ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲေၾကာင့္ တျခား အာရွႏိုင္ငံေတြကိုပါ ထိခိုက္လာႏိုင္

စကၤာပူ ဆိပ္ကမ္းဟာ ကမာၻေပၚမွာ ကုန္တင္ကုန္ခ် အမ်ားဆုံး ဆိပ္ကမ္းတခုထဲမွာ ပါဝင္

အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္အၾကား ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ သူတို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံတင္ မက တ႐ုတ္နဲ႔ သြင္းကုန္လုပ္ငန္း ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိေနတဲ့ တျခား အာရွႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ထိုင္ဝမ္ ဒါမွမဟုတ္ စကၤာပူ စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ လည္း ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲရဲ႕ ဒဏ္ကို ရင္ဆိုင္ရဖို႔ ရွိေနပါတယ္။

ဒီအထဲမွာ စကၤာပူႏိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကို လုံးဝ မွီခိုအားထားတဲ့ ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္တာမို႔ အထိအနာဆုံး ႏိုင္ငံ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာ အႀကီးဆုံး ဘဏ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ DBS စကၤာပူ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဘဏ္ႀကီးက သုံးသပ္ပါတယ္။

တကယ္လို႔ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္က သူတို႔ရဲ႕ ကုန္ေတြအားလုံးအေပၚ အခြန္ႏႈန္း ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ခ်မွတ္မယ္ ဆိုရင္ စကၤာပူႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အခုႏွစ္ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္း ၀ ဒႆမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ထိုးက်သြားႏိုင္သလို လာမယ့္ႏွစ္မွာလည္း ၁ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းႏိုင္ဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တခါကုန္ပစၥည္းေတြကို သေဘၤာနဲ႔ တင္ပို႔ရာ အခ်က္အခ်ာ ဆုံရပ္ ျဖစ္တဲ့ စကၤာပူ ဆိပ္ကမ္းကို ေရာက္လာတဲ့ ကုန္ေသတၱာႀကီး ၁၀ ခုမွာ ၉ ခုဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆီ သြားမယ့္ ကုန္ေသတၱာ ႀကီးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္မွာ ေနာက္ဆုံး အေခ်ာသတ္ တပ္ဆင္မယ့္ ကုန္ပစၥည္း အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားလို တျခား အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြကေန လာၾကတာ ျဖစ္ၿပီး စကၤာပူႏိုင္ငံကေန တဆင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ပို႔ၾကတာပါ။

 အရင္က တံငါ႐ြာငယ္ အျဖစ္သာ ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ စကၤာပူဟာ အခုအခါ စီးပြားေရး ႏိုင္ငံႀကီး အျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲ ေရာက္ရွိလာ

ဒီအခ်က္ဟာ ကမာၻအႏွံ႔ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္မႈေတြရဲ႕ အက်ိဳးအျမတ္ကို စကၤာပူႏိုင္ငံ အႀကီးအက်ယ္ ခံစားေနရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲက တခု ျဖစ္ၿပီး ငါးဖမ္း႐ြာငယ္ေလး အျဖစ္ကေန စီးပြားေရး ႏိုင္ငံႀကီး ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ကို စကၤာပူ ေရာက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံက ကုန္ပစၥည္း တခု ထုတ္လုပ္ၿပီး ကမာၻတဝန္းကို ျဖန္႔က်က္ ကုန္သြယ္တဲ့အတြက္ ထုတ္လုပ္မႈ တစိတ္တပိုင္းကို ထိခိုက္ရင္ ကမာၻတဝန္းကိုလည္း ထိခိုက္လာမွာ ျဖစ္တယ္၊ ကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတခုတင္မက က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အားလုံးကို ထိခိုက္လာစရာ ရွိတယ္လို႔ စကၤာပူ ကုန္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ခ်န္ခြၽန္ဆင္း က ေထာက္ျပပါတယ္။

ကမာၻတဝန္း ကုန္သြယ္မႈအေပၚ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ ေလ်ာ့လာရင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ရပ္ထားၾကလိမ့္မယ္၊ အဲ့ဒီေနာက္ ကမာၻ႔ စီးပြားေရးအတြက္ ဆိုးဝါးတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ႐ိုက္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရး မတည္ၿငိမ္မႈႀကီးတခု ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ စကၤာပူ ကုန္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ခ်န္ခြၽန္ဆင္း က ဆိုပါတယ္။

လာမယ့္ႏွစ္မွာ ကနဦး ခန္႔မွန္းထားတဲ့ ၆ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ ေလ်ာ့ၿပီး ၆ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ေႏွးေကြး က်ဆင္းမႈေတြ ရွိလာမယ္ ဆိုရင္ အာရွေဒသတြင္းက တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရဘြယ္ ရွိတယ္လို႔ UBS ဆြစ္ဇာလန္ဘဏ္ကလည္း ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

တဖက္က ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဗီယက္နမ္လို အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕မွာ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ အေျခစိုက္ၿပီး ထုတ္ကုန္ ထုတ္လုပ္မႈေတြ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ခံစားရဖို႔ ရွိေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီအက်ိဳးအျမတ္ေတြက ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲေၾကာင့္ ျဖစ္လာမယ့္ စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈကို ေထႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ စီးပြားေရး အကဲခတ္ေတြက သုံးသပ္ေနၾကပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com