အသြားႏွစ္ဘက္နဲ႕ ဓား

အာနန္ေကာ္မရွင္၊ အက်ိဳးအေၾကာင္း၊ အေကာင္းအဆိုုး (၄)

ေမ ွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား

အာနန္ေကာ္မရွင္မွာပါတဲ့ ႏုုိင္ငံျခားသားေတြအေနနဲ႕ ေရွ႕ပိုုင္းမွာ ေရးခဲ့တဲ့ အစြဲေတြ၊ လႊမ္းမိုုးမႈေတြ ရိွေနႏုုိင္ေပမယ့္ ရခုုိင္ျပည္နယ္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ပကတိအေျခအေနမွန္ကိုု ထင္ဟပ္တဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြ ေပၚထြက္လာႏုုိင္မယ့္ ေမ ွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြလည္းရိွတယ္။

ပထမေမ ွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ေပါ့။ ကိုုဖီအာနန္ရဲ့ ႏုုိင္ငံ တကာမွာ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈကိုု ေက်ာ္ႏုုိင္တာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ပဲ ရိွ ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္အေနနဲ႕ ေကာ္မရွင္ရဲ့ ဘက္မလိုုက္မႈ၊ သမာ သမတ္က်မႈ ကိုု ရေအာင္လုုပ္ႏုုိင္သလိုု ေကာ္မရွင္ရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြထဲမွာ ႏုုိင္ငံ ရဲ့ အေျခ အေနအရ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏုုိင္တာရိွရင္လည္း ဘာ့ ေၾကာင့္ မလုုပ္ႏုုိင္ဘူးဆိုုတာကိုု ႏုုိင္ငံတကာကိုုေျပာျပႏုုိင္စြမ္းရိွပါတယ္။အဲဒီလိုုပဲ လုုပ္ ေဆာင္သင့္တယ္၊ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သင့္တယ္ထင္ရင္လည္း ျပည္သူေတြ လက္ခံလာေအာင္ သူပဲ ရွင္းျပႏုုိင္စြမ္း ရိွမွာျဖစ္ ပါတယ္။
ေနာက္ျပီး ေကာ္မရွင္ရဲ့ ဖြဲ႕စည္းမႈကလည္း သမၼတရဲ့ အမိန္႕နဲ႕ ဖြဲ႕စည္း တာ မဟုုတ္ပဲ ႏုုိင္ငံ ေတာ္အတုုိင္ပင္ခံရံုုး ၀န္ၾကီးဌာနနဲ႕ နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာလက္ မွတ္ေရးထုုိးလုုပ္ ေဆာင္မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တစ္ဆင့္နိမ့္တဲ့သေဘာရိွပါတယ္။ ဒါကလည္း တိုုးသာ ဆုုတ္သာ ပိုုရိွမယ့္ အေနအထားလိုု႕ ယူဆလိုု႕ရပါတယ္။

ဒုုတိယေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေတာ့ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ႐ုံးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုု၀န္ၾကီး ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြေပါ့။ ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြက န၀တ အစိုုးရလက္ထက္မွာ ကုုလသမဂၢ ဆိုုင္ ရာ ျမန္မာႏုုိင္ငံအျမဲတမ္းကိုုယ္စားလွယ္အျဖစ္နဲ႕တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တာပါ။

ကၽြန္ေတာ့္ ေလ့လာမွတ္သားမိသေလာက္ဆိုုရင္ ၂၀၀၁ ခုုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ အထိ ဆယ္ႏွစ္တာ၀န္ယူ ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ဘဂၤလီကိစၥ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုုိင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုု ကိုုင္တြယ္ ေျဖရွင္းတဲ့အေတြ႕ အၾကံဳရိွသူျဖစ္တဲ့အျပင္ ကိုုဖီအာနန္နဲ႕လည္း ထိေတြ႕ဆက္ဆံခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုု သံတမန္ဆိုုင္ရာအေတြ႕အၾကံဳမ်ား၊ကုုလသမဂၢဆိုုင္ရာ အေတြ႕အၾကံဳ မ်ားေၾကာင့္ကိုုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္နဲ႕ဆက္ဆံရာမွာအမ်ားၾကီးအေထာက္အကူျဖစ္မွာပါ။

