လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာတိုက္ခိုက္သူေတြ ကင္းလြတ္ခြင့္ရေနတဲ့ ကေနဒါ တရားစီရင္ေရး

လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္ခံရမွုေတြအတြက္ တရားစီရင္ေရးစနစ္က ပိုမို အကာကြယ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္

ကေနဒါ နိုင္ငံမွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္က်ဴးလြန္မွုေတြဟာ သတင္းေဖာ္ျပခံရမွုအနည္းဆုံး ကိစၥျဖစ္ေနသလို အမွု ၁၀ မွုမွာ ၁ မွုသာ ကေနဒါရဲေတြက ျပစ္မွုထင္ရွားေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္နိုင္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ တရားစီရင္ေရးအေနနဲ႔ တကယ္ပဲ က်ဴးလြန္ခံရသူေတြအတြက္ အမွုေတြကို မၽွမၽွတတစီရင္နိုင္ပါ့မလားဆိုတာကို လူေတြက သံသယစိတ္နဲ႔ သိခ်င္ေနၾကပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္က အသိအကၽြမ္းတေယာက္ရဲ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မွုခံခဲ့ရခ်ိန္မွာ Jennelle Polok တေယာက္ဟာ ရဲစခန္းကို သြားတိုင္သင့္သလားဆိုတာကို ခ်ီတုံခ်တုံျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။

ဒီကိစၥက ေတာ္ေတာ္ေလး ဦးေႏွာက္ေျခာက္ေအာင္ ရွုပ္ရွုပ္ေထြးေထြ စဥ္းစားခဲ့ရတယ္။ တိုင္ၾကားတာနဲ႔ေကာ တရားမၽွတမွုက ေထမိပါ့မလားဆိုတာက အစပါ။ Jennelle Polok က ေျပာပါတယ္။

သူမအေနနဲ႔ သူမတိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတာကို တႀကိမ္ၿပီး တႀကိမ္ ေမ့ေပ်ာက္ ေျဖဆည္နိုင္ေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ အရိပ္ဆိုးပမာ စိတ္ထဲ ထင္က်န္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ သူမကုတင္အနားကို အဲဒီသူက တက္လာခ်ိန္မွာ သူမထြက္ေျပးဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ သူမရဲ့ အတြင္းခံေတြကို သူက မခၽြတ္ခင္မွာပဲ သူမကို နံရံနဲ႔ ဆြဲေဆာင့္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

အခုအထိ ကၽြန္မ မွင္တက္ေနဆဲပါ။ ဒါဟာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတကားမွာ ကိုယ့္အေၾကာင္းကို ျပန္ရိုက္ထားတာကို ၾကည့္ေနရသလိုပါပဲ။ အျဖစ္အပ်က္ေတြအားလုံးကို သင္ျမင္ေနရၿပီး အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြအတြက္ ဘာမွ သင္မတုံ႔ျပန္နိုင္သလိုေပါ့ လို႔ Jennelle Polok က ေျပာပါတယ္။

တလအၾကာမွာ သူမဟာ အကူအညီေပးေငြကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ အသက္ ၃၁ ႏွစ္အရြက္ မူလတန္း ဆရာမ တဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။

ရဲတပ္ဖြဲ႕ကေတာ့ သူမအေနနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွုေတြ ခံခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ကနဦးၾကားနားစစ္ေဆးမွုေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒီအမွုဟာ တရား႐ုံးကို ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ တရား႐ုံးမွာ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ကာၿပီးတဲ့အခါမွာ အမွုစစ္ေဆးမွု အေထာက္အထားမျပည့္စုံတဲ့အတြက္ သူမကို အဓမၼက်င့္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံရသူဟာ အျပစ္မရွိေၾကာင္းနဲ႔ တရား႐ုံးက တရားေသလြတ္ေပးမွုကို ခံလိုက္ရပါတယ္။

