မူးယစ္ေရာင္း၀ယ္မႈက ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔ေတြ အက်ဳိးျဖစ္ေနေၾကာင္း ICG ေျပာ

ႏိုင္ငံတကာမူးယစ္ေဆး၀ါးတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ မီးရွဳိ႕ ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ သိမ္းဆည္းရမိထားတဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ား။ (ဇြန္လ ၂၆၊ ၂၀၁၇)

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွမ္းျပည္နယ္ဟာ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ မက္သာဖက္တမင္း မူးယစ္ေဆး၀ါးအဓိက ျဖန္႔ျဖဴးထုတ္လုပ္တဲ့ အႀကီးမားဆံုး ဗဟိုအခ်က္အခ်ာေနရာ ျဖစ္လာေနၿပီး ဆိုးက်ဴိးရလာဒ္အျဖစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို အႏၱရာယ္ျပဳေနေၾကာင္း Brussels အေျခစိုက္ ICG ႏိုင္ငံတကာပဋိပကၡေလ့လာေရး အဖဲြ႔ရဲ႕ အဂၤါေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာအသစ္မွာ သတိေပးေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

မဲေခါင္ေဒသတြင္း တႏွစ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀ ဘီလီယံဖိုးရွိေနတဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း ၀ယ္မႈကေန ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ မဟာမိတ္ ျပည္သူ႕စစ္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုငယ္ေတြသာမက အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔ငယ္ေတြက အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ရရွိေနေၾကာင္း ICG အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပထားပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို တင္ဆက္မွာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ နီးပါးရွိလာေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ မက္သာဖက္တမင္း ပံုေဆာင္ခဲ အိုက္စ္ Ice ထုတ္လုပ္မႈဟာ ကမၻာမွာ အႀကီးဆံုး ဗဟိုခ်က္တခုျဖစ္ေနေၾကာင္း Fire and Ice ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္က ပဋိပကၡနဲ႔ မူးယစ္ေဆးျပႆနာမ်ားဆိုၿပီး စစ္တမ္းေကာက္ယူ ျပဳစုေရးသားထားတဲ့ ICG ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ သတိေပးထားတာပါ။

ဒီမူးယစ္ေဆး ထုတ္လုပ္မႈေတြရွိေနတဲ့ေနရာေတြဟာ ျမန္မာတပ္မေတာ္နဲ႔ မဟာမိတ္ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္သူ႕စစ္ေတြနဲ႕ လက္နက္ကိုင္အုပ္စုငယ္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္ေျမေတြ၊ ေနာက္ၿပီး အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္ေျမေတြမွာျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္၊ ေရာင္း၀ယ္မႈေတြကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ အဓိက ခက္ခဲတဲ့အေၾကာင္းအရင္းေတြထဲမွာ သူတို႔ ၾသဇာအာဏာလႊမ္းမိုးထားတဲ့ နယ္စပ္ေဒသက ျပည္သူ႔စစ္ေတြနဲ႕ လက္နက္ကိုင္အုပ္စုငယ္ေတြဆီကေန အက်ဳိးအျမတ္ရေနတဲ့ ျမန္မာတပ္မေတာ္က ဒီအဖဲြ႕ေတြဆက္ၿပီး ရပ္တည္ႏိုင္ေရး ပိုၿပီးလိုလားေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာန အယ္ဒီတာေဟာင္း ဦးခြန္ဆိုင္းကေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာပါ အခ်က္ေတြဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မွန္ကန္ေၾကာင္း ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

"အစိုးရဘက္ကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ႏွိပ္ကြက္ဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ သူကလည္း အင္အားလိုတယ္။ ဆိုေတာ့ ဘာလုပ္လည္း နံပတ္၁ ကေတာ့ သူ႔ဘက္ကို ပါႏိုင္မယ့္အင္အားစုေတြကို သူက ဆြဲသြင္းတာေပါ့ ၊ ဆြဲသြင္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္႔ဘက္ပါတယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔က ပါ၀င္ပတ္သက္လို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ အခြင့္အေရးမ်ိဳးေပးခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအစိုးရဘက္ကို ၀င္လာတဲ့ ျပည္သူ႔စစ္ေတြရွိလာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အပစ္ရပ္ေတြရွိလာတယ္။ အရင္က အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြေပ့ါခင္ဗ် ။ အဲလိုမ်ိဳးျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ အစိုးရကလည္း ပတ္သက္လာတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ထြက္လာတဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မွန္ကန္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သံုးသပ္ႏိုင္တာေပါ့ေနာ္။ အေရးႀကီးတာကေတာ့ ဒီအေျခအေနကို ဘယ္လို က်ေနာ္တို႔ ေက်ာ္လႊားမလဲဆိုတာကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားသူတိုင္း အားလံုး ၀ိုင္း၀န္း စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္တယ္။"

ICG ရဲ႕ ၃၆ မ်က္နွာပါ အစီရင္ခံစာရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ထဲမွာလည္း ျမန္မာ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ ျပည္သူ႔စစ္ေတြ၊ လက္နက္ကိုင္အုပ္စုငယ္ေတြကို ပိုၿပီးကန္႔သတ္မႈေတြ ျပဳလုပ္သင့္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တေျဖးေျဖးနဲ႕ ဒီအဖဲြ႔ေတြကို ျဖဳတ္သိမ္းတဲ့ အထိ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ဦးခြန္ဆိုင္းရဲ႕ အျမင္ကေတာ့-

