ၿငိမး္ခ်မ္းေရးေဆာင္႐ြက္မႈမွာ ပါဝင္ႏိုင္ဖုိ႔ CSO ေတြေတာင္းဆို

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ က႑စံုမွာ ပါဝင္ခြင့္ေပးဖို႔ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ စတင္က်င္းပတဲ့ ဒီကေန႔မွာပဲ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလုိက္ပါတယ္။

အစိုးရတပ္ေတြေရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္တပ္ေတြပါ ႏွစ္ဘက္စလုံးက တရား၀င္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေၾကာင္း ေၾကညာေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္သလို၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈျဖစ္စဥ္မွာ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မတခ်ဳိ႕ကိုလည္း ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကို ကုိဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပပါမယ္။

ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ စတင္က်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္း ၁၃၀ ေက်ာ္ စုေပါင္းတင္ျပတဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ေတြကို အျပန္အလွန္ ေလးစားတဲ့အေနနဲ႔ အစိုးရတပ္ေရာ၊ တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြပါ တရား၀င္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေၾကာင္း ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေၾကညာေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္မွန္ၿပီး ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္ရတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနကို တင္ျပ ေတာင္းဆုိေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားဖိုရမ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ယာယီေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ ကိုသြင္လင္းေအာင္က ဗြီအိုေအျမန္မာပုိင္းကို ေျပာပါတယ္။

“ပထမတုန္းက သူတုိ႔က႑ ၅ ခုလံုးကို က်ေနာ္တို႔ကို ေဆြးေႏြးခြင့္ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခု အသစ္မွာက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရး ၂ ခုမွာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေဆြးေႏြးခြင့္မရွိေတာ့ဘူး ဆုိၿပီးေတာ့ အဲ့လိုမ်ိဳးေျပာေတာ့ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ျပည္သူလူထုနဲ႔ ထိစပ္မႈရွိတဲ့ က႑အားလံုးမွာ ေဆြးေႏြးခြင့္ရခ်င္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က တင္ျပတာ။ တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြမွာ ျပည္သူလူထုေတြ ခံစားေနရတဲ့ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔၊ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ အသံေတြေပါ့ေနာ္ စုၿပီးေတာ့ အဲဒါေတြကို မူ၀ါဒဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြအျဖစ္နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံ က်င္းပေနတဲ့အခါမွာ အဲဒီထဲမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ့္သူေတြဆီေရာက္ေအာင္၊ သူတုိ႔ထည့္သြင္းစဥ္းစားသြားေအာင္လို႔ အဲဒါကို က်ေနာ္တုိ႔က အဓိကေျပာခ်င္တာပါ။”

လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ လြတ္လပ္ထိေရာက္စြာ ပါဝင္ကူညီသြားႏုိင္ဖို႔ အဓိက အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနတဲ့ မတရားအသင္း အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၇/၁ ကို ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေတာင္းဆိုထားတယ္လို႔ ကိုသြင္လင္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးတခုလံုးထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ၀င္ပါမယ္ဆုိရင္ အဲဒီ ၁၇/၁ က အဟန္႔အတားျဖစ္ေစႏိုင္တယ္ဆုိတာ ဥပမာ - က်ေနာ္တုိ႔က ေဆြးေႏြးဘက္ေတြနဲ႔ စကားေျပာရတာေတြ၊ ညိႇႏိႈင္းရတာေတြ၊ ေျပာခ်င္တဲ့အခ်က္ေတြကို သြားၿပီးေတာ့မွ စည္း႐ံုးလံႈ႕ေဆာ္တာေတြ လုပ္ေပးရတာမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္။ အဲ့လိုရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲထဲမွာ ပါေနတဲ့ ၁၇/၁ မဖ်က္ရေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔က စည္း႐ုံးမႈေတြ သြားလုပ္တဲ့အခါမ်ဳိးမွာ အစိုးရက ေနၿပီးေတာ့မွ တရားမ၀င္အသင္းနဲ႔ ဆက္သြယ္တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ဒီ ၁၇/၁ နဲ႔ တစုံတရာ အေရးယူတာမ်ဳိးေတြ ႐ွိလာႏိုင္တယ္။ အဲဒါမ်ဳိးက တကယ္ဆုိလုိ႔႐ွိရင္ မ႐ိွသင့္ဘူးဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔က ေထာက္ျပခ်င္တဲ့အတြက္ အဲဒီ ၁၇/၁ ေတြအားလုံးကို ပယ္ဖ်က္လိုက္ ပါေတာ့ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီအခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔က ထည့္ထားတာပါ”

လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေနတဲ့နယ္ေျမက တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈဘဝလံုၿခံဳေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အားလံုးၾကား ညိႇႏိႈင္းအေျဖရွာဖို႔ကိုလည္း လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔စည္းေတြက သူတို႔ရဲ႕ေၾကညာခ်က္မွာ တုိက္တြန္း ထားပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ခုိင္မာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီမႈေတြရမွသာ တိုင္းရင္းသားေဒသခံေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဒုကၡေတြကို ေျဖ႐ွင္းႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ကခ်င္လူမႈကြန္ယက္အဖြဲ႔ တာ၀န္ခံ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

“စစ္တိုက္ၿပီဆိုလို႔႐ွိရင္ က်မတို႔ျပည္သူေတြက ထိပ္ဆုံးက ခံစားရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်မတို႔ ကခ်င္လူမ်ဳိးတမ်ဳိးထဲမွာေတာင္မွ လူဦးေရေပါင္း ၁ သိန္း ၅ ေသာင္းေက်ာ္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ႐ွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လို႔ ဒီလူေတြရဲ႕ အနာဂတ္ဆုိတာက ေနာင္ သူတုိ႔အတြက္ အနာဂတ္မ႐ွိသေလာက္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒုကၡသည္ေတြကိစၥကို အကုန္လုံး ေျဖ႐ွင္းႏို္င္ဖို႔ဆိုတာ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ က်မတို႔ရဲ႕အနာဂတ္လူငယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ကခ်င္လူမ်ဳိးရဲ႕ ကေလးငယ္ ၁၀% ဟာ ဒုကၡသည္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးရဲ႕ အနာဂတ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒီအေျခေနကို အျမန္ဆုံး ျပင္ဆင္မွပဲ က်မတို႔ မ်ဳိးဆက္တခုကို ေကာင္းမြန္တဲ့ အေနအထားကို ပုိ႔ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒီညီလာခံကို က်မတို႔ အင္မတန္ အားကိုးပါတယ္ရွင္”

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ တပ္မေတာ္က ဘယ္ေလာက္ထိ သေဘာထားႀကီးၿပီး လုပ္ေဆာင္ေပးမလဲဆိုတဲ့ေပၚ မူတည္ေနတယ္လို႔ ကိုသြင္လင္းေအာင္က သုံးသပ္ပါတယ္။ ပထဦးဆုံးအႀကိမ္ စတင္က်င္းပတဲ့ ၂၁ ရာစု ပင္လုံညီလာခံမွာ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ေလ့လာခြင့္ရွိသူေတြ အျဖစ္နဲ႔သာ တက္ေရာက္ခြင့္ရၿပီး၊ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခြင့္ မရတာေၾကာင့္ ေနာင္ထပ္ၿပီး က်င္းပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ ကိုယ္တုိင္ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခြင့္ရဖို႔ သူတို႔အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။

 ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com