လူမႈကြန္ယက္ေပၚက ႏိွပ္စက္ညွင္းပမ္းမႈဗီြဒီယို ျမန္မာစစ္တပ္ စံုစမ္းအေရးယူမည္

လူမႈကြန္ယက္ေပၚက ႏိွပ္စက္ညွင္းပမ္းမႈဗီြဒီယို (Fortify Rights - Myanmar)

ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း အရပ္သားအခ်ဳိ႕ကို တပ္မေတာ္သားတခ်ဳိ႕က ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ စစ္ေဆးေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေနေၾကာင္း တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးက သတင္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံရံုး ၀န္ႀကီးဌာနကလည္း ျပစ္မႈခ်ဳိးေဖာက္ေၾကာင္း ထင္ရွားလွ်င္ တည္ဆဲဥပေဒ စည္မ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔ အညီ အေရးယူသြားမယ္ဆိုၿပီး ဒီကေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ အခုလို ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အျပစ္ေပးမွသာ ဒီလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကို တားဆီးႏိုင္လိမ့္မယ္ဆိုၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုေအာင္ေအာင္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းက ေဒသခံ တုိင္းရင္းသားအခ်ိဳ႕ တပ္မေတာ္သားတခ်ဳိ႕က ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ရိုက္ႏွက္ေနတဲ့ ဗီြဒီယုိမွတ္တမ္း ေဖ့စ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမွာ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔ မနက္ ၁ နာရီေလာက္က စတင္ထြက္ေပၚလာတာပါ။

တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ရိုက္ကူးထားတယ္လို႔ယူဆရတဲ့ ဗီြဒီယို အြန္လိုင္းမွာ ပ်ံ႕ႏွ႔ံခဲ့ၿပီးေနာက္ အခုလို ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို ေဖၚထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းေနၿပီး တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူသြားမယ္လို႔ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးကေရာ ႏိုင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံရံုး ၀န္ႀကီးဌာနကပါ သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဘယ္လို ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားလဲဆိုတာကို ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။

“အဲဒီလိုမ်ိဳးတပ္မေတာ္သားတေယာက္က ဒီလိုမ်ိဳးက်ဴးလႊန္တယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာဥပေဒအရ အေရးယူသင့္သလိုမ်ိဳး ၊ အရပ္ဘက္မွာလည္း အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ အရပ္ဘက္အေၾကာင္းအရ ပတ္သက္တယ္ဆိုရင္ အရပ္ဘက္တရားရံုးကိုလႊဲတယ္။ ဒါက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ ဥပေဒ ႏွစ္ရပ္နဲ႔ အေရးယူခံရတာေတြအမ်ားႀကီးရွိခဲ့တယ္။”

ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အခ်ဳိ႕က ဒီဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုအၿပီး ရက္အနည္းငယ္ အၾကာမွာ တပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ အစိုးရဘက္ကပါ အခုလို သတင္း ထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ။ Fortify Rights လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ကလည္း ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ၿပီး ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံရသူေတြ ဘယ္မွာ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားသလဲဆိုတာနဲ႔ သူတို႔ေတြရဲ႕ လံုျခံဳေရးအတြက္ အာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔စုံစမ္း စစ္ေဆးေပးဖုိ႔ အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ Matthew Smith က ေျပာပါတယ္။

“တပ္မ ၈၈ က စစ္သားေတြဟာ လက္ေနာက္ျပန္ႀကိဳးခ်ည္ခံထားရတဲ့ ရြာသားေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ႏွိပ္စက္ေနတာပါ။ ဗီြဒီယိုထဲမွာေတာ့ သူတို႔ဟာ တခုခုကို စစ္ေဆးေနပံုပါ။ ဒါေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို အျမန္ဆံုး စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကို အျပစ္ေပးအေရးယူဖို႔ပါ။”

