ကခ်င္ေဒသအခ်ိဳ႕ ကုလကိုယ္စားလွယ္သြားခြင့္မရ

ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ Yanghee Lee

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ Yanghee Lee ဟာ ဒီကေန႔ သူ႕ကခ်င္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရခဲ့ဘူးဆိုၿပီး သူ႕ရဲ႕ စိတ္ပ်က္မႈကို ဗီြအိုေအကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဖက္ကေတာ့ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြ ေနရာအခ်ိဳ႕ကို သြားေရာက္ခြင့္မျပဳခဲ့တာလို႔ တုံ႔ျပန္ပါတယ္။ သူ႕ခရီးစဥ္မစခင္ကတည္းက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရတယ္လို႔ စြတ္စဲြခံေနရတဲ့ ေနရာေတြကို သြားဖို႔ စီစဥ္ထားေပမယ့္၊ လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသအခ်ိဳ႕ သြားေရာက္ခြင့္ပိတ္ပင္ ခံခဲ့ရတာပါ။ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပို္င္းသတင္းေထာက္ ကိုထက္ေအာင္က သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလအထူးကိုယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee ဟာ သူ႕ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ခရီးစဥ္ ဒီကေန႔ အစမွာပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ေရာ စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္စခန္းက တာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ တိုက္ပဲြေတြျဖစ္ေနတဲ့ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ ဌာနခ်ဳပ္တည္ရိွရာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕နဲ႔၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ေဒသေတြကို သြားေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ထားေပမယ့္ ဒီခရီးစဥ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြဖက္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမရိွဘူးလို႔ Ms. Yanghee Lee က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“က်မသြားခြင့္ေတာင္းထားတဲ့ေနရာေတြနဲ႔ ကို သြားခြင့္ျပဳဖို႔ ပန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ို႔ ျပည္နယ္အစိုးရဘက္ကေရာ၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရဘက္ကပါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမရွိပါဘူး။ က်မကိုေပးအပ္ထားတဲ့ တာဝန္အရ အဲဒီေနရာေဒသေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္တာေတြ၊ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္းတာေတြရွိမရွိ စံုးစမ္းဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအႀကီးအက်ယ္ခ်ိဳးေဖါက္ၿပီး ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္းတာေတြရွိေနတဲ့ဆိုတဲ့ ေနရာေဒသေတြကို က်မကိုသြားခြင့္မျပဳပါဘူး။”

တိုက္ပဲြေတြ ရိွေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ေဒသအခ်ိဳ႕မွာ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ သြားေရာက္ခြင့္မျပဳခဲ့တာလို႕ ျမန္မာသမၼတရံုး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နယ္ေျမအေျခအေနအရမေပးဘူးေပါ့ ၊ တကယ္က်ေတာ့ သြားဖို႔က ေတာ္ေတာ္ေလးခက္တယ္၊ မိုင္းေတြရွိတယ္၊လမ္းေၾကာင္းက တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတယ္၊ သြားတဲ့အခါမွာ ဟိုဘက္ဒီဘက္တပ္ေတြက ညိွရမွာေပါ့ေနာ္၊ ညိွရမယ့္အခါက်ေတာ့ အေျခေနအရ ဟိုဘက္ဒီဘက္လည္း ညိွဖို႔အဆင္မေျပဘူး၊ အဲဒါေၾကာင့္ နယ္ေျမအေျခအေနအရ အဲဒါသြားလို႔မရဘူးျဖစ္ေနတယ္။

ေမး။ ။ ဖားကန္႔ကိုေရာ ခြင့္ျပဳသြားဖို႔ရွိပါသလားခင္ဗ်။

ေျဖ။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဖားကန္႔လည္း ဒီတိုက္ပြဲနယ္ေျမထဲမွာပါတဲ့အတြက္ သြားခြင့္ျပဳလို႔မရဘူးျဖစ္ေနတယ္။”

