ျမန္မာ့အေရး ကုလကိုယ္စားလွယ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကိုတင္ျပ

ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Yanghee Lee

ရခုိင္ အပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ဆိုးဆိုးရြားရြား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အကာအကြယ္ေပးၾကဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ စနစ္တက် ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ေနတာေတြကို စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စစ္ေဆးဖို႔ကိုလည္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္က ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ၃၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ညီလာခံမွာ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလလူ႔အခြင့္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ တင္သြင္းမႈကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြကို ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီးက ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ တင္သြင္းပါတယ္။

ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတယ္လို႔ ေျပာဆိုၾကသူေတြေရာ၊ ျမန္မာ လူထု အားလံုးဟာ အမွန္တရားကို သိရွိခြင့္ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတခုခ်င္းစီရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို ထည့္ထြက္မေနနဲ႔ ဒီကိစၥ အေပၚမွာ တညီတညြတ္တည္း သေဘာထား တခုတည္းနဲ႔ ဖိဖိစီးစီး တြန္းအားေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း အေပၚမွာ ကာလရွည္ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြ၊ မူ၀ါဒေတြ၊ ဥပေဒေတြ လက္ေတြ႔ က်င့္သံုး အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြမွာ စနစ္တက် အစီအစဥ္ ရွိရွိ ခြဲျခား ဆက္ဆံေနတာေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ နယ္ျခားေစာင့္ စခန္းေတြ တိုက္ခုိက္ခံရၿပီး ျမန္မာ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၉ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ ျမန္မာ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈေတြကိုလည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ေမာင္ေတာ ေဒသ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ႔ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေကာ္မရွင္ကိုလည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ေ၀ဖန္ပါတယ္။

"စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဟာ အမွန္အကန္ လြတ္လပ္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာလည္း ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔မွ သက္ဆုိင္ျခင္း မရွိဘဲ လြတ္လပ္မႈ ရွိရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေတာ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္မွာဆိုရင္ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္းေတြ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ လက္ရွိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ႔ ရဲမွဴးခ်ဳပ္လည္းပါပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ သိပ္ကို အေရးပါတဲ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ အေထာက္အထားေတြ၊ သက္ေသေတြအားလံုးကို အကာအကြယ္ ေပးတာမ်ိဳးလည္း လုပ္ႏုိင္တဲ႔ ပံု မေတြ႔ရပါဘူး။"

ေမာင္ေတာေဒသတြင္း ကြင္းဆင္းေလ႔လာတာမွာ ကုလကိုယ္စားလွယ္က သူကိုယ္တိုင္ ရိုက္ယူခဲ႔တဲ႔ သူ႔အဆို အေျခအေနေတြကို ထင္ဟပ္ျပသႏုိင္တဲ႔ ဓာတ္ပံုေတြကို ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ ျပသဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ကုလသမဂၢက ပယ္ခ်ထားတာေၾကာင့္ ဒီ ဓာတ္ပံုေတြကို သူမရဲ႕ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကေန တင္ျပသြားမယ္လို႔လည္း ညီလာခံမွာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

ရခုိင္ေဒသက လူနည္းစုေတြ အျပင္ လက္ရွိ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ႔ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္းက ေဒသခံေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမယ့္ အေရး အထူးဘဲ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာဆိုပါတယ္။

"ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွာ တိုက္ပြဲေတြ တေက်ာ့ျပန္ ျပင္းထန္လာတဲ႔ အေပၚမွာလည္း အထူးဘဲ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ဒီေဒသမွာ ေနထိုင္သူေတြ အေပၚမွာ မယံုၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ကို ထိခုိက္ေစပါတယ္။ ကိုးကန္႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမွာ ျဖစ္တဲ႔ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ တရုတ္ဘက္ကို ေဘးကင္း လံုျခံဳေရး အတြက္ ထြက္ေျပးရသူ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။ အေျခအေနမွန္က ဘာေတြ ျဖစ္ေနလဲ ဆိုတာလည္း မသိရပါဘူး။"

ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥစ္ ယန္ဟီလီးရဲ႕ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္းက စစ္ေရွာင္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ ကန္႔သတ္ခံရတဲ႔ အေပၚ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာမွာေတာ့ သူမ ေတာင္းဆိုတဲ႔ အတိုင္း အာဏာပိုင္ေတြ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အနီးမွာ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ႔တာမ်ိဳး မရွိခဲ႔ဘူးလို႔လည္း မစၥစ္ ယန္ဟီလီးက ထည့္သြင္း ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈေတြမွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္မႈကို ထိန္းသိမ္းဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မရွိေစဖို႔ အစိုးရဘက္က အခုိင္အမာ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔လညး္ ေထာက္ျပပါတယ္။

ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပိုၿပီး ပါ၀င္မႈ ရလာတဲ႔ အေပၚ အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္က လတ္တေလာမွာ အားေလ်ာ့လာတဲ႔ အေနအထား ရွိေနတယ္လို႔ တင္သြင္းသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္သူအားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အင္တိုက္ အားတိုက္ ပါ၀င္ၾကဖို႔လည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီ တိုင္းျပည္တခု အျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျဖစ္လာဖို႔ကေတာ့ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္မွ ရမယ္လို႔လညး္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီးက ကုလလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာ တင္ျပသြားပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္   / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com