ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ က်ဆင္းေနတယ္လို႔ဆို

ယခင္ႏွစ္က ရခဲ့တဲ့ ၃၂ မွတ္ ထက္ တမွတ္ ေလ်ာ့ခဲ့သလို စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ထိုင္းနဲ႔ အမွတ္တူေန

Freedom House လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ နိုင္ငံတကာ လြတ္လပ္မွု စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕ရဲ့ ၂၀၁၈ ကမၻာတလႊား လြတ္လပ္မွု စစ္ေဆးခ်က္ အစီအရင္ခံစာ အရ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ စာနယ္ဇင္းနဲ႔ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွု က်ဆင္းေနတဲ့ နိုင္ငံ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ခံခဲ့ရပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံဟာ စာနယ္ဇင္းနဲ႔ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိဆုံး နိုင္ငံေတြထဲမွာ ပါဝင္ေနၿပီး လြတ္လပ္မွု သတ္မွတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၀ဝ မွာ ၃၁ မွတ္ပဲ ရခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိဆုံး နိုင္ငံေတြ ထဲမွာ ဆီးရီးယား နိုင္ငံက အႏုတ္ ၁ မွတ္ ရလို႔ အဆင့္ ၁ အဆိုးဆုံးနိုင္ငံ ျဖစ္ေနၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံကေတာ့ ယခင္ႏွစ္က ရခဲ့တဲ့ ၃၂ မွတ္ ထက္ တမွတ္ ေလ်ာ့ခဲ့သလို စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ထိုင္းနဲ႔ အမွတ္တူၿပီး အဆင့္ ၅၆ မွာ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အရပ္သားအစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း တစိတ္တပိုင္း အေနနဲ႔ နိုင္ငံေရးနဲ႔ နိုင္ငံသား လြတ္လပ္ခြင့္ ရလာတာကို အဲဒီ အစီအရင္ခံစာက အသိအမွတ္ျပဳထားေပမယ့္ အျခား လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကေတာ့ တိုးတက္မွု မရွိတဲ့ အေျခအေနေတြကို အဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ေဖာ္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တဦးခ်င္း ပ်မ္းမၽွ တႏွစ္ ဝင္ေငြလည္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ တေထာင္ေက်ာ္သာ ရွိ၊ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းခ်က္ ထပ္ထုတ္မယ္

ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္နဲ႔ လတ္တေလာ ကာလမွာ လြတ္လပ္စြာ ေရးသား ေျပာဆိုခြင့္ကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)နဲ႔ တရားစြဲဆိုမွုေတြ အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြမွာ နိုင္ငံတကာ သတင္းဌာနေတြကို သတင္းယူခြင့္ ကန္႔သတ္တာေတြေၾကာင့္ အခုလို လြတ္လပ္ခြင့္ က်ဆင္းေနတာ ျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း သတင္းသမားေတြ အၾကား သုံးသပ္မွုေတြ ရွိေနပါတယ္။

အဲဒီ ဆက္သြယ္ေရး ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) နဲ႔ တရားစြဲခံရၿပီး အမွုရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ The Voice သတင္းဌာန အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္မင္းေဆြကေတာ့ အခုလို လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိတဲ့ စာရင္းထဲ ပါဝင္တာဟာ အံ့ၾသစရာ မဟုတ္ပဲ ဒီထက္ေတာင္ က်ဆင္းနိုင္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္တယ္လို႔ ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီ အစိုးရ တရပ္ အေနနဲ႔ သတင္း လြတ္လပ္စြာ တင္ျပခြင့္နဲ႔ ေျပာဆိုခြင့္အျပင္ ပုဂၢလိက သတင္းဌာနေတြ ရွင္သန္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးကိုလည္း အားေပး ရမယ္လို႔လည္း ဦးေက်ာ္မင္းေဆြက ေျပာပါတယ္။

ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္လွထြန္းကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ မေပၚထြန္းေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ အႏၲရာယ္ ထူေျပာခဲ့တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာ့ အလုပ္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိလာတယ္လို႔ ယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး သတင္းသမားေတြဘက္ကလည္း လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မွု ရွိဖို႔အပိုင္းကို ဦးစားေပးသင့္တယ္လို႔ ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

သတင္းသမားေတြ အေနနဲ႔ က်င့္ဝတ္ပိုင္းကို အေလးထားရမယ့္ အျပင္ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြကိုလည္း လိုက္နာဖို႔လိုသလို ကိုလိုနီ ေခတ္ကတည္းက ရွိၿပီး ျပင္ဆင္ဖို႔ မလြယ္ကူတဲ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ထိခိုက္ေနတဲ့ ဥပေဒေတြကိုလည္း သတင္းသမားေတြက လိမၼာ ပါးနပ္စြာနဲ႔ ေရွာင္ရွားၿပီး အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ လွုပ္ရွားဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္လွထြန္းကလည္း ေျပာပါတယ္။

စာနယ္ဇင္းသမားေတြကေတာ့ လက္ရွိ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ ဒုဝန္ႀကီး တို႔ဟာ စာေပနဲ႔ သတင္းေလာက က လာတဲ့သူေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ပိုၿပီး တာဝန္ရွိတယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။

BBC Burmese
http://www.bbc.com/burmese