ဒီလို ကိစၥရပ္ေတြဟာ မၾကာခဏ ျဖစ္ေနက် ကိစၥေတြလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကေနဒါ တရားမၽွတမွု စင္တာအဖြဲ႕ရဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ တရားစီရင္မွုဆိုင္ရာ ညႊန္းကိန္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

၆ ႏွစ္အတြင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွုေတြအားလုံးရဲ့ ၂၀ ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္သာ တရား႐ုံးေရာက္ခဲ့ၿပီး အဲဒီအထိက ၁၂ ရာခိုင္ႏွုန္းေလာက္သာ ျပစ္မွုထင္ရွားေၾကာင္းေပၚလြင္ခဲ့ကာ ၇ ရာခိုင္ႏွုန္းသာ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။

လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွု စြပ္စြဲခ်က္ေတြရဲ့ အခ်ိဳးအစားအနည္းငယ္သာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္အျပစ္ေပးနိုင္ခဲ့သလို ရဲတပ္ဖြဲ႕ထံမွာ သတင္းေပးအမွုဖြင့္ခဲ့တာကလည္း ျဖစ္ပြားမွု အားလုံးရဲ့ အနည္းငယ္မၽွသာ တိုင္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ အေစာပိုင္းေလ့လာမွုေတြအရ ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။

တႀကိမ္မွာဆိုရင္ ရဲကို တိုင္ၾကားသတင္းေပးခဲ့ၿပီး ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ေပမဲ့ ရဲကေတာ့ အေရးမပါသလို သေဘာထားခဲ့တာကိုလည္းေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွု ၅ ႀကိမ္မွာ ၁ ႀကိမ္ဟာ အေရးမပါ ဒါမွမဟုတ္ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိရျခင္း မရွိဆိုတဲ့ ရဲမွတ္ခ်က္ေတြကိုေတြ႕ရတယ္လို႔ The Globe နဲ႔ Mail သတင္းစာေတြရဲ့ စုံစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ကေနဒါတရားမၽွတမွုစင္တာရဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္အရေတာ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွုေပါင္း ၉ေသာင္းေက်ာ္မွာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဟာ သူတို႔နည္းသူတို႔ဟန္နဲ႔သာ အမွုစစ္ေဆးမွုေတြကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွု စြပ္စြဲခ်က္ေတြ အေရးမပါသလို သေဘာထားခံေနရတာဟာ ရာဇဝတ္မွုအသီသီးအတြက္ တရားမၽွတဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြ ဖိႏွိပ္ခံေနရတာျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီ စာတမ္းကို ေရးသားတဲ့ Cristine Rotenberg ခရစၥတင္းေရာဘတ္က ေျပာပါတယ္

လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မွုေတြမ်ားလာတာဟာ တရားေရးစနစ္အတြက္ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ရွိလာေစပါတယ္။

Ms Polok ကေတာ့ သူ႔ကို စစ္ေဆးစဥ္က စြပ္စြဲခံရသူေတြဘက္က ေရွ႕ေနက အခင္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ေန႔က သူမဘယ္လိုဝတ္ထားခဲ့သလဲ သူမအေနနဲ႔ စြပ္စြဲခံရသူကို ပေရာပရည္လုပ္ခဲ့သလား ဒါမွမဟုတ္ သူမက သူ႔ကို ႀကိဳက္ေနသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြကို တရားခြင္မွာ ေမးခဲ့တယ္လို႔ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

ကၽြန္မကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ျဖစ္ၿပီးၿပီ ကၽြန္မဘာဝတ္တယ္ဆိုတာကို ဘာျဖစ္လို႔ ေမးသလဲ ဒါဟာမျဖစ္သင့္ဘူးမလုပ္လား ဒါဟာ အဓမၼျပဳမွုမဟုတ္ဘူးလားလို႔ ကၽြန္မထင္တယ္ေလ လို႔ Ms Polok က ေျပာပါတယ္။