တတိယေမ ွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေတာ့ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ ဦး၀င္းျမပါ။ ဦး၀င္းျမကလည္း ကုုလသမဂၢဆိုုင္ရာျမန္မာအျမဲတမ္းကိုုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၁၉ ၉ ၄ ခုုႏွစ္က ေန ၂၀၀၁ ခုုႏွစ္ အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ႏုုိင္ငံတကာေရးရာေတြမွာ အေတြ႕အၾကံဳ အမ်ား ၾကီးရိွခဲ့သူျဖစ္သလိုုရခုုိင္တုုိင္းရင္းသားေတြထဲမွာ လည္းေလးစားခံရသူျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏုုိင္ငံ လူ႕အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္မွာ ဥကၠဌအျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲျဖစ္တဲ့အတြက္ ရခိုုင္ျပည္နယ္အေျခအေနကိုုလည္း ထဲထဲ၀င္၀င္သိရိွသူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုုဖီ အာနန္ေကာ္မရွင္အတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနမ်ားနဲ႕ ပတ္ သက္ျပီး ခုုိင္ခုုိင္မာမာ ရပ္တည္ေျပာဆိုုႏုုိင္မယ့္အေျခအေနရိွပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကိုုဖီအာနန္ရဲ့ ရခုုိင္ေကာ္မရွင္ဟာ အသြားႏွစ္ဘက္နဲ႕ ဓားပါ။ ကိုုယ့္ အတြက္ အခြင့္အေရးရိွသလိုု စိန္ေခၚမႈလည္းရိွတယ္။ ဒီေတာ့ ဘာလုုပ္ၾကမလဲ။

အၾကံျပဳခ်က္

အစိုုးရအတြက္အၾကံျပဳခ်က္ကေတာ့တစ္ခုုပဲရိွပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ႐ုံး ဝန္ႀကီး ဌာန ႏွင့္ ကိုဖီအာနန္ေဖာင္ေဒးရွင္းတုိ႔အၾကား နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာထိုုးျပီးရင္ေတာ့ အဲဒီ စာခၽြန္လႊာပါအခ်က္ေတြကိုု ျပည္သူေတြကိုု ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းအသိေပးဖိုု႕ပါပဲ။ မေပးပဲ ေန လိုု႕ေတာ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သတင္းအခ်က္အလက္မွန္မရရင္ အဲဒီေနရာမွာ ေကာလာ ဟလေတြ၊ သတင္းမွားေတြက ၀င္ျပီးေနရာယူမွာပဲ။ အဲဒီအခါက်မွ ရွင္းရပိုုခက္သြားမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။

ရခုုိင္တုုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္နဲ႕ ရခုုိင္ျပည္နယ္အေရးကိုု စိတ္ပူပင္ေနသူမ်ားကိုု အၾကံ ျပဳတင္ျပခ်င္တာကေတာ့

၁။ ေကာ္မရွင္လုုပ္ငန္းစတဲ့အခ်ိန္မွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ။ အခုု အဆင့္က ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕သင့္မသင့္ အၾကံေတာင္းတဲ့အဆင့္မဟုုတ္ေတာ့ဘူး။ ဖြဲ႕သင့္တယ္ ထင္လိုု႕ ဖြဲ႕ျပီးျပီ။ တုုိင္းရင္းသားမ်ားဘက္ကေကာ္မရွင္နဲ႕မေတြ႕ဘူး၊စကားမေျပာဘူးဆိုုရင္လည္း ေကာ္မရွင္ ကေတာ့အၾကံျပဳခ်က္ေရးမွာပဲ။ ကိုုယ္မေျပာဘူးဆိုုရင္ ကိုုယ့္ အယူအဆေတြ၊ ထင္ျမင္ခ်က္ ေ တြ၊သမိုုင္းဆိုုင္ရာအခ်က္အလက္ေတြမပါတာပဲရိွတယ္။ ရခုုိင္တုုိင္းရင္းသားမ်ားဘက္က ေကာ္မရွင္ကိုု သပိတ္ေမွာက္မယ္ဆိုုရင္ အေပ်ာ္ဆံုုးျဖစ္မွာ ကေတာ့ တစ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္း ေတြပဲဆိုုတာ သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။

