ရခိုင္အေရး ကူညီေျဖရွင္းဖို႔ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ တိုက္တြန္း

ရခိုင္အေရး ကူညီေျဖရွင္းဖို႔ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ တိုက္တြန္း

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ကပ္ေဘး ဒုကၡႀကီး ေရွာင္ရွားႏိုင္ေရး ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးဖို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

ေဒသတြင္း သာမက ႏိုင္ငံတကာကိုပါ ရိုက္ခတ္လာတဲ့ ရခိုင္ ပဋိပကၡ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မေန႔ အဂၤါေန႔က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို ေပးပို႔တဲ့ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ စာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းတဲ့ အၾကမ္းဖက္ သံသရာကို အဆံုးသတ္ႏိုင္ေရး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက အျပဳသေဘာေဆာင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း တိုက္တြန္း ထားပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးတင္ျပမွာပါ။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လံုၿခံဳေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြကို သူ႔အေနနဲ႔ အလြန္ပဲ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနတယ္လို႔ နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္မွာ မေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း António Guterres ကေျပာသြားပါတယ္။ ရခိုင္ပဋိပကၡ ပိုၿပီး ဆိုးရြား မသြားရေအာင္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီအေနနဲ႔ ဖိအားေပး ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အႀကံျပဳ တိုက္တြန္းထားတဲ့ သူရဲ႕စာကို ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဥကၠဌစီကို ေပးပို႕ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေထာက္ေတြကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဥကၠဌ စီကို က်ေနာ္ တရား၀င္ စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ က်ေနာ္ရဲ႕စိုးရိမ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အတူ အၾကမ္းဖက္မႈကို အဆံုးသတ္ေစဖို႔နဲ ပဋိပကၡကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေျခခံ အေၾကာင္း အရင္း ေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ အႀကံျပဳခ်က္ ေတြကို အဲဒီစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ပဋိပကၡေတြ ပိုၿပီး ဆိုးရြားမသြားရေအာင္နဲ႔ ျပည့္စံုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ အေျဖရွာႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

နစ္နာမႈေတြ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ ေျဖရွင္းမေပးႏိုင္တဲ့ အက်ပ္အတည္း ဒုကၡေတြဟာ ျပႆနာကို ပိုမိုႀကီးထြား လာေစၿပီး အခ်ိန္အေတာ္ ၾကာလာၿပီး ေနာက္မွာ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈကို ျဖစ္ေပၚလာေစ တယ္ဆိုတာကိုျငင္းပယ္လို႔ မရႏိုင္ေၾကာင္း António Guterres ကေျပာပါတယ္။ ဒါအျပင္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ တေၾကာ့ျပန္ ျဖစ္လာကတည္းက အေျခအေနေတြကို သူကိုယ္တိုင ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္ လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

“ Arakan Rohingya Salvation Army လို႕ေခၚတဲ့ ARSA ရခိုင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ကယ္တင္ေရး အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုရဲ႕မၾကာေသးခင္က အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြကို က်ေနာ္ ရႈတ္ခ်ထားပါတယ္။ အခုတခါ ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ေတြ ဘက္က ေျခလြန္လက္လြန္ ဥပေဒမဲ့ ႏွိမ္နင္းတိုက္ခိုက္မႈေတြ အပါအ၀င္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ က်ေနာ္ ေတာက္ေလ်ာက္ ရေနပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကိုပဲ ျဖစ္ေပၚေစပါ လိမ့္မယ္။”

လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဥကၠဌစီကို ေပးပို႕ထားတဲ့ သူ႔ရဲ႕စာမွာလည္း ဒီတႀကိမ္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈဟာ ရခိုင္ေဒသမွာ ငါးနွစ္အတြင္း တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ႀကီးမားၿပီး ဆိုးရြားတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္ အျဖစ္ ေဖၚျပထားပါတယ္။ လံုၿခံဳေရး တပ္ေတြဖက္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး စစ္ေဆးေရးေၾကာင့္ အသက္စြန္႔ ထြက္ေျပးလာၾကသူေတြထဲမွာ အမ်ဳိးသမီး၊ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ အသက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ အဓိက ျဖစ္ၾကၿပီး ေဘးလြတ္ရာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ကို ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ ဦးေရဟာ ရက္ပိုင္းအတြင္း ၁၂၅,၀၀၀ ေလာက္ရွိေနၿပီလို႔လည္း ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။

ဒါ႔အျပင္ ဒုကၡသည္ေတြကို ႏိုင္ငံပိုင္နက္အတြင္း ၀င္ခြင့္ျပဳၿပီး ခိုလႈံခြင့္ေပးဖို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သူ႔အေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ကူညီျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔လည္း Mr. Guterres က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရကို တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

အခုလို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာလံုၿခံဳေရး တပ္ေတြဘက္က ျပင္းထန္တဲ့ ႏွိမ္နင္းမႈေတြဟာ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ အဆင့္ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္ပါသလားလို႔ သတင္းေထာက္တဦးက ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres က အခုလို တုန္႔ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။

“ ဒီလို ျဖစ္ႏိုင္မယ့္ အႏၱရာယ္ အလားအလာကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအဆင့္ကို မေရာက္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈ ျဖစ္ေပၚေအာင္ ဖန္တီးေနတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈကို အဆံုးသတ္ေပးဖို႔ ျမန္မာ အရပ္ဖက္နဲ႔ စစ္ဖက္ အာဏာပိုင္ေတြကို က်ေနာ္ အထူးေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။”

လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီကို ေပးပို႕ထားတဲ့ သူရဲ႕ စာမွာ ပါ၀င္တဲ့ ရခိုင္ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းေရး အႀကံျပဳထားတဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း António Guterres က သတင္းေထာက္ေတြကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။

“ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းၿပီး သံသရာလည္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈကို အဆံုးသတ္ေစဖို႔၊ ဒုကၡေရာက္ေနသူ အားလံုးကို လံုၿခံဳမႈေပးဖို႔နဲ႔ ကူညီေထာက္ပ႔ံဖို႕ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ မျဖစ္မေန အေသအခ်ာ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အသက္ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ကိုလည္း ေနွာင့္ယွက္ ဟန္႔တားမႈ မလုပ္ဘဲ ခြင့္ျပဳဖို႔ က်ေနာ္ တိုက္တြန္းပါတယ္။”

ေနာက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ အတြက္ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး အပါအ၀င္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ရရွိဖို႔ လြတ္လပ္စြာ သြားလာႏိုင္ေရး ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဒါမွမဟုတ္ အနည္းဆံုး သက္ေသခံ ကဒ္ျပား ရရွိခြင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမယ့္ အခ်က္ဟာ အလြန္ အေရးပါေၾကာင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ေရွရွည္ျပႆနာ ေျဖရွင္းေရး အတြက္ ျမန္မာအစိုးရက လက္ခံေၾကာင္း ျပသထားတဲ့ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္အႀကံေပး ေကာ္မရွင္ပါ အႀကံျပဳခ်က္ အားလံုးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို ေပးပို႕ထားတဲ့ သူရဲ႕စာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။

ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးပဲြကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ကိုယ္စားကုလသမဂၢ ႏိုင္ငံေရးရာ လက္ေထာက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Miroslav Jenča က ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒီအေတာအတြင္း ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသား Muhammad Yunus ကလည္းရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ ဖိႏွိပ္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေစေရး ျပတ္ျပတ္သားသားနဲ႔ ခ်က္ျခင္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို အဂၤါေန႔က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com