ရခိုင္က က်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူဖို႔ အေထြေထြညီလာခံမွာ ၿဗိတိန္တင္ျပမယ္

ရခိုင္ထိ အေျခအေနေတြလာၾကည့္တဲ့ ၿဗိတိသွ် ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီ

ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မစၥတာ ဂ်ယ္ရမီဟန႔္ က ရခိုင္ျပည္နယ္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမွာ အဓိကတာဝန္ရွိသူေတြကို အေရးယူဖို႔အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကို ေနာက္တပတ္က်င္းပတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြး အေျဖရွာမယ္ လို႔သိရပါတယ္။

ရခိုင္အေရး ေျဖရွင္းရာမွာ တာဝန္ခံမႈ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူး ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး တင္ဖို႔ အပါအဝင္ နည္းလမ္း အားလုံးကို သုံးသပ္သင့္တယ္လို႔ ႏွစ္ရက္ၾကာ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ အၿပီးမွာ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဂ်ယ္ရမီ ဟန္႔ က ေျပာပါတယ္။

ICC တင္ဖို႔ ကိစၥ ဟာ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက အတည္ျပဳ ေထာက္ခံႏိုင္မယ့္ ပုံ မရွိတဲ့အတြက္ တျခား လမ္းေၾကာင္းကေန သြားဖို႔ လိုတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးမႈ အေျခအေနဟာ အေတာ္ဆိုး႐ြားေနတဲ့အတြက္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ဖို႔ မစၥတာဟန႔္ က ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရးကို စိတ္ဝင္စားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လာမယ့္အပတ္ တနလၤာ ေန႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ စတင္က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာမွာ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔လည္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ၿဗိတိန္သံအမတ္ က ဘီဘီစီ ကိုေျပာပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သံအမတ္ မစၥတာ ဒန္းခ်တ္ က ေျပာပါတယ္။

ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြအတြက္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးေတြ

အဲဒီအစည္းအေဝးမွာ ျမန္မာအေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးၾကမယ္။ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြ ေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ တျခား ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သူေဆြးေႏြးခ်င္တယ္။ လူေတြအားလုံးက ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး တင္ဖို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကလည္း အခက္အခဲေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတာ အားလုံးကသိထားၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက တဆင့္သြားရမယ္။ တနလၤာေန႔မွာလုပ္မယ့္ အစည္းအေဝး ကလည္း ျမန္မာျပည္အေရး စိတ္ဝင္စားသူ ေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကို ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီ ေထာက္ပံ့ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြ လည္းပါမယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီအစည္းအေဝးရဲ႕ ရည္႐ြယ္ ခ်က္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္လဲ၊ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြ ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီး ကိုင္တြယ္မလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တဲ့ ျပည္တြင္းက တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈမရွိရင္ ေနာက္ထပ္တဆင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘာေတြ လုပ္ႏိုင္မလဲ ေဆြးေႏြးၾကမယ္လို႔ မစၥတာ ဒန္းခ်တ္ က ေျပာသြားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေထာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အဓိကတာဝန္ရွိတယ္ ဆိုေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကို ျပသဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ မစၥတာဟန႔္ ေျပာသြားခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၿဗိတိန္သံအမတ္က ျပန္ရွင္းျပပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တပ္မေတာ္ကို မပိုင္ဘူး၊ တပ္မေတာ္ လုပ္သမွ်ကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ မစၥတာဟန႔္အေနနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ က်ိန္းေသေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူက ႏိုင္ငံရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔မွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရွိတယ္။ သူ႔ရဲ႕ေျပာဆိုမႈ၊ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္မႈေတြဟာ အင္မတန္မွ အေရးပါအရာေရာက္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ အစီရင္ခံစာေတြ၊ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ သိပ္အေရးႀကီးတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္တယ္။ မစၥတာဟန႔္လည္း ဒါကိုဆိုလိုတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္တယ္။ ဆိုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြကို ၾကည့္ၿပီး အစီအစဥ္ကိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္။ အနည္းဆုံးေတာ့ ဒီလူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက အေလးအနက္ထား ေဆာင္႐ြက္ေနတယ္ဆိုတာ ဓားစာခံေတြကို ျပသႏိုင္သလို ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြ ေဖာ္ထုတ္ေနတယ္ဆိုတာ ျပသလို႔ရပါတယ္လို႔ မစၥတာ ဒန္းခ်တ္ ေျပာသြားပါတယ္။

ကုလသမဂၢရဲ႕ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ လူသားအေပၚ ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သက္ေသအေထာက္ အထားေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရတယ္လို႔ မစၥတာဟန႔္ က ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ သံအမတ္က ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္မွာ မႏွစ္ကျဖစ္တဲ့ အဓိက႐ုဏ္းေတြအတြင္း လူသိန္းခ်ီ ျပည္ပကို ထြက္ေျပးခဲ့ရ

အဲဒီအတြက္ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈကို ျမင္ခ်င္တယ္လို႔ မစၥတာဟန႔္ က ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရက ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ လက္ရွိ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္ ႏွစ္ေယာက္ ပါဝင္တဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မလုပ္ကိုင္ႏိုင္မွာကို ႏိုင္ငံတကာ က စိုးရိမ္မႈေတြရွိေနတယ္ဆိုတာ မစၥတာဟန႔္ က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese