ရခိုင္ကပ္ေဘးမဆိုက္ေရး ကုလသတိေပး

ရခိုင္ေဒသ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ား (ၾသဂုတ္ ၃၁-၂၀၁၇)

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ကပ္ေဘးဒုကၡႀကီး ေရွာင္ရွားႏိုင္ေရး ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ေတြ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ အင္အားအလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳတာကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ António Guterres က မေန႔ ေသာၾကာေန႔က သတိေပးေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔ လက္ေအာက္ခံေအဂ်င္စီ အဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ အကူအညီေတြ တိုးခ်ဲ႕ေပးႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ တာ၀န္ယူဖို႔လည္း သူကေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးေျပာျပမွာပါ။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ပဋိပကၡ ေနာက္ဆံုးအေျခအေန အေပၚ ေသာၾကာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး Eri Kaneko ကအခုလို ေျပာပါတယ္။

"ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဟာ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေဆာင္ရြက္စဥ္မွာ အင္အားအလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အလြန္ပဲ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိပါတယ္။ ဒါအျပင္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ကပ္ေဘးဒုကၡႀကီးကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ဖို႔ အေျခအေနေတြကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔လည္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တိုက္တြန္းပါတယ္။"

ဒါအျပင္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကသူေတြကို လိုအပ္တဲ့အကူအညီေပးၿပီး လံုၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အျပင္ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ သူနဲ႕ လက္တဲြလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြဘက္က အသင့္ျဖစ္ေနတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အပံံေတြကို တိုးခ်ဲ႕ေပးႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရမွာ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က ေတာ့ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ အဖဲြ႔အစည္းတခ်ဳိ႕အပါအ၀င္ INGO/ NGO အဖဲြ႔ေတြကေန အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို အကူအညီေပးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားအခ်က္အလက္ေတြ ေတြ႕ရွိထားတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြအေပၚမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ကိုေမးၾကည့္ေတာ့--

"က်မတို႔အေနနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ မူေတြအတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္တာပါ။ အစားအစာ၊ ေဆး၀ါးနဲ႔ အကူအညီေတြလိုအပ္ေနတဲ့ အရပ္သားေတြကိုပဲ ေထာက္ပံ့ေပးေနျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။"

ေမး။ ။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေရာ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ အေထာက္အပံေတြကို လိုအပ္ေနသူေတြဆီ ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ ဆက္ၿပီး ခြင့္ျပဳထားလားရွင့္။

ေျဖ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ က်မတို႔ ၀န္ထမ္းေတြဆက္ၿပီးရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အခ်ိဳကိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအရ အဲဒီေဒသရဲ႕ အျပင္ဘက္မွာ ျပန္ၿပီးေနရာခ်ထားပါတယ္။ လက္ရွိအဲဒီမွာ ကုလသမဂၢ၀န္ထမ္း အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲဆိုတာ လံုၿခံဳေရးအရ က်မတို႔ ေျပာပိုင္ခြင့္မရွိပါဘူး။ က်မတို႔၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အေသအခ်ာ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ေမး။ ။ အခုလို ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးအေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဘယ္လိုရရွိပါသလဲရွင့္။

ေျဖ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာ နယ္စပ္ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ေအဂ်င္စီအမ်ားအျပားအလုပ္လုပ္ေနၾကပါတယ္။ WFP ၊ UNHCR ၊ IOM စတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြက အဲဒီက နယ္စပ္ေတြမွာ အတူတူ တဲြလုပ္ေနၾကတာပါ။ အဲဒီကေန က်မတို႔ အခ်က္အလက္ေတြရရွိပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို မၾကာေသးခင္ကေရာက္ရွိလာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြအေရး အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေတာ့ Eri Kaneko က အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ဒုကၡသည္ေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနတဲ့ အကူအညီေတြ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ဖို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပို္င္ေတြနဲ႔ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေပးၾကတာကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေလးစားအသိမွတ္ျပဳပါတယ္။ ဒါအျပင္ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ လက္တဲြလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြက ေထာက္ပံ့တဲ့ အကူူအညီေတြကို ဒုကၡသည္ေတြဘက္က ရရွိႏိုင္ေစမယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြေသခ်ာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။"

ရခိုင္ျပည္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားေစတဲ့ ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းေတြကို ေျဖရွင္းရာမွာ ဘက္ေပါင္းစံု ပါ၀င္ၿပီးလက္ေတြ႕က်တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနေၾကာင္း လက္ရွိအေျခအေနက မီးေမွာင္ထုိးျပေနတယ္လို႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ကသူရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေထာက္ျပထားပါတယ္။

ဒါအျပင္ ကိုဖီအာနန္ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာပါ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com