ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား ဆန္ ဥေရာပ တင္ပို႔မႈ EU အခြန္ေကာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္

စပါးရိတ္ေနတဲ့ ျမန္မာေတာင္သူမ်ား

ဥေရာပကို တင္ပို႔ေနတဲ့ ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယားႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆန္တင္သြင္းမႈအေပၚ စတင္ၿပီး အခြန္ေကာက္ဖို႔ ဥေရာပသမဂၢ ကုန္သြယ္ေရး ေကာ္မရွင္က ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ့္ အလားအလာရွိေနပါတယ္။

ေစ်းႏႈန္းခ်ဳိသာတဲ့ အာရွဆန္ေစ်းကြက္ေၾကာင့္ ဥေရာပက စပါး စိုက္ပ်ဴိးေရး ေစ်းကြက္ ထိခိုက္လာတာကို ကာကြယ္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ဥေရာပေကာ္မရွင္က ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အေျခခံအက်ဆံုး ျပည္ပပို႔ကုန္ျဖစ္တဲ့ ဆန္တင္ပို႔မႈကို အားထားေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အခုလို သြင္းကုန္ခြန္ေပးရမယ့္ ကိစၥ ဘယ္ေလာက္ထိ ထိခိုက္မႈရွိႏိုင္မလဲ။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္လက္တင္ျပမွာပါ။

ဥေရာပမွာ တရွိန္ထိုးျမင့္တက္လာတဲ့ အာရွဆန္တင္ပို႔မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံေတြက တင္ပို႔ေနတဲ့ ဆန္တင္သြင္းမႈအေပၚ သံုးႏွစ္ၾကာ အခြန္ေကာက္ခံမယ့္ အစီအစဥ္ကို ဒီသတင္းပတ္အတြင္း ဥေရာပသမဂၢဘက္က ခ်မွတ္ဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ အာရွက ဆန္တင္ပို႔အေျခအေနကို စံုးစမ္းကိုင္တြယ္ဖို႔ အဖဲြ႔၀င္ အီတလီႏိုင္ငံက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ မတ္လမွာ အဆိုျပဳခဲ့တာပါ။

ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယားဟာ အရင္က EBA ေခၚ ‘လက္နက္ က လြဲလို႔ အားလံုး’ ဆိုတဲ့ ဥေရာပသမဂၢကေန ဖြံၿဖိဳးမႈအနည္းဆံုး ႏိုင္ငံေတြကို ေပးထားတဲ့ ကုန္သြယ္မႈ အထူးအခြင့္အေရးကေန အက်ဳိးအျမတ္ေတြ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိေနၿပီး ဒီအေပၚမွာ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြက တာ၀န္ခံမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈမရွိတဲ့အတြက္ ကေမၻာဒီးယားကို EBA အခြင့္အေရးေပးထားတာကို ဥေရာပသမဂၢက ျပန္႐ုပ္သိမ္းလိုက္ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ ျပန္ရုပ္သိမ္းသင့္ မသင့္ စဥ္းစားေနဆဲပါ။

ဒါေပမယ့္လည္း ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႕ ဆန္သြင္းကုန္ အခြန္ေကာက္ခံမယ့္ ကိစၥဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ မဆိုင္ပဲ ဥေရာပက လယ္သမားေတြရဲ႕ အက်ဳိးကာကြယ္ဖို႔အတြက္ပဲျဖစ္တယ္လို႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ Burma Campaign UK ရဲ႕ အမႈေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner ကဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“Everything But Arms” ဆိုတဲ့ EBA ကုန္သြယ္မႈ အထူးအခြင့္အေရးသေဘာတူညီမႈအရ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ဥေရာပကို တင္ပို႔လာတဲ့ သြင္းကုန္မွန္သမွ် ဥေရာပသမဂၢက အခြန္မေကာက္ပါဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ေတာ့ရွိေနဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုလက္ရွိမွာ ျမန္မာႏို္င္ငံက လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ ဥေရာပ ေစ်းကြက္နဲ႔ ပတ္သက္ ထိခိုက္မႈရွိမရွိ ဆိုတာကို ဥေရာပသမဂၢက ျပန္ၿပီး သံုးသပ္စဥ္းစားေနပါတယ္။

အခု ဆန္သြင္းကုန္ အခြန္ေကာက္ခံတာကေတာ့ ဒါနဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။ သက္သက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဥေရာပကို ဆန္တင္ပို႔မႈ သိသိသာသာမ်ားလာေနတဲ့အတြက္ စပါးစိုက္တဲ့ ဥေရာပ ေတာင္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြက လယ္သမားေတြဟာ အာရွကလာတဲ့ ေစ်းႏႈန္းခ်ဳိသာတဲ့ ဆန္ကို ယွဥ္ၿပီး မေရာင္းႏိုင္ပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူတို႔အက်ဳိးကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံက တင္ပို႔တဲ့ ဆန္ေတြအေပၚ သြင္းကုန္ခြန္ေကာက္ဖို႔ ဥေရာပ ေကာ္မရွင္ဘက္က ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ျဖစ္လာတာပါ။”

