေနနဲ႔ Venezuela ကေန ထြက္သြားဖို႔ ေတာင္းဆိုထားၿပီး တံု႔ျပန္ႏိုင္တာအားလံုးကို စဥ္းစားေနတယ္လို႔ သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တရုတ္နဲ႔ ႐ုရွားကေတာ့ အခု Venezuela ေခါင္းေဆာင္ မာဒူရိုကို ကူညီေနတာက Venezuela နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတယ္လို႔ ေျပာေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္အရာရွိေတြကလည္း ႐ုရွားအေပၚ ေနာက္ထပ္ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ လုပ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။ Venezuela ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္အထူးကိုယ္စားလွယ္ Elliott Abrams က

“႐ုရွားအေနနဲ႔ သူတို႔ဒီမွာ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္လို႔ရမယ္လို႔ ထင္ရင္ေတာ့ အမွားႀကီးမွားပါလိမ့္မယ္၊ သူတို႔ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္လို႔မရပါဘူး။”

တကယ္ေတာ့ ရုရွားနဲ႔ တရုတ္အေနနဲ႔ Venezuela ကို ေဒၚလာဘီလံေပါင္း မ်ားစြာေခ်းထားတာကို ျပန္မရမွာ စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ုရွားအတြက္ေတာ့ ေငြေၾကးတြက္တာ သပ္သပ္မဟုတ္ပဲ ပထ၀ီ ႏိုင္ငံေရးသာ တြက္ၿပီး ၾသဇာထူေထာင္လာတာပါ။ ၂၀၁၅ တုန္းကလည္း ႐ုရွား အေနနဲ႔ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္မွာ ၀င္စြက္ခဲ့ၿပီး သမၼတ Bashar al-Assad အစိုးရ ျပန္လည္ထူေထာင္လာႏိုင္ေအာင္ အကူအညီေပးခဲ့တာမို႔ အလားတူ Venezuela မွာျဖစ္လာမွာကို စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

အေမရိကန္ Enterprise အဖြဲ႔က Roger Noriega က

“႐ုရွားက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေသြးတိုးစမ္းေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဖက္က စစ္ေရးသံုးဖို႔လိုမ်ိဳး ခိုင္မာတဲ့ၿခိမ္းေျခာက္မႈ မပါတဲ့ မူဝါဒနဲ႔ သြားတဲ့အခါၾကေတာ့ ရုရွားဖက္က လာေလဖီးမေနနဲ႔လို႔ ျပန္စိန္ေခၚလာတဲ့သေဘာေပါ့ေနာ္။”

တခ်ိဳ႕ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံရဲ႕ တဆင့္ခံလူဌားတိုက္ပြဲ မျဖစ္ရေအာင္ ယာယီသမၼတ ေၾကညာထားတဲ့ Juan Guaidó အေနနဲ႔ ႐ုရွားနဲ႔ တရုတ္တို႔ကို မာဒူရိုကို ကူညီတာရပ္ရင္ သူတို႔ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လံုး၀ မဆံုးရံႈးေစရဘူးလို႔ စြဲေဆာင္သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အေမရိကန္အေျခစိုက္ Brookings မူ၀ါဒ အဖြဲ႔က Geoffrey Gertz ကေတာ့

“႐ုရွားေရာ တရုတ္ပါ ဗင္နီဇြဲလားနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ သတိႀကီးႀကီးထား ခ်ည္းကပ္မွာပါ။ ဒီ ျပႆနာရဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္လံုးနဲ႔ သူတို႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္သြားခ်င္မွာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ ဘယ္သူဘဲ အာဏာရလာ ရလာ သူတို႔ေၾကြးမွီေတြ ျပန္ဆပ္ေပးလာေအာင္ေလ။”

အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဗင္နီဇြဲလား ပဋိပကၡၾကီးမားလာတာနဲ႔ အမွ် ဗင္နီဇြဲလား ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အစားအစာ ၊ ေသာက္သံုးေရေတြနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီးပ်က္တာေတြကို ပိုမို ခံစားလာေနရပါတယ္။

၀င္းမင္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com