စြပ္စြဲခံရသူေတြဘက္က ေရွ႕ေနက သူမဟာ အရင္တုန္းက စိတ္အပန္းေျဖဖို႔ မူးယစ္ေဆးဝါး သုံးစြဲခဲ့ဖူးလား ဆိုၿပီး သူမကို အရွက္ရေအာင္ ေမးျမန္းတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ကၽြန္မလို ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ တေယာက္အေနနဲ႔ ဒီလို ေမးျမန္းခံရတာေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ကသိကေအာက္ျဖစ္ေစၿပီး ဒါေတြကို ကၽြန္မ မသိခ်င္ေတာ့ဘူး လို႔ သူမက ေျပာပါတယ္။

့ ဒီေမးခြန္းေတြဟာ သူမကို အသေရဖ်က္ဖို႔အတြက္ အသုံးျပဳခဲ့တာလို႔ အဆုံးစြန္အထိ သူမထင္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီကိစၥေတြဟာ သင့္ကို အဆိုးဆုံး လူတေယာက္ျဖစ္ေအာင္ စြပ္စြဲေနသလိုပါပဲ။ လို႔ သူမက ေျပာပါတယ္။

သူမရဲ့ အေတြ႕အၾကဳံေတြက တမူထူးျခားတာမ်ိဳးမရွိခဲ့ပါဘူး။ လို႔ ေအာ့တဝါ တကၠသိုလ္က ရာဇဝတ္မွုဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးဌာန ပါေမာကၡ Holly Johnson က ေျပာပါတယ္။

သုေတသနျပဳခ်က္အမ်ားအျပားရဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြအရေတာ့ အဓမၼမွုေတြဟာ မ်ားျပားေနပါတယ္။ တကယ္လည္း ရွိေနပါတယ္။ တရာစီရင္ေရးစနစ္ ရဲ့ အစမ္းအသပ္ခံအျဖစ္ ရွိေနတာပါ။

မစၥတာဂၽြန္ဆင္ကေတာ့ အမွုက်ဴးလြန္ေက်ာင္းရဲက ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၿပီး တရား႐ုံးတင္ေစခဲ့မွုမွာ တရား႐ုံးက ႏွစ္ႀကိမ္ ၃ ႀကိမ္စစ္ေဆးၿပီး လြတ္ေပးခဲ့တဲ့အမွုကို ဥပမာျပေျပာဆိုပါတယ္။လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္ေစာ္ကားမွုခံခဲ့ရသူေတြထဲက တဝက္ေလာက္ဟာ သူတို႔အေနနဲ႔ အမွုထြက္ဆိုရာမွာ စိတ္ကသိကေအာက္ေတြျဖစ္လာနိုင္တာေၾကာင့္ ရဲေတြကို အေၾကာင္းမၾကားၾကဘူး ဖိစီးမွုေတြလည္းရွိတယ္။ ဒီလိုတရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ သူတို႔အေနနဲ႔ မၽွတတဲ့ ရလာဒ္ကို ရလာမွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ယုံၾကည္ေနၾကတယ္လို႔ Ms Rotenberg ရဲ့ သုေတသန စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္ခံရမွုေတြျဖစ္ပြားႏွုန္ဟား တရက္တရက္ သတင္းေပးတိုင္ၾကားမွုေတြႏွုန္းထက္ ၂.၃ ဆႏွုန္းေလာက္ပိုမ်ားေနတယ္လို႔ ကေနဒါ တရားမၽွတေရး စင္တာရဲ့ သုေတသနစာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။

အမ်ိဳးသမီးေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ တရားခြင္နဲ႔ လူေတြအၾကား သူတို႔ၾကဳံေတြ႕ရမွုကို ေျပာျပရမွာ ဒါမွမဟုတ္ တဘက္က မၾကားဝံမနာသာေမးျမန္းမွာကို စိုးရိမ္ေနတာပါ လို႔ Ms Johnson က ေျပာပါတယ္။

BBC Burmese
http://www.bbc.com/burmese