ဥေရာပေတာင္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ေပၚတီဂူကေန ဘူလ္ေဂးရီးယား ထိ ႏိုင္ငံေပါင္း ရွစ္ႏိုင္ငံမွာ စပါးစိုက္ပ်ဳိးၾကပါတယ္။ ဥေရာပ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး အဖဲြ႔ ျဖစ္တဲ့ Copa-Cogeca ရဲ႕ အဆိုအရ ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယား ႏွစ္ ႏိုင္ငံကေန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ Indica ဆန္တန္ခ်ိန္ ၉ ေထာင္ပို႔ေနရာကေန ၂၀၁၇ မွာ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၃၆၀,၀၀၀ အထိ ပို႔လာတာေၾကာင့္ ဥေရာပ ဆန္ေစ်းေတြ ကေမာက္ကမ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

သံုးႏွစ္ၾကာ သြင္းကုန္ခြန္ေကာက္ခံမယ့္ အစီအစဥ္မွာ ပထမနွစ္အတြက္ ဆန္တန္ခ်န္ တတန္ကို ယူရိုေငြ ၁၇၅ ေဒၚလာ ႏႈန္းနဲ႔ေကာက္ခံမွာျဖစ္ၿပီး ဒုတိယႏွစ္အတြက္ ေဒၚလာ ၁၅၀ ေလ်ာ့ေကာက္သြားမွာျဖစ္သလို တတိယႏွစ္မွာေတာ့ ၁၂၅ ေဒၚလာႏႈန္းေလ်ာ့ၿပီး ေကာက္ခံဖို႔ ဥေရာပသမဂၢ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္က အဆိုျပဳထားပါတယ္။

ဆန္တင္ပို႔မႈကို အားထားေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အခုလို ဥေရာပကိုတင္သြင္းမယ့္ ဆန္ပို႔မႈမွာ အခြန္ေပးေဆာင္ရေတာ့မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရး လိုေငြျပမႈ ႀကီးလာၿပီး ထိခို္က္မႈရွိလာမွာျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာစီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးကံထြန္းက သံုးသပ္ပါတယ္။

"အခုလို အထူးအခြင့္အေရးရထားတဲ့ အေျခအေနကေန သူတို႔ အခြန္ေကာက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေစ်းေတြတက္သြားမွာေပါ့ေလ။ ျမန္မာဆန္ေစ်းက ေစ်းေတြတက္သြားမယ္။ တက္သြားရင္ ျပည္ပကို ဆန္ပို႔တဲ့ အေျခအေနမွာ ၀င္ေငြကိုသြားၿပီးေတာ့ ထိခိုက္မယ္။ လက္က်န္ ေပါ့ေလ ခါတိုင္းက အခြန္မေပးရဘူး အခုက အခြန္ေပးရမယ္ဆိုေတာ့ ၀င္ေငြေပၚမွာ အခြန္ကို ႏုတ္ရမယ္။ ႏုတ္ၿပီးေတာ့ လက္က်န္က ႏိုင္ငံအတြက္က အသားတင္က်န္တာနည္းသြားမယ္။ ဆိုေတာ့ ခ်က္ခ်င္းထိခိုက္မႈေတာ့ရွိမယ္ လိုေငြျပမႈမွာ ထိခိုက္မႈေတာ့ရွိမယ္။"

ဥေရာပသမဂၢ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္ကေန ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံေတြက ဆန္တင္ပို႔မႈကို သြင္းကုန္ခြန္ေကာက္ခံမယ့္ ကိစၥကို ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ရွိေပမယ့္ အဖဲြ႔၀င္ ၂၈ ႏိုင္ငံပါ၀င္တဲ့ ဥေရာပသမဂၢမွာ အမ်ားစုက ဒီအစီအစဥ္ကို ေထာက္ခံမႈရွိသလား မရွိဘူးလားဆိုတာ သဲသဲကဲြကဲြမျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ေနာက္ဆံုးထားၿပီး သေဘာထားေတြ ေပးၾကဖို႔နဲ႕ တကယ္လို႔မ်ား အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြဘက္က ပ်က္ကြက္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အရ ဒီအခြန္ေကာက္မယ့္ကိစၥကို အၿပီးသတ္ ဆံုးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ကန္႔ကြက္မႈေတြ မရွိဘူးဆိုရင္ လာမယ့္ ေသာၾကာေန႔မွာ ျမန္မာနဲ႔ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဆန္တင္ပို႔မႈအေပၚ သြင္းကုန္ခြန္ေကာက္ခံမယ့္အေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ကို ကုန္သြယ္ေရးေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ဖို႔ရွိတယ္လို႔ နီးစပ္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ဆိုပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com