ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ အေထာက္ထားကပ္ျပား ၆ လ အတြင္း အၿပီး ထုတ္ေပးမည္

UNHCR အေထာက္အထား ကပ္ျပားျပဳလုပ္စဥ္

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံမွာ ခိုလႈံေနၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို အေထာက္အထား ကပ္ျပားထုတ္ေပးဖုိ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR အကူအညီနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနရာမွာ အခုဆိုရင္ စိစစ္ဖုိ႔ လာေရာက္တဲ့ ဒုကၡသည္က ၄၂၀၀ ေလာက္ရွိသြားၿပီလို႔ ကုလသမဂၢက ေျပာပါတယ္။ ဒီကပ္ျပားထုတ္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္ကို ၆ လအတြင္း ၿပီးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း စီစဥ္ထားပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ ခိုလႈံေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၉ သိန္းေလာက္ ရွိမယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ၾသဂုတ္လ ေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းကေန cox’s bazar ကို ေရာက္လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာက ၇ သိန္းေက်ာ္ရွိတာပါ။ သူတို႔ကို ဇြန္လကုန္ ေလာက္ကေနစတင္ၿပီး ကုိယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြ ၆ လအတြင္း ေကာက္ခံဖုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရနဲ႔ UNHCR တို႔ ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းေကာက္ယူမႈကေန လူဦးေရစာရင္းကို ျပဳစုႏုိင္မွာ ျဖစ္သလို သူတို႔အတြက္ အေထာက္အထား ခိုင္လံုမႈရွိေစၿပီး အကာအကြယ္လည္း ေပးႏိုင္မယ့္အျပင္ အေထာက္အပံ့ေတြကိုလည္း စံနစ္တက် ခဲြေ၀ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါဟာ သိပ္ကို အေရးပါတယ္လို႔ UNHCR ေျပာခြင့္ရ Charlie Yaxley က ေသာၾကာေန႔ ဂ်နီဗာ ကုလသမဂၢရံုး သတင္စာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။

"အေထာက္အထားလက္မွတ္ေတြထဲမွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြဟာ ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘယ္ေနရာကလာတယ္ ဆိုတာေတြ ပါဝင္ေနတာမို႔ ဒီ လက္မွတ္က အဓိကက႑မွာ ရွိေနပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ အေျခေနေကာင္းလို႔ သူတို႔ ျပန္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္တယ္ ဆိုရင္လည္း ဒီလက္မွတ္က သူတုိ႔သေဘာနဲ႔သူတို႔ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမွာပါ။ ဒါ့အျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ အခ်က္လက္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပိုတိတိက်က် ရလာႏိုင္တဲ့အတြက္ သူတုိ႔ဘာေတြ လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတာကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အဖြဲ႔ေတြ သိလာႏိုင္ၿပီး သူတုိ႔ကို အကူညီေပးဖုိ႔ အကာကြယ္ေပးဖို႔ အစီစဥ္ေတြခ်ႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို ဝန္ေဆာင္မႈ ၂ ခါထပ္ေပးမိတာမ်ိဳးလည္း ေရွာင္ႏုိင္မွာပါ။"

ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြကို ေကာက္ယူရာမွာ အသက္ (၁၂)ႏွစ္ အထက္ ဒုကၡသည္တဦးခ်င္းစီအတြက္ မ်က္လံုးမ်က္ဆံနဲ႕ လက္ေဗြရာလို ဇီဝအခ်က္အလက္ေတြ အျပင္ ဓါတ္ပံုပါ ရိုက္ယူၿပီး ဘယ္သူဘယ္ဝါဆိုတာကို မွတ္တမ္းတင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုလို ပုဂၢိဳလ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြ ရယူတဲ့ အစီစဥ္အၿပီးမွာ သူတုိ႔ကို သက္ေသခံအေထာက္အထား ကဒ္ျပား အသစ္ေတြ ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရနဲ႔ UNHCR တို႔ ပူးတြဲထုတ္ေပးတဲ့ ဒီကပ္ျပားဟာ ခရက္ဒစ္ အေၾကြးဝယ္ကပ္ျပားအရြယ္ ပလပ္စတပ္ကပ္ျပား ျဖစ္ၿပီး အခ်က္လက္ ခိုးမယူႏိုင္ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ စီမံထားတယ္လို႔လည္း UNHCR ကေျပာပါတယ္။