ဒါေပမယ့္လည္း Ms.Yanghee Leeအေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိုေတာ့ သြားေရာက္ခြင့္ေပးမယ္လို႔ ဦးေဇာ္းေဌးက ေျပာပါတယ္။

Ms. Yanghee Lee ဟာ ကခ်င္ စစ္ေဘးေရွာင္ စခန္းေတြက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံုခဲ႔ပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေအာင္ အျမန္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တိုက္တြန္း ေဆြးေႏြးခဲ႔တယ္လို႔ ကခ်င္ ခရစ္ယာန္ နွစ္ခ်င္း အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ KBC က ဦးခါးလီက ေျပာပါတယ္။

“ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အျမန္ဆံုးရရွိရန္အတြက္ Yanghee Lee အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စစ္ပြဲေတြကို အျမန္ဆံုးၿငိမ္းႏိုင္ေအာင္ ဒါ အကုန္လံုးတာ၀န္ဟုတ္တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း က်ေနာ္တို႔ေျပာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ နယ္စပ္မွာ ရွိေနတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြကအမ်ားႀကီး ဘယ္သူပဲ ဒုကၡေရာက္ေနေန ၊ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ လူေတြကို အျမန္ဆံုးကူညီရန္အတြက္နဲ႔ စစ္ကိုေျပၿငိမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ အားလံုးမွာ တာ၀န္ျဖစ္ပါတယ္ဆိုတာကို က်ေန္ာတို႔ ဆက္တိုက္ ဒါကို Reporting လည္း လုပ္ေပးပါဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဒါကိုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။”

Ms. Yanghee Lee ဟာ ျပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္အတြင္းမွာလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ႔ေပမယ့္လို႔ ဒီတစ္ေခါက္ ခရီးစဥ္မွာေတာ့ ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ႔ေတြၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ စစ္ပဲြေတြေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႔ အေျခအေနဟာ ပိုမိုဆိုး၀ါးေနတာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“က်မအရင္တစ္ေခါက္ ေရာက္ခဲ႔တုန္းက အေျခအေနထက္ကို ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႕အခုအေျခအေနက ပိုဆိုးလာေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ရွင္တို႔ သိတဲ့အတိုင္းပါဘဲ၊ စစ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္တာေတြပိုတိုးလာသလို၊ ထပ္ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္၊ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနၾကရသူေတြလည္းတိုးလာတာေတြြ႔ရပါတယ္။”

ဒီတေခါက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၁၂ ရက္ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ေရာက္ရွိေနတဲ႔ မစၥ ရန္ဟီးလီကေတာ့ ျပီးခဲ႔တဲ႔ လအနည္းငယ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ႔တဲ႔ ကိစၥရပ္ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးစိုးရိမ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အေျခအေနေတြအေပၚ ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႕အစည္းေတြက အာရံုစိုက္ေနၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အေျခအေနေတြအျပင္၊ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းက စစ္ပဲြေတြ အရိွန္ျမင့္လာတဲ့အေပၚမွာလည္း တႏွစ္သက္တမ္းပဲရိွတဲ့ အစိုးရသစ္အတြက ္စိုးရိမ္စရာျဖစ္တယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေျပာထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး အၾကံေပး ပုဂိၢဳလ္ Yanghee Lee ဟာ ဒီတစ္ေခါက္ ခရီးစဥ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းက ျမစ္ႀကီးနား၊ ဖားကန္႔နဲ႔ လိုင္ဇာ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းက စစ္ေတြ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕ေတြ အျပင္ ေနျပည္ ေတာ္နဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတြ ကိုလည္းသြားဖို႔ စီစဥ္ထားၿပီး အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြအျပင္ ၊ တပ္မေတာ္ဘက္က တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး တတ္ၾကြ လုပ္ရွားသူေတြနဲ႔ေကာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္းတာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။ သူမရဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၁၂ ရက္တာ ခရီးစဥ္အတြင္း ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို မတ္လမွာ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

 ထက္ေအာင္   / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com