ေျမာက္ကိုရီးယားပို႔ကုန္ တ႐ုတ္ပိတ္ပင္

ေျမာက္ကိုရီးယား-တရုတ္ ကုန္သယ္ယူေနၾကတဲ့ တရုတ္ ကုန္တင္စက္ေလွမ်ား။

ေျမာက္ကုိရီးယားအစိုးရရဲ႕ ဝင္ေငြေဒၚလာသန္း ၁ ေထာင္ေလာက္ ထိခိုက္သြားေစဖုိ႔ ရည္႐ြယ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ေနာက္ဆံုးအေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြအတိုင္း တ႐ုတ္အစိုးရက စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ဆႏၵျပမႈကို တ႐ုတ္အစိုးရ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား Nuclear အစီအစဥ္ေတြ ရပ္သြားေအာင္ တ႐ုတ္ကဖိအားပိုေပးဖို႔ အေမရိကန္ဖက္က တိုက္တြန္းေနေပမဲ့ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ လႊမ္းမိုးႏိုင္တဲ့ၾသဇာ သိပ္မ႐ွိသလို ေျမာက္ကိုရီးယားဖက္က လက္တံု႔ျပန္လာမွာကိုလည္း လိုလားပံုမရဘူးလို႔တ႐ုတ္ပညာ႐ွင္ေတြက ေျပာေနၾကပါတယ္။ VOA သတင္းေထာက္ Joyce Huang ေပးပို႔တဲ့သတင္းကို မစုျမတ္မြန္က ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံထြက္ သံ၊ ခဲ၊ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ ပင္လယ္စာေတြကို ဗုဒၶဟူးေန႔ကစၿပီး တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ပင္လိုက္တယ္လို႔ တ႐ုတ္အစိုးရက အဂၤါေန႔ညေနပိုင္းမွာ ေၾကညာလိုက္ၿပီးေနာက္ ပင္လယ္စာအျပည့္အတင္ထားတဲ့ ကုန္ကားေတြ ေျမာက္ကိုရီးယားကေနတ႐ုတ္ႏိုင္ငံဖက္ ေန႔မကူးခင္ေရာက္ေအာင္ အလုအယက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

တ႐ုတ္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားနယ္စပ္က တံတားေပၚမွာ တန္းစီလာေနၾကတဲ့ ကုန္ကားႀကီးေတြေပၚမွာ ဂဏန္း၊ ပုဇြန္၊ ျပည္ႀကီးငါးေတြ အရည္ေပ်ာ္။ ပုပ္သိုးေတာ့မယ့္ အေျခအေနျဖစ္ေနတဲ့ Video ေတြ လူမႈကြန္ယက္ေတြေပၚမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားပို႔ကုန္ေတြကို အားကိုးေနရတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဖက္က Hunchun ၿမိဳ႕မွာ ကုန္သည္ေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ဆံုး႐ႈံးမႈအတြက္ အေလ်ာ္ေပးဖုိ႔ အစိုးရကိုေတာင္းဆိုဆႏၵျပတဲ့ Video ေတြလည္း ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

"သူတို႔ကုမၸဏီက ေဒၚလာ ၁ သန္းခြဲေလာက္နဲ႔ညီမွ်တဲ့ ယြမ္ေငြ ၁၀ သန္းေက်ာ္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတယ္"လို႔ ေဒသခံကုန္သည္တေယာက္က ေျပာျပေနတာပါ။

သူ႔ကုမၸဏီက ပင္လယ္စာေရာင္းကုန္ ၇၀% ေက်ာ္က ေျမာက္ကိုရီယားဖက္က လာတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြအတိုင္း တ႐ုတ္အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းမွာ မေက်နပ္မႈေတြ ထြက္ေပၚေနတာျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ကသူ႔အိမ္နီးခ်င္း ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ Nuclear နဲ႔ ဒံုးလက္နက္ အစီအစဥ္ေတြ ရပ္သြားေအာင္ ထိထိေရာက္ေရာက္မလုပ္ဘူးလို႔ အေမရိကန္က စြပ္စြဲေနတာပါ။

ဒါေပမဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ Kim Jong Un အေပၚ တ႐ုတ္အစိုးရက လႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္လို႔ ပိုၿပီးခန္႔မွန္းေနၾကတယ္လို႔ Fudan တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ Cai Jian ကေျပာပါတယ္။

"ကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္နဲ႔ေျမာက္ကိုရီးယားဆက္ဆံေရးက အခုႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ဆိုးလာပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရအေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားကို နားခ်ႏိုင္ဖုိ႔ ပိုပိုၿပီးခက္ခဲလာခဲ့ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ တ႐ုတ္လုပ္ႏိုင္တာကေတာ့ ၾကားေနၿပီး ၂ ဖက္လံုး ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္ၾကဖုိ႔ပဲ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။"

