မယ္စဲ့နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ထင္သေလာက္ခရီးမေပါက္

ကယား(ကရင္နီ) ျပည္နယ္မယ္စဲ့ၿမိဳ႕နယ္ဘက္မွာရိွတဲ့ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္းကို ဖြင့္လွစ္လိုက္တာဟာ ငါးလဝန္းက်င္ရွိပါၿပီ။ ဒါေပမ့ဲ ႀကီးမားတဲ့ကုန္သြယ္မွဳေတြ လုံေလာက္တဲ့အေျခအေနမရိွေသးတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

ဒါဟာႏွစ္ဘက္နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာထိုးလိုက္ရုံနဲ႔ေတာ့ ရွင္းလင္းတိက်တဲ့ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ေတြရွိမေနေသးဘဲ နားလည္မႈအေျခခံ သို႔မဟုတ္ ေျမစမ္းခရမ္းပ်ဳိးအဆင့္နဲ႔ သြားမလားဆိုတာမ်ဳိး စဥ္းစားၾကေကာင္း စဥ္းစားလိမ့္မယ္။ အဆင္သင့္ျဖစ္မႈအဆင့္ကေတာ့ ခုေနအခါမွာ မေတြ႕ရေသးဘူးလို႔ ကရင္နီအမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီ KNPP တာ၀န္ရွိသူတဦးက သုံးသပ္ေျပာျပပါတယ္။

ဥပမာဆိုရင္ ကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းလြယ္ကူအဆင္ေျပမႈ၊ ကုန္က်မႈ၊ ႏွစ္ဘက္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားရဲ႕ အေရအတြက္နဲ႔ ကုန္စည္ပစၥည္းေတာင္းဆိုမႈ၊ လိုအပ္မႈပမာဏ၊ အမ်ဳိးအစား၊ ဆိုလိုုတာက ၀ယ္လိုအား၊ ေရာင္းအားအျပင္ ျဖည့္ဆည္းေပးမဲ့ ေစ်းကြက္အေနအထား၊ ႏွစ္ဘက္နဲ႔အသားက်မဲ့ ကုန္စည္မ်ားရဲ႕ ႏႈန္းထားမ်ားနဲ႔ အခြန္အေကာက္ႏႈန္းထားေတြနဲ႔ အျခားေသာ လိုအပ္မႈေတြလည္း ရွိေနႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႀကီးမားတဲ့ ကုန္သြယ္မွဳအဆင့္မျဖစ္နိုင္ေသးဘူးလို႔ KNPP ဒုတိယ ဥကၠ႒ ခူးဦးရယ္က ထင္ျမင္ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္းဖြင့္ၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းေတြေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ နယ္စပ္ဘက္မွာဆိုရင္လည္း လမ္းေတြ ျပဳျပင္ဖို႔ရိွေနေသးတာရယ္ နယ္စပ္ဘက္ကၾကည့္ရင္ တရားဝင္မဟုတ္ေသးတာရယ္ေၾကာင့္ အခက္အခဲ စိန္ေခၚမွဳေတြ အမ်ားႀကီးရိွတယ္လို႔ ကယားျပည္နယ္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္းရဲ႕ ဥကၠ႒ဦးေဆာ္လမြန္ကေျပာျပပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ သၾကားကို ျပည္ပတင္ပို႔ခ်င္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ တင္ျပတာကို နယ္စပ္ေပါက္ကေန ဝင္လို႔မရေသးဘူးဆိုၿပီး ျပန္ၿပီးေတာ့ ေျပာလာတဲ့ဟာေတြရိွတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ႀကီးႀကီးမားမား လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ္မွ အခက္အခဲရိွတယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ ႏွစ္ႏို္င္ငံၾကား နည္းစနစ္ပိုင္းနဲ႔ အျခားအခက္အခဲမ်ား ရွိေနေသးသလို မ်က္ေမွာက္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈနဲ႔လည္း ပတ္သက္မႈရွိေနတယ္လို႔ သုံးသပ္မႈတခ်ဳိ႕လည္း ရွိပါတယ္။

NCA ထိုးျပီးရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ပထမျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူခြင့္ျပဳမႈအရ ညိွႏႈိင္းသြားရဦးမယ့္အေျခအေနပဲ ရွိဦးမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ၾကီးမားတဲ့ ကုန္သြယ္မႈအဆင့္မျဖစ္ႏိုင္ေသးဘူးဆိုတာပါပဲ။ ဒီလို လိုအပ္မႈေတြ အဆင္သင့္မျဖစ္တာေၾကာင့္ ႏွစ္ဘက္ၾကား ကုန္သြယ္ေရးၾကိဳးပမ္းမႈေတြ ခုေနခါထိ မေအာင္ျမင္ေသးတာဘဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ခူးဦးရယ္က ေျပာပါတယ္။

