ကန္-တ႐ုတ္ အခြန္တင္းၾကပ္မႈ ကန္ စိုက္-ေမြးသမားေတြနစ္နာ

ကုန္သြယ္ေရးသမိုင္းမွာ အႀကီးမားဆံုး စီးပြားဆုိင္ရာစစ္ပြဲလို႔ တ႐ုတ္ဘက္က ေခၚဆိုတာတဲ့ အေမရိကန္-တ႐ုတ္ ကုန္သြယ္ေရးမေျပလည္မႈျဖစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေပ ၄၀ အရွည္ရွိ ကုန္ေလွာင္႐ံုမ်ားကိုဆားဗားနားဆိပ္ကမ္းမွာေတြ႔ရစဥ္။

အေမရိကန္နဲ႔တ႐ုတ္၂ ႏိုင္ငံအၾကား အျပန္အလွန္အခြန္တင္းက်ပ္မႈေတြ လုပ္ေနတာ ေၾကာင့္ အေမရိကန္ ေတာင္သူ လယ္ သမားေတြ စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကၿပီး ဒီကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲက သူတို႔ရဲ႕စီးပြါးေရးေတြကို စၿပီး ထိခိုက္ေနၿပီလို႔ခံစားေနၾကရပါၿပီ။ ေလာေလာဆယ္ ဒီႏွစ္အတြက္ရမယ့္အျမတ္အစြန္းေတြထိခိုက္မွာကို အေမရိကန္ေတာင္သူလယ္သမားေတြ စိုးရိမ္ေနၾက ၿပီး ေရရွည္မွာဒီထက္ပိုဆိုးလာမွာကို ပိုၿပီး စိုးရိမ္ေနၾက ေၾကာင္း VOA သတင္းေထာက္ Kane Farabaugh ရဲ႕သတင္း ေပးပို႔ခ်က္ကို ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကတင္သြင္းတဲ့ သံမဏိနဲ႔အလူမီနီယံကုန္ပစၥည္းေတြအေပၚ အေမရိကန္က အခြန္တင္းက်ပ္ လိုက္ တာကို လက္တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ကလည္း အေမရိကန္ ကုန္ ပစၥည္းေတြကို အခြန္ျပန္တင္းက်ပ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုအျပန္ အလွန္အခြန္တင္းက်ပ္မႈေတြရဲ႕ ဒဏ္ကို အေမရိကန္ေတာင္သူလယ္သမားေတြ စတင္ခံစားေနၾကရပါၿပီ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအလယ္ပိုင္း အီလီႏြဳိင္းစ္ျပည္နယ္က စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးသမား Brian Duncan ကေတာ့ သူႀကံဳေနရတဲ့ လက္ရွိအေျခအေနကို ညည္းျငဴေနပါတယ္။ သူက ဂ်ံဳစိုက္ပ်ိဳးေရးတင္မက ၀က္ေမြးျမဴ ေရးပါ လုပ္ပါတယ္။ သူ႔ဆီက တႏွစ္ကို ၀က္ေကာင္ေရ ၇ေသာင္းထြက္ပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ေတာ့ ဒုကၡေရာက္ေနၿပီ။ ၀က္ေတြက ဒီႏွစ္ ေသခ်ာေပါက္ျမတ္မယ္လို႔ တြက္ ထားခဲ့တာ။ အခုေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ သြင္းကုန္ခြန္တင္းက်ပ္မႈေတြ ရွိလာ ကတည္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ၀က္ေတြသြင္းတာ ရပ္ သြားပါတယ္။ ထိုင္၀မ္ကိုလည္း သြင္းလို႔မရေတာ့ပါဘူး။ တျခားလမ္းေၾကာင္းေတြလည္း ရွာမရျဖစ္ေနၿပီး ေစ်းကြက္ ေပ်ာက္ေနပါတယ္။”

Brian Duncanu အီလီႏြိဳင္းစ္ျပည္နယ္ လယ္ယာထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းက အႀကီးတန္း ညႊန္ၾကားေရးမႉးလည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔တျခားႏိုင္ငံေတြ အၾကား ကုန္သြယ္ေရး တင္းမာမႈေတြက ဆက္ၿပီးျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ Brian Duncanရဲ႕ လယ္ ေတြယာေတြထဲမွာ စိုက္ထားေမြးထားတာေတြမွန္သမွ်က အခြန္တင္းက်ပ္မႈေတြနဲ႔တိုးေနလို႔ အရႈံးေပၚေန တာေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္စိတ္ညစ္ေနပါတယ္။

“အခုကိစၥက ႀကိဳတင္ကာကြယ္လို႔ရတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒီျပႆနာတက္ၿပီဆိုရင္ ဘာေတြျဖစ္ လာ မလဲ ဘယ္လိုေတြ ျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာေတြက ႀကိဳၿပီးခန္႔မွန္းလို႔ရတဲ့ကိစၥလည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ အခုလိုအေျခေနမ်ိဳးမဆိုက္ရေအာင္ ပိုေကာင္းတဲ့လမ္း ေၾကာင္းနဲ႔လုပ္သင့္ပါတယ္။”

အေမရိကန္ကုန္ပစၥည္းေတြအတြက္ ေစ်းကြက္ေတြေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့အျဖစ္က ေရရွည္ျဖစ္ သြားမွာကိုလည္း စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ Tamara Nelsen ဆိုတဲ့အမ်ိဳးသမီးကလည္း အီလီႏြိဳင္းစ္ျပည္နယ္ လယ္ယာ ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းက အႀကီးတန္း ညႊန္ၾကားေရးမႉး တဦးပါပဲ။

“ျပႆနာတက္လိုက္တိုင္း ေစ်းကြက္ေတြမွာ က်မတို႔အရႈံးေပၚရတာမ်ိဳး၊ ဒီကုန္ပစၥည္းကိုပဲ တျခားေနရာမွာ သြားၿပီး ထုတ္ လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းခံရတာမ်ိဳးႀကံဳရပါတယ္။ အေမရိကန္ စိုက္ပ်ိဳးေရးထုတ္ကုန္ေတြအတြက္ အရင္ ရထားခဲ့တဲ့ေစ်းကြက္မ်ိဳး ျပန္ရႏိုင္ေအာင္ အႏွစ္ ၂၀ ၊ ၃၀ ေလာက္အခ်ိန္ျပန္ယူရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေစ်းကြက္ေတြဆို ျပန္ေတာင္ မရေတာ့ ပါဘူး။”

လက္ရွိအေျခအေနေတြအရ အေမရိကန္ေတာင္သူလယ္သမားေတြအတြက္ အစိုးရရဲ႕ အကူအညီေတြ ပိုၿပီး ေပးလာႏိုင္ပါတယ္။ လယ္ယာထုတ္ကုန္ေတြ စိတ္ခ်လက္ခ် ထုတ္ လုပ္ေရာင္းခ်ႏိုင္ေအာင္ အစိုးရဘက္က အကာအကြယ္ေတြေပးေရး လယ္ယာ လုပ္ငန္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒသစ္တရပ္ျပဌာန္းဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အတြင္း ေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။

ကိုုေက်ာ္ေအာင္လြင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com