ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီမိုကရက္ေတြ အသာစီး ရသြားလို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာပါေတာ့မယ္။

 ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ သမၼတထရမ့္နဲ႔ ရင္းႏွီးသူ မိတ္ေဆြေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ေခတ္ ကုန္သြားၿပီ

အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းဝက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြအရ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီက အသာစီး အႏိုင္ရခဲ့ၿပီး အထက္လႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ ရီပတ္ဘလီကန္ ပါတီက ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဟာ ၈ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို ဒီမိုကရက္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ႏိုင္တာ ျဖစ္ၿပီး သမၼတ ထရမ့္အတြက္ အႀကီးအက်ယ္ အထိနာမႈႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့ သမၼတ သက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလုံးမွာ သူေျပာသမွ် ေထာက္ခံအားေပးမႈ ရွိခဲ့ၿပီး သိပ္ အတိုက္အခံ မလုပ္ခဲ့ရပါဘူး။

လာမယ့္ ၂ လ ၾကာရင္ ဒီမိုကရက္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ျဖစ္လာတဲ့ အခါမွာေတာ့ အေျခအေနေတြ ေျပာင္းသြားေတာ့မွာပါ။

သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ တင္းမာတဲ့ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ေပၚလစီကိစၥ၊ Obamacare လို႔ေခၚတဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ စနစ္ကို ျပန္အသက္သြင္းဖို႔နဲ႔ ရီပတ္ဘလီကန္ အစိုးရ လက္ေအာက္မွာ လူမႈေရး အစီအစဥ္ေတြ အတြက္ အသုံးစရိတ္ေတြ အႀကီးအက်ယ္ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြကို ဒီမိုကရက္တစ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ဦးစားေပး ေဆာင္႐ြက္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္။

တခါ ဒီမိုကရက္တစ္ အမတ္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အဖြဲ႕ ေဆာင္႐ြက္မယ့္ ကိစၥေတြထဲမွာ အစိုးရအဖြဲ႕ က်င့္ဝတ္ေတြနဲ႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြက ထိပ္ဆုံးမွာ ရွိေနတယ္လို႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ခံရဖို႔ ရွိေနတဲ့ ဒီမိုကရက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေခါင္းေဆာင္ နန္စီ ပလိုစီက ေျပာပါတယ္။

သမၼတ ထရမ့္ လက္ငင္း စိုးရိမ္ေနတာက သူ႔အစိုးရအဖြဲ႕အေပၚ အျပစ္ရွာဖို႔ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီအတြက္ အကြက္ေကာင္း ရသြားတဲ့ အခ်က္ပါ။

အခုဆိုရင္ ၂၀၁၆ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ႐ုရွားရဲ႕ စြက္ဖက္မႈ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို စုံစမ္း စစ္ေဆးခဲ့တဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရး ေကာ္မတီဟာ ဒီမိုကရက္တစ္ အမတ္ေတြ လက္ေအာက္ ေရာက္သြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတ ထရမ့္ကို အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ ေျပာဆိုသူ ဒီမိုကရက္အမတ္ အဒမ္ ရွစ္ဖ္ က သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ထဲထဲဝင္ဝင္ စုံစမ္းမယ္လို႔ ကတိျပဳထားတာပါ။

ထရမ့္ အစိုးရ ထိပ္တန္း အဖြဲ႕ဝင္ေတြ အေပၚ စြပ္စြဲ ေျပာဆိုေနတဲ့ အဂတိ လိုက္စားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ဒီမိုကရက္တစ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ပိုၿပီး ထဲထဲဝင္ဝင္ စုံစမ္းစစ္ေဆးခြင့္ ရလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီထဲမွာ ရာထူး အာဏာကို သုံးၿပီး ကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ ယူခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံထားရသူ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီး ဇိန္း ဇင္ကီ ပထမဆုံး စုံစမ္း စစ္ေဆးခံရဖြယ္ ရွိပါတယ္။

အဲဒီကေနတဆင့္ သမၼတကို တရားစြဲဆို ႐ုံးတင္ဖို႔ အဆင့္ထိ လုပ္လာႏိုင္ပါတယ္။

သမၼတကို ရာထူးကေန ဖယ္ရွားဖို႔ ပထမအဆင့္ ျဖစ္တဲ့ တရားစြဲဆို ႐ုံးတင္ဖို႔ကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္က လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိၿပီး အခုေတာ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္အမ်ားစု ေနရာကို ဒီမိုကရက္ေတြ ရသြားပါၿပီ။

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဒီမိုကရက္တစ္ ကြန္ဂရက္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အဖြဲ႕ဝင္ေတြက ဒီလိုလုပ္ဖို႔ကို သိပ္အေရးမပါသလို ပုံမ်ိဳး ျပေနၾကပါတယ္။

ဆီးနိတ္ အထက္လႊတ္ေတာ္ကို ဆက္ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ဖို႔ သမၼတ ထရမ့္ အာ႐ုံစိုက္ခဲ့

တကယ္လို႔မ်ား အထူး တရား႐ုံးခ်ဳပ္ ေရွ႕ေန ေရာဘတ္ မူလာ က ၂၀၁၆ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးမႈေတြအတြင္း ႐ုရွားအစိုးရနဲ႔ သမၼတ ထရမ့္ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္မႈေတြ ရွိခဲ့သလား ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို လာမယ့္ သီတင္းပတ္ပိုင္း၊ လပိုင္းအတြင္း ထုတ္ျပန္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အေျခအေနေတြက တမဟုတ္ခ်င္း ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ပါတယ္။

တခါ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ အမတ္ေနရာ အမ်ားစု ရထားတဲ့ ဒီမိုကရက္ အမတ္ေတြအေနနဲ႔ သမၼတကို ေခၚယူ ၾကားနာ စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ အာဏာ ရလာမွာ ျဖစ္သလို သမၼတ ထရမ့္ အခြန္မွတ္တမ္းလို အေထာက္အထား စာ႐ြက္စာတမ္းေတြကို ယူၾကည့္ခြင့္ေတြ၊ သက္ေသ ဆင့္ေခၚခြင့္ေတြ ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကရက္ေတြအေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ ဥပေဒၾကမ္းေတြကို ပယ္ခ် ကန္႔ကြက္ႏိုင္ခြင့္ ရွိတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္သာ အေျခအေနေတြ ေနာက္ထပ္ ေပၚေပါက္လာႏိုင္သလို ဘတ္ဂ်က္ပိုင္း ဆိုင္ရာေတြမွာလည္း အျငင္းအခုံ ေျပာရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း အခုေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ရီပတ္ဘလီကန္က ဆီးနိတ္ လႊတ္ေတာ္ကို ဆက္ထိန္းခ်ဳပ္ ထားႏိုင္တာကေတာ့ ထရမ့္ အစိုးရအတြက္ အေရးပါတဲ့ အားသာခ်က္ ျဖစ္ၿပီး သမၼတ ထရမ့္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ သမၼတ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ တရားေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူး ခန္႔အပ္မႈေတြကို ဆက္လုပ္ႏိုင္မွာပါ။

ေလာေလာဆယ္မွာ တရား႐ုံးခ်ဳပ္ တရားသူႀကီး ၂ ဦး အပါအဝင္ တရားသူႀကီး စုစုေပါင္း ၈၄ ဦးကို သမၼတ ထရမ့္က သူ႔သေဘာက် ခန္႔ထားႏိုင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com