မယ္စဲ့နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္း ပီပီျပင္ျပင္လည္ပတ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေဒသခံေတြရဲ႕ထြက္ကုန္ေတြကို တဖက္ကိုေရာင္းခ်ႏိုင္သလို စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းနဲ႔ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကိုပါ အေထာက္အကူျဖစ္ႏို္င္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေဒသအစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း အားေပးေထာက္ခံၾကဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ကရင္နီအမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီအေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ လူထုေတြ လြတ္လပ္စြာ ကုန္စည္ေရာင္း၀ယ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြရရွိဖို႔ ေစ်းကြက္ေတြ၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ တျခားဆက္သြယ္ေရးေတြ လြယ္ကူေအာင္ ေဒသနဲ႔လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြနဲ႔အညီ ေစ်းကြက္ေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔ လိုပါတယ္လို႔ ခူးဦးရယ္က ေျပာပါတယ္။

နယ္စပ္ကုန္သည္ေရးစခန္း ဖြင့္လိုက္တဲ့အေပၚမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရိွေပမဲ့ ယခုအခ်ိန္ထိေတာ့ ဆက္စပ္ၿပီးေဆာင္ရြက္တာဘာမွမရိွေသးပဲ အခ်ိန္ယူေနစဲျဖစ္တယ္လို႔ ကယားျပည္နယ္ ကုန္သည္မ်ားနွင့္ စက္မွဳလက္မွဳလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ဥကၠဌ ဦးတင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။

“ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့ သူတို႔နဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ နွစ္နုိင္ငံအေရာင္းအဝယ္ဌာနေတြ အမ်ားႀကီးတိုးတက္လာေအာင္ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုကေတာ့အစဆိုေတာ့ နည္းနည္းေျဖးေျဖးပဲရိွေသးတယ္ေလ။ ေအာင္ျမင္ဖို႔ေတာ့ ႀကိဳးစားရဦးမွာပါ ”လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရအသစ္လက္ထက္မွာဆိုရင္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္းကို ဖြင့္လွစ္နုိင္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ကယားျပည္နယ္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံမယ္ေဟာင္ေဆာင္ၿမိဳ႕တို႔ကို ညီအမၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ လက္မွတ္ေရးထိုးနုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းနဲ႔အညီသာ ေဆာင္ရြက္ေနၾကၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာလို႔မရေသးဘူး။ ေနာက္ပိုင္းက်ရင္ေတာ့ အားကစားက႑ျဖစ္ေစ၊ စီးပြားက႑ျဖစ္ေစ၊ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးက႑ျဖစ္ေစ၊ ပညာေရးက႑ျဖစ္ေစ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္နွစ္ဘက္ၾကားထိုးထားတဲ့ နားလည္မႈစာခၽြန္ အရဆိုရင္ အမ်ားႀကီး ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္လို႔ ရသြားၿပီလို႔ ဦးေဆာ္လမြန္ကေတာ့ ေျပာပါတယ္။

နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္းဖြင့္ၿပီး ကယားျပည္နယ္ကို ေလာေလာဆယ္ဝင္လာတဲ့ ကုန္သြယ္ေတြမွာဆိုရင္ စားကုန္ေသာက္ကုန္ေတြ၊ ရာသီဥတုပူလာတာနဲ႔အမွွ် အခ်ိဳရည္ေတြခပ္မ်ားမ်ားဝင္လာတာရိွေပမဲ့ အႀကီးစားကုန္သြယ္မွဳေတႊကေတာ့ ဝင္လာတာမရိွေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ ဒါဟာ နုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ မူဝါဒအပိုင္းေတြနဲ႔လည္း ဆိုင္တယ္လို႔ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဥကၠ႒လည္းျဖစ္သူက ေျပာပါတယ္။

လက္ရိွအေျခအေနအထိ တရားဝင္နယ္စပ္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မွဳေတြ မရိွေသးလို႔ ဘယ္လိုကုန္သည္ႀကီးေတြက ကယားျပည္နယ္ကို စိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုတာ တိတိက်က်မေျပာနိုင္ပါဘူး။ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္အရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္ဘက္က ထြက္ကုန္ေတြထက္ ထိုင္းဘက္က သြင္းတဲ့ ကုန္ပစၥည္းပမာဏက မ်ားေနပါတယ္။

ထ်ိဳးျမာ
Kantarawaddy Times
http://www.kantarawaddytimes.org