၁၇ မိနစ္ၾကာ ဗီြဒီယုိထဲမွာ လက္ျပန္ႀကိဳးတုပ္ၿပီး ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ အရပ္၀တ္ အမ်ဳိးသားအခ်ဳိ႕ကုိ ယူနီေဖာင္း ၀တ္ထားတဲ့ တပ္မေတာ္သားအခ်ဳိ႕က မ်က္ႏွာကုိ ေျခနဲ႔ကန္၊ ပါးရုိက္တဲ့အျပင္၊ စစ္သံခေမာက္နဲ႔ မ်က္ႏွာကုိရိုက္ႏွက္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုး Facebook စာမ်က္ႏွာမွာေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခို္င္ၿမိဳ႔နယ္ထဲက ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူ ၄ ဦးဆိုၿပီး အဲဒီအဖမ္းခံရသူေတြကို ရည္ညႊန္းေဖၚျပ ထားပါတယ္။

TNLA တေအာင္းတပ္ဖြဲ႔ ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ ဗိုလ္မွဴး မိုင္အိုက္ေက်ာ္ကေတာ့ ဒီျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔လည္းဖြင့္ၾကည့္တယ္ အဲဒီမွာ ပေလာင္စကားေျပာတဲ့အသံ တခြန္း၊ ၂ ခြန္းၾကားရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္နားမွာဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း လိုက္ေမးၾကည့္ေနတုန္းပဲ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဟာက အရပ္၀တ္ျဖစ္တယ္ က်ေန္ာ့အျမင္ေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ဆီမွာ လည္း ဘာမွမပါဘူး၊ ၿပီးရင္ ႀကိဳးတုတ္ၿပီးမွ ရိုက္တယ္။ ဘာမွလက္နက္မရွိတဲ့လူကို အဲဒီလိုမ်ိဳး ညွင္းပမ္း ႏိွပ္စက္တာက သဘာ၀ေတာ့မက်ဘူး။”

ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးေနတဲ့သူေတြထဲမွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ လက္ေမာင္းအမွတ္တံဆိပ္ တပ္ဆင္ထားသူ တပ္မေတာ္သားအခ်ဳိ႔နဲ႔ ျပည္သူ႔စစ္လို႔ ယူဆရသူေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မႈ ျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိလာေပမယ့္ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ အေရးယူသလဲ ဆိုတာကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လုိေၾကာင္း ေထာက္ျပသူက ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္က ေဒၚခြန္ဂ်ာပါ။

“အခုေလာေလာဆည္ကေတာ့ တရားစီရင္ေရးမွာ တပ္မေတာ္ကက်ဴးလႊန္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ အျမဲတမ္း စစ္ဥပေဒအရပဲ၊ စစ္စည္းကမ္းအရပဲ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း တာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘယ္လိုအတိုင္းအတာအထိ တရားမွ်တမႈကို ရွာေဖြေပးမလဲဆိုတာကို မသိပါဘူးရွင့္။ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕လယ္ေခါင္မွာ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔တုန္းက ပစ္သတ္ခံရတဲ့ ဂြန္ဆိုင္းေအာင္ကိစၥေရာ ၊ ၿပီးလို႔ရွိရင္ ၂၀၁၅ ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ မုဒိမ္းက်င့္ခံခဲ့ရတဲ့ Numlang ေက်းရြာက အသက္ ၇၃ ႏွစ္အရြက္ အဖြားႀကီးရဲ႕ case ေရာ ဒီ ၂ ခုစလံုးမွာက ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ စီရင္မႈမရွိတဲ့အတြက္ က်မတို႔အေနနဲ႔ အရပ္သားခံုရံုးကို ျပန္လႊဲရဖို႔ ႀကိဳးစားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တုန္းကပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက စစ္ေဘးေရွာင္ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမွာ ခိုလံႈေနတဲ့ ကခ်င္အမ်ိဳးသားသံုးဦး သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ကို အစိုးရစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးသြားၿပီးေနာက္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတာျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံေတြကေျပာပါတယ္။ဒီကိစၥအေပၚမွာလည္း တပ္မေတာ္သားေတြ ပါ၀င္ ပတ္သက္မႈရွိမရွိ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားမယ္လို႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုးက သတင္း ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

 ေအာင္ေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com