၂။ ကိုုယ့္ဘက္က ရပ္တည္ခ်က္ေတြကိုု ၾကိဳတင္စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားသင့္ပါျပီ။ အေထာက္ အထားေတြ၊ ကိုုယ္စားျပဳေဆြးေႏြးမယ့္သူေတြကိုု ၾကိဳတင္ေရြးခ်ယ္ထားသင့္ပါတယ္။ ေကာ္ မရွင္မလာခင္ ၾကားကာလအခ်ိန္ေတြကိုု ကန္႕ကြက္တာနဲ႕ပဲ အခ်ိန္မကုုန္သင့္ေတာ့ပါဘူး။

၃။ ျပည္တြင္းဥပေဒေတြ၊ႏုုိင္ငံတကာဥပေဒေတြကိုု ၾကိဳတင္ေလ့လာထားသင့္ပါတယ္။ ရခုုိင္ ျပည္နယ္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ႏုုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ အစီရင္ခံစာမ်ားကိုုလည္း ၾကဳိတင္ ေလ့လာထားဖိုု႕လိုုပါ့မယ္။

၄။ ၂၀၁၂ ခုုႏွစ္ ၾသဂုုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႕က ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့တဲ့ ရခုုိင္ျပည္နယ္စံုုစမ္းစစ္ေဆး ေရးေကာ္မရွင္အစီရင္ခံစာကိုု အေသအခ်ာျပန္လည္ေလ့လာအသံုုးခ်သင့္ပါတယ္။ အဲဒီ ေကာ္မရွင္ရဲ့ အစီရင္ခံစာကိုု ႏုုိင္ငံတကာကလည္း လက္ခံပါတယ္။ အစီရင္ခံစာရဲ့ အၾကံ ျပဳခ်က္ေတြထဲက ေဆာင္ရြက္ျပီး၊ ေဆာင္ရြက္ရန္က်န္မ်ားကိုု အေျခခံျပီးေဆြးေႏြးဖိုု႕ လိုု သလိုု ေကာ္မရွင္ရဲ့ေတြ႕ရိွခ်က္ေတြထဲက အသံုုးတည့္မယ့္အခ်က္ေတြကိုုလည္း ေရြးခ်ယ္ ထားဖိုု႕လိုုပါတယ္။

၅။ ေဆြးေႏြးဖိုု႕အတြက္ျပင္ဆင္သလိုု ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမီဒီယာဆက္ဆံေရးမ်ားအတြက္ လည္း ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ဖိုု႕လုုိပါျပီ။ ကၽြန္ေတာ္တိုု႕ ရင္ဆိုုင္ရမယ့္တစ္ဘက္အုုပ္စုုဟာ ႏွစ္ ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ႏုုိင္ငံတကာမီဒီယာစာမ်က္ႏွာမွာ လက္ဦးမႈရေနတယ္ဆိုုတာ သတိ ျပဳဖိုု႕လိုုပါတယ္။

၆။ ရခုုိင္တုုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ့ ပံုုရိပ္ေကာင္းဖိုု႕လိုုပါတယ္။ တစ္ခိ်ဳ႕ႏုုိင္ငံျခားသားေတြ၊ အဖြဲ႕ အစည္းေတြက ရခုုိင္တုုိင္းရင္းသားေတြကိုု ေခါင္းမာတယ္၊အစြန္းေရာက္တယ္၊တစ္ယူ သန္ တယ္လိုု႕ျမင္ေနတာကိုု ဖယ္ရွားႏုုိင္ဖိုု႕လိုုပါတယ္။

