ျမန္မာ နိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီကို နိုင္ငံတကာ အဆင့္ ၁၁၃ သတ္မွတ္ ခံရ

 ျမန္မာကို အဆင့္ တစ္ဆင့္ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ လာ

ေလာေလာလတ္လတ္ ထြက္ေပၚ လာတဲ့ ၂ဝ၁၆ အတြက္ ဒီမိုကေရစီ အညႊန္းကိန္း အစီရင္ခံစာထဲ ျမန္မာ နိုင္ငံရဲ့ ဒီမိုကေရစီ အဆင့္အတန္းဟာ စစ္တစ္ပိုင္း အစိုးရ/ကျပား အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။

အဲဒီ အစီရင္ခံစာကို ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ Economist Intelligence Unit EIU အဖြဲ႕က ကမၻာ့နိုင္ငံေပါင္း ၁၆၇ နိုင္ငံကို သုေတသန ျပဳၿပီး ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္ ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အစီရင္ခံစာထဲ ျမန္မာနိုင္ငံကို နိုင္ငံတကာ အဆင့္ ၁၁၃ သတ္မွတ္ ထားၿပီး၊ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပုံစံဟာ စစ္တပိုင္း အစိုးရ (Hybrid Regime) အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ နိုင္ငံေတြထဲ EIU သတ္မွတ္ခ်က္ အရ ဒီမိုကေရစီ အဆင့္ အေကာင္းဆုံးက တီေမာ-လက္စ္တာ ျဖစ္ၿပီး အင္ဒိုနီးရွား (အဆင့္ ၄၈) ၊ ဖိလစ္ပိုင္ (အဆင့္ ၅၀) ၊ မေလးရွား (အဆင့္ ၆၅) ၊ စင္ကာပူ (အဆင့္ ၇၀) ၊ ကေမၻာဒီးယား (အဆင့္ ၁၁၂) ၊ ဗီယက္နမ္ (အဆင့္ ၁၃၁) ၊ လာအို (အဆင့္ ၁၅၁) အသီးသီး ျဖစ္ပါတယ္။

၂ဝ၁၅ အစီရင္ခံစာ နဲ႔ စာရင္ ျမန္မာကို အဆင့္ တစ္ဆင့္ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ လာတာ ျဖစ္ၿပီး၊ အာရွနဲ႔ ဩစေၾတးလ် ေဒသႀကီး အတြင္းမွာ အဆင့္ ၂၃ ေပးထားပါတယ္။

ဒါဟာ အာရွနဲ႔ ဩစေၾတးလ် ေဒသႀကီး အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ေအာက္ ဗီယက္နမ္၊ တ႐ုတ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ လာအိုနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ပဲ က်န္ ေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို အဆင့္ေတြ သတ္မွတ္ဖို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္၊ ဗဟုဝါဒ ထြန္းကားမွု၊ အစိုးရ ယႏၲရား လုပ္ငန္း လည္ပတ္မွု၊ နိုင္ငံေရး အေလ့အထ၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆိုတဲ့ က႑ ၅ ခုမွာ အမွတ္ေပးၿပီး သတ္မွတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အျပည့္အဝ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ (Full Democracy) အျဖစ္ အျမဲ သတ္မွတ္ခံရေလ့ရွိတဲ့ အေမရိကန္ နိုင္ငံကေတာ့ ၂၀၁၆ နိုဝင္ဘာမွာ အခု သမၼတတာဝန္ စတင္ ထမ္းေဆာင္ ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ ေဒၚနယ္ထရမ့္ရဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္နိုင္မွုနဲ႔ အတူ အဆင့္ တဆင့္ ေလၽွာ့က်သြားခဲ့ၿပီ အဆင့္ ၂၁ ေနရာကို ေရာက္သြားသလို၊ ပထမဆုံး အႀကိမ္ အျဖစ္လည္း အျပစ္ အနာအဆာရွိ ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ (Flawed Democracy) အျဖစ္ သတ္မွတ္ ခံထားရပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္ စံညႊန္း အျပည့္အဝ အရွိဆုံး ၅ နိုင္ငံစာရင္းကေတာ့ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘဲ ေနာ္ေဝ၊ အိုက္စလန္၊ ဆြီဒင္၊ နယူးဇီလန္၊ ဒိန္းမတ္ နိုင္ငံေတြက အစဥ္လိုက္ ထိပ္ဆုံး မွာ ရပ္တည္ေနၾကပါတယ္။

BBC Burmese
http://www.bbc.com/burmese