"တဖက္က ၾကည့္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ဟုတ္ပါတယ္ ဒါလိုအပ္ပါတယ္။ ေနာက္တဖက္ကၾကည့္ မယ္ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကိုလည္းၾကည့္ဖို႔လိုပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတာ ဘာလဲဆိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြရေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတာ တကယ္ေတာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ေတြရတယ္ဆိုရင္ အစိုးရက လည္း ဒီေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကို သူက ရန္သူလို႔ သေဘာထားစရာမလိုေတာ့ဘူး ။ ဒီေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း အစိုးရကို ရန္သူလို႔ သေဘာထားစရာမလိုေတာ့ဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာဆိုရင္ ဒီျပည္သူ႔စစ္ေတြရဲ႕ က႑ကလည္း ေလ်ာ့က်သြားမယ္ အခုျဖစ္ေနတာေတြ။ ဒီလိုမ်ိုး ေလ်ာ့က်သြားမယ္ဆိုရင္ တဖက္က ထိန္းသိမ္းႏိုင္မွာျဖစ္တယ္ ဒီလို ထိန္းသိမ္းတဲ့ ေနရာမွာလည္း က်ေနာ္တို႔က ဒီလိုဖြ႔ံၿဖိဳးေရးတို႔ drug enforcement တို႔နဲ႔ ထိန္းသိမ္းရမွာေပါ့ ။ ခ်က္ခ်င္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရလို႔ေတာ့ တခါတည္းေပ်ာက္သြားမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး ေပါ့ဗ်ာ။"

ဇန္န၀ါရီလ ၈ ရက္ေန႔ ရက္စဲြနဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ အဲဒီအစီရင္ခံစာမွာ အန္ဖက္တမင္းေဆးျပား၊ ဘိန္းျဖဴေတြနဲ႔ အိုက္စ္ ေရာင္း၀ယ္မႈကေန အလြန္ႀကီးမားတဲ့ အျမတ္အစြန္းရရွိေနတာေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးက႑ာမွာ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္လာတဲ့ အဆင့္ထိ ေရာက္ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္ေတြအျဖစ္ ဥပေဒနဲ႔ ၿငိိစြန္းတဲ့ ပစ္မႈ က်ဴးလြန္မႈေတြ၊ အဂတိလိုက္စားမႈေတြ ပိုမိုျဖစ္ေပၚေစတယ္လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။

မူးယစ္ေဆးေရာင္း၀ယ္မႈဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို အႏၱရာယ္ျပဳေနသလုိ နွစ္ေပါင္းၾကာရွည္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား ပဋိပကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြကိုလည္း ေႏွာင့္ေနွးေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဥပမာ-၂၀၁၈ ဇန္န၀ါရီလက ေျမာက္ပိုင္းရွမ္းျပည္နယ္မွာ ပ်က္စီးေနတဲ့ အိမ္တအိမ္ကိုရဲတပ္ဖဲြ႕၀င္ေတြ ၀င္ေရာက္ရွာေဖြရာမွာ အန္ဖက္တမင္းေဆးျပားေတြနဲ႕ ဘိန္းျဖဴ တန္ဖိုးေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၄ သန္းဖိုး သိမ္းဆည္းရမိခဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္ ဆိုရင္ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ မူဆယ္ လမ္းမၾကီးေပၚက အိမ္တအိမ္ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႕ ေနာက္ဆက္တဲြ ဘယ္သူေတြကို ဖမ္းဆီးမိသလဲ၊ ဘယ္သူေတြရဲ႕ လက္ခ်က္လဲဆိုတာလည္း ရဲတပ္ဖဲြ႕ဘက္က လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိဘူးလို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးထားပါတယ္။ အဲဒီေနရာဟာ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ ႏွစ္ေပါင္း ၂၈နွစ္နီးပါး အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားတဲ့ ျပည္သူ႕စစ္ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ေနရာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေလာက္ ပမာဏမ်ားျပားတဲ့ မူးယစ္ေဆးေတြ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တာကို အေရးမယူႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ရပ္ဟာ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ ျပည္သူ႕စစ္လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕ၾကား အေပးအယူရွိႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ျပေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပထားပါတယ္။

မူးယစ္ေဆး၀ါးေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈကို အဓိကႏွိမ္နင္းႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရ ဘက္က အဓိကလုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ အရာကေတာ့ သံုးစဲြသူေတြ၊ အေသးစားေရာင္းခ်ေနသူေတြကို အေရးယူ အာရံုစိုက္လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ရပ္သင့္ၿပီး အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး မူးယစ္ေဆး၀ါး ကုန္သြယ္မႈကေန အျမတ္ရေနတဲ့ အဓိက ကြန္ရက္ေတြ၊ အုပ္စုတြကို မဟာဗ်ဴဟာ က်က် ျဖတ္ေတာက္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ ICG အစီရင္ခံစာက တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com