၇။ ဘဂၤလီျပႆနာကိုု အစၥလမ္ဘာသာဆန္႕က်င္ေရးအျဖစ္ တစ္ဖက္က ပံုုေဖာ္မခံ ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖိုု႕လိုုပါတယ္။

၈။ ကိုုယ့္ဘက္ကလည္း ပကတိအရိွတရားကိုု လက္ခံျပီးေဆြးေႏြးႏုုိင္ဖိုု႕လိုုပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ရခုုိင္ျပည္နယ္မွာရိွေနတဲ့ ဘဂၤလီေတြထဲမွာ အဂၤလိပ္လက္ထက္က စျပီး အေျခခ်ေနထိုုင္သူေတြကေနေပါက္ဖြားလာတဲ့၊ ၁၉ ၈၂ ဥပေဒအရ စိစစ္ရင္ ႏုုိင္ငံသား ျဖစ္ ႏုုိင္တဲ့သူေတြအမ်ားၾကီးရိွႏုုိင္တယ္ဆိုုတာမ်ိဳးကိုု လက္ခံႏုုိင္ရပါ့မယ္။ လူတစ္သန္းေက်ာ္ ကိုု ပင္လယ္ထဲ ေမာင္းခ်မယ္ ဆိုုတာမ်ိဳးနဲ႕ေတာ့ အလုုပ္မျဖစ္ႏုုိင္ပါဘူး။ လူမ်ိဳး၊ႏုုိင္ငံသား၊ တုုိင္းရင္းသား စတဲ့ေ၀ါဟာရတစ္ခုုခ်င္းအေပၚ အေသအခ်ာနားလည္ျပီး ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းလမ္းေတြကိုု အဆိုုျပဳႏုုိင္ရပါမယ္။

၉ ။ ေကာ္မရွင္မလာခင္ ၾကားကာလ ရခုုိင္ျပည္နယ္အေျခအေနကိုု တည္ျငိမ္ေအာင္ ၀ိုုင္း ၀န္းထိန္းသိမ္းၾကပါ။ ပဋိပကၡျဖစ္ရင္ ေကာ္မရွင္ေရွ႕မွာ လိုုသလိုုပံုုေဖာ္ခ်င္တဲ့အုုပ္စုုေတြ အတြက္ အခြင့္ေကာင္းရသြားပါလိမ့္မယ္။

၁၀။ ရခုုိင္ျပည္နယ္အေရးျဖစ္လိုု႕ ရခုုိင္တုုိင္းရင္းသားမ်ားကိုု ေခါင္းစဥ္တင္ေျပာ ေနေပမယ့္ ဒါဟာ အမ်ိဳးသားေရးျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုုင္ျပည္နယ္မွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ နဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုုးတက္မႈကိုုေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုုိင္မယ့္ မွန္ကန္တဲ့ေျဖရွင္းမႈရေအာင္ တုုိင္းရင္းသား အားလံုုး က ၀ိုုင္း၀န္းကူညီေဆာင္ရြက္ဖိုု႕လိုုပါတယ္။

ရခိုုင္ျပည္နယ္နဲ႕ပတ္သက္ျပီးေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ကိုုင္တြယ္ေနပါတယ္ဆိုုျပီး ေသြးေအး ေနလိုု႕မရသလိုုဘာလာလာလက္မခံဘူးဆိုုျပီး ေသြးဆူေန လိုု႕လည္းမရပါဘူး။ ေခါင္းေအး ေအးနဲ႕ စဥ္းစားဆံုုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ဖိုု႕လိုုပါတယ္။

ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အသြားႏွစ္ဘက္နဲ႕ ဓားကေတာ့ လက္ထဲ ေရာက္ လာပါျပီ။ ကိုုယ့္လက္ကိုု ဓားမရွေအာင္ ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႕ၾကိဳးစားၾကပါစိုု႕။

Ye Htut
https://www.facebook.com/ye.htut.988