အခ်က္အလက္ ေကာက္ခံဖုိ႔ ရက္ခ်ိန္းေပးထားတဲ့ေနရာကို လာေရာက္ အစစ္ခံသူေပါင္းဟာ ၄ ေထာင္ေက်ာ္ေနၿပီလို႔လည္း မစၥတာ Yaxley ကေျပာပါတယ္။

"ဇြန္လ ၂၁ ရက္ကေန စီစစ္ေရး လုပ္ငန္းကို စတင္ခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၄၂၀၀ ေလာက္ ကို စီစစ္ၿပီးပါၿပီ။ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း မုတ္သုန္မိုးက သဲသဲမဲမဲ ရြာေနေပမယ့္ အေထာက္ထား ကပ္ျပား ရမယ္ဆိုတာကို သိေနၾကေတာ့ စိစစ္ဖို႔ သူတို႔ကို ရက္ခ်ိန္းေပးထားတဲ့ အတိုင္း အမ်ားစုက လာေနၾကပါတယ္။"

ဒီလို အခ်က္လက္ေတြ ဘာေၾကာင့္ေကာက္ယူတယ္၊ ဘာေတြလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ဒုကၡသည္ေတြ သိလာေအာင္ UNHCR က ဒုကၡသည္ အသိုင္းအဝုိုင္းမွာ ေျပာဆို အႀကံေပးတာအပါ အဝင္ လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ေပးခဲ့သလို ဒုကၡသည္ ေကာ္မတီေတြ ကလည္း ဒုကၡသည္ေတြ သူတို႔အတြက္ ေပးထားတဲ့ ရက္ခ်ိန္းအတိုင္း သြားၾကဖုိ႔ ႏႈိးေဆာ္ေပးခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ လက္ေတာ့ပ္ေတြ၊ ဆာဗာေတြ၊ ဝါယာလက္ ေရာက္တာေတြနဲ႔ ကြန္ျပဴတာ အလြယ္တကူ သံုးႏိုင္ေအာင္လုပ္ေပးၿပီး ဇီဝအခ်က္လက္ မွတ္တမ္းတင္တာေတြ ပံုႏွိပ္တာေတြလို စက္ကရိယာေတြနဲ႔ အတူ ဇီဝအခ်က္အလက္ ေကာက္ယူတဲ့ software ကိုပါ UNHCR က ျဖန္႔ျဖဴးေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဝန္ထမ္း ၁၅၀ က NGO အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အတူလက္တြဲၿပီး ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြ ေကာက္ယူေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို အခ်က္အလက္ေတြ ေကာက္ယူတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ လူေတြ႔ေမးျမန္းမႈေတြ လုပ္ရၿပီး အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းေတြကိုပါ ေကာက္ယူရတယ္လို႔ လည္း UNHCR ကေျပာပါတယ္။

"မွတ္ပံုတင္လုပ္ငန္းစဥ္မွာ လုပ္ရတဲ့ အဓိက အစိတ္အပိုင္း တခုအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ တေယာက္ခ်င္း စီကို လူေတြ႔ေမးျမန္းရပါတယ္။ သူတုိ႔ လက္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ မွတ္ပံုတင္တို႔၊ ေမြးစားရင္းတို႔၊ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္တုိ႔၊ ကြာရွင္းစာခ်ဳပ္တို႔လို အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းေတြကို ေပးဖုိ႔ ေတာင္းရပါတယ္။ အခုလို အေထာက္အထား ရယူရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္း ရင္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရ အဖို႔ သူတုိ႔ ဆီမွာ ဒုကၡသည္ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ရွိေနတယ္၊ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ဘာလိုအပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိရေအာင္ လုပ္ေပးတာပါ။"

ဒီရိ္ုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္း ၂ ခုျဖစ္တဲ့ UNHCR နဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြံၿဖိဳးေရး UNDP အဖြဲ႔တို႔နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရၾကား မၾကာေသးခင္ကမွ MoU နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ ေရးထိုးခဲ့တာပါ။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံးကို လက္မခံ ပါဘူး။ ဒီစာခၽြန္လႊာထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ အျပည့္အစံုကို တရားဝင္ မထုတ္ျပန္ေသးေပမယ့္ မစၥတာ Yaxley ကေတာ့ ဒါဟာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ အေျခေန တိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေရးမွာ ဒါဟာ အေရးပါတဲ့ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ႏုိင္ငံတကာက ကူအညီေတြတိုးေပးၾကဖုိ႔ လိုအပ္ေနတယ္လုိ႔လည္း ဒုကၡသည္ စခန္းေတြဆီကို လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Fiillippo Grandi ကေျပာပါတယ္။

​ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္/ ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com