ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ ဗီယက္နမ္ ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြ လက္နက္တပ္ဆင္

ဗီယက္နမ္ ငါးဖမ္းသေဘၤာမ်ား

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ နယ္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အျငင္းပြားေနတဲ့ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံက အဲဒီ ပင္လယ္ထဲသြားတဲ့ သူတို႔ ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြကို တိတ္တဆိတ္ လက္နက္တပ္ဆင္ေပးေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္ကလည္း အဲဒီ လိုပဲ အလားတူ လုပ္ထားတာပါ။ အျငင္းပြားမႈကိုေျဖရွင္းဖို႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုေနၾကတဲ့ၾကားမွာပဲ အခုလို လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာသူေတြရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ေတြကို ေမးျမန္းေရးသားထားတဲ့ Ralph Jennings ရဲ႕ သတင္းလႊာကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေျပာျပပါမယ္။

ပင္လယ္ျပင္မွာ တ႐ုတ္ကို တားဆီးႏုိင္ဖို႔ ဗီယက္နမ္အစိုးရကိုယ္တိုင္က ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြကို လက္နက္တပ္ဆင္ေပးေန တယ္လို႔ ဒီကိစၥကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေျပာပါတယ္။ ေရျပင္နယ္နိမိတ္ပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားေနတာ ေျပလည္ ေစေရး ႏွစ္ဘက္ၾကား တရားဝင္ေဆြးေႏြးေနတဲ့ၾကားကပဲ အခုလုိလုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။

ဗီယက္နမ္ငါးဖမ္းသူေတြအေနနဲ႔ ပိုၿပီးခုိင္မာတဲ့သေဘၤာေတြကို အသံုးျပဳဖို႔နဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ထိပ္တိုက္ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ရင္ဆိုင္ဖို႔ရာ စစ္ သင္တန္းတက္ထားသူေတြကို ေခၚသြားဖုိ႔ အစိုးရက တိုက္တြန္းထားတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြကေျပာပါတယ္။ အဲဒီေရျပင္မွာပဲ တ႐ုတ္ရဲ႕ လက္နက္ကိုင္ ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြလည္း ရွိေနၿပီးသားပါ။

လူမႈသိပၸံနဲ႔လူမႈေဗဒဆိုင္ရာ ဟိုခ်ီမင္းတကၠသိုလ္၊ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရး ပါေမာကၡခ်ဳပ္ Trung Ngyen ရဲ႕အျမင္ကေတာ့

“တင္းမာမႈတခ်ဳိ႕ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္ ငါးဖမ္းသူေတြရွိေနတဲ့ ပင္လယ္ျပင္မွာ အနာဂတ္ပဋိပကၡ ေတြကို ေရွာင္ရွားႏုိင္မယ့္ မူဝါဒေကာင္းတခုလုိ႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။”

တကယ္ကေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ပံုမွန္ေဆြးေႏြးတာေတြရွိေနၿပီး ဒီသီတင္းပတ္ထဲမွာပဲ တႀကိမ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ အဲဒီ ၾကားမွာပဲ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ဗီယက္နမ္ ငါးဖမ္းသမားေတြကို လက္နက္တပ္ေပးထားတာပါ။