အေမရိကန္နဲ႔ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားဖက္က တ႐ုတ္အေပၚ လက္တံု႔ျပန္လာတာမ်ဳိး တ႐ုတ္ကအျဖစ္မခံႏုိင္ဘူးလို႔ ကမာၻ႔မူဝါဒေရးရာေတြကို ေလ့လာေနတဲ့ ပညာ႐ွင္အဖဲြ႔ Carnegie–Tsinghua Center for Global Policy က သုေတသီ Zhao Tong ကလည္းသံုးသပ္ပါတယ္။

"ေျမာက္ကုိရီးယားအစိုးရရဲ႕ ေ႐ွ႕ေရးကိုထိခိုက္ႏိုင္မယ့္ စီးပြားေရးဖိအားမ်ဳိးေတြ တ႐ုတ္က စလုပ္တယ္ဆိုရင္ ေျမာက္ကိုရီးယားဖက္က အေမရိကန္ကိုရန္လိုေနသလို တ႐ုတ္ဖက္လွည့္လာ ရန္ျပဳႏိုင္ပါတယ္။ သူတုိ႔မလံုၿခံဳေတာ့ဘူး။ တ႐ုတ္ဟာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုလို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရက စၿပီးျမင္လာရင္ သူတို႔ရဲ႕ Nuclear နဲ႔ Missile ဒံုးစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈနဲ႔ု တ႐ုတ္ကို ၿခိမ္းေျမာက္လာႏိုင္ပါတယ္။"

တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔အဆင္ေျပတဲ့ သူ႔ရဲ႕ဦးေလးအရင္းကိုေတာင္ Kim Jong Un ကလုပ္ႀကံခဲ့တာကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းတယ္လို႔ မသကၤာသူမွန္သမွ် ႐ွင္းပစ္ဖုိ႔ဝန္မေလးဘူးဆိုတာ ျပေနတယ္လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားဖက္က ပဲ့ထိန္းဒံုးပစ္လႊတ္မယ့္အစီအစဥ္ကို ေနာက္ဆုတ္ထားေပမဲ့ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္က ျပႆနာဟာ အဆံုးမသတ္ေသးဘူးလို႔ ပညာ႐ွင္ ၂ ေယာက္လံုးက ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေ႐ွ႕သီတင္းပါတ္ထဲမွာ အေမရိကန္နဲ႔ေတာင္ကိုရီးယား တုိ႔ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္ေတာ့မွာမို႔ Kim Jong Un အေနနဲ႔ Missile ဒံုး ျပစ္လႊတ္စမ္းသပ္ဖုိ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ရႏိုင္တယ္လို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။

တ႐ုတ္အေနနဲ႔က ေဒသတြင္း မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ၾသဇာခ်ိိန္ခြင္ အေနအထားေျပာင္း သြားမွာ စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚထားတဲ့ မူဝါဒကို မေျပာင္းေသးဘူးလို႔ Tsinghua တကၠသိုလ္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဌာနက ပါေမာကၡ Sun Zhe ကေျပာပါတယ္။

" ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက႐ွိခဲ့တဲ့ ေျမာက္ကုိရီးယားအစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို စြန္႔လႊတ္လိုက္ဖုိ႔ တ႐ုတ္ဖက္က အသင့္မျဖစ္ေသးပါဘူး။ ေတာင္ကုိရီးယားမွာ အေမရိကန္က ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရး THAAD စနစ္ထားတဲ့ကိစၥ။ အေမရိကန္ဖက္က တ႐ုတ္အေပၚ ဖိအားပိုတိုးလာတဲ့ ကိစၥေတြအပါအဝင္ တျခား႐ႈပ္ေထြးတဲ့ကိစၥေတြေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို မပစ္ပယ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ဆက္ၿပီးထိန္းထားႏိုင္ဖုိ႔အတြက္ တ႐ုတ္က ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ပါတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မႈ မေက်နပ္မႈ ေတြ႐ွိေပမဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားအစိုးရအေပၚထားတဲ့ မူဝါဒကို မေျပာင္းေသးပါဘူး။"

တကယ္လို႔ ပဋိပကၡေတြမထိန္းႏိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ေျမာက္ကုိရီးယားဖက္က ဒုကၡသည္ေတြ တ႐ုတ္ဖက္ ထြက္ေျပးလာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနအပါအဝင္ အက်ဳိးဆက္ေတြကို တ႐ုတ္ကမလိုလားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားၾကား ျဖစ္ေနတဲ့ျပႆနာကို တ႐ုတ္ကဝင္ပါေန တာျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။

စုျမတ္မြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com