ဗီယက္နမ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးဟာ တ႐ုတ္ႏုိ္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးနဲ႔ တနလၤာေန႔ကေတြ႔ဆံုၿပီး ေရေၾကာင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးနဲ႔တည္ၿငိမ္ေရး ပူးတြဲထိန္းသိမ္းဖို႔ ေျပာခဲ့တယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ ဆင္ဟြာသတင္းဌာနက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြကို ဗီယက္နမ္စစ္ဘက္က လက္နက္တပ္ဆင္ေပးေနတာလို႔ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ၊ New South Wales တကၠသိုလ္က အေရွ႕ေတာင္အာရွအထူးျပဳ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ပါေမာကၡ Carl Thayer ကေျပာပါတယ္။ ဒီလုပ္နည္းဟာ ကုန္းေပၚမွာ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈထိန္းသိမ္းေရး ဗီယက္နမ္စစ္သားေဟာင္းေတြကို သံုးခဲ့တဲ့နည္းနဲ႔ ဆင္တူႏုိင္ၿပီး ဗီယက္နမ္မွာ စစ္မႈမထမ္းမေနရ ဥပေဒရွိတာေၾကာင့္ ငါးဖမ္းသမားေတြမွာ အေျခခံ စစ္ေရးစြမ္းရည္ေတြ ရိွထားၿပီးသားျဖစ္သြားမယ္လုိ႔ ပါေမာကၡ Carl Thayer က ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔ကို ပင္လယ္ထဲလႊတ္လိုက္ၿပီးေတာ့ ေလ့က်င့္ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ လူေတြ အဆင္သင့္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကုန္း ေပၚမွာ စက္႐ံုေတြကို ဘယ္လိုကာကြယ္မယ္ဆုိတာ ေလ့က်င့္ေပးသလိုမ်ဳိး ပင္လယ္ျပင္မွာ လုပ္လိုက္တာျဖစ္တာေၾကာင့္ အတူတူပဲလို႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။”

ေရျပင္နယ္နိမိတ္ပိုင္ဆိုင္မႈဆိုင္ရာ အျငင္းပြားတာေတြကိုေျဖရွင္းဖုိ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေတြၾကားမွာေရာ၊ အဆင့္ျမင့္ တာဝန္ ရွိသူေတြၾကားမွာပါ မၾကာခန ေဆြးေႏြးေျပာဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သမိုင္းနဲ႔ခ်ီရွိလာတဲ့ မယံုၾကည္မႈ၊ အထူးသျဖင့္ လက္ရွိ မွာ ေရေအာက္ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔တြင္းေတြကို ဘယ္လို ခြဲျခားၾကမလဲဆိုတဲ့အေပၚ ေျပလည္မႈမရတာေၾကာင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြ ပ်က္ပ်က္သြားတာပါပဲလုိ႔ စကၤာပူအမ်ဳိးသားတကၠသိုလ္၊ အမ်ားျပည္သူေရးရာမူဝါဒေက်ာင္းက တြဲဖက္ပါေမာကၡ Eduardo Araral ကေျပာပါတယ္။

“ငါတို႔ ေဆြးေႏြးတယ္၊ တၿပိဳင္ထဲမွာ ငါတို႔အခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳေအာင္လည္း လုပ္ရမယ္ဆိုတာကို ေျပာဖုိ႔ ဗီယက္နမ္ဘက္မွာ ဒါက အင္အားျပတာမ်ဳိး ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ျပည္တြင္းစြမ္းရည္ကို တည္ေဆာက္ၿပီး လိုအပ္လာရင္ တ႐ုတ္ကိုအန္တုၿပီး ေပ်ာက္က်ားခုခံစစ္ကို သူတို႔လုပ္မယ့္သေဘာပါပဲ။”

ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အက်ယ္အဝန္း စတုရန္းကီလိုမီတာ ၃.၅ သန္းရဲ႕ ၉၀% ေလာက္ကို ပိုင္တယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ကေျပာထားတာ ပါ။ ဗီယက္နမ္ကလည္း သူတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ ရွည္လ်ားတဲ့ ေတာင္ေျမာက္ ကမ္း႐ိုးတန္းကေန Paracel နဲ႔ Spratly ကၽြန္းစုေတြထိ ပင္လယ္ျပင္ကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရသင့္တယ္လုိ႔ ေျပာထားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္တခုလံုး ဒါမွမဟုတ္ တစိတ္တပိုင္းကို ပိုင္တယ္လုိ႔ေျပာထားတဲ့ တျခားႏုိင္ငံငါးခုလည္း ရွိပါ ေသးတယ္။ တ႐ုတ္က ပင္လယ္ထဲမွာ ကၽြန္းတုေတြကိုေဆာက္ၿပီး နယ္ေျမတုိးခ်ဲ႕ေနသလို အဲဒီထဲကတခ်ဳိ႕ကို စစ္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳေနတယ္လုိ႔ ေရနယ္နိမိတ္ ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္းေျပာထားတဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြက စြပ္စြဲထားပါတယ္။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com