ေက်ာက္မ်က္က ရတဲ့ အခြန္ေငြအားလံုးကို စိစစ္သင့္

Jade: Myanmar's "Big State Secret" ေက်ာက္စိမ္း- ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႀကီးမားသည့္ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္- Global Witness

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းတခုလံုးက ရေနတဲ့ တိုင္းျပည္ဘ႑ာ အခြန္ေငြ ေဒၚလာဘီလီယံေပါင္း မ်ားစြာကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈျဖစ္ေအာင္ စစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ Global Witness အဖဲြ႔ႀကီး ကေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္ ရံပံုေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္း (၈၀) ေက်ာ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ အသင္းခ်ဳပ္ရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ အရင္အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ေတြ ပူးေပါင္းၿပီး အဂတိ လိုက္စား ခဲ့ေၾကာင္း ေက်ာက္မ်က္ ရတနာ လုပ္ငန္းရွင္ေပါင္း (၂၄)ဦး လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒေရးရာသံုးသပ္ေရးေကာ္မရွင္ကို တိုင္ၾကားစာေပးပို႕ခဲ့တာပါ။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကိုဆက္ၿပီးေျပာျပမွာပါ။

ဒီတိုင္ၾကားစာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တိုင္ၾကားသူ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ဘက္ကေရာ တိုင္ၾကားခံရတဲ့ အရင္အစိုးရအဖဲြ႔ဝင္ေတြဘက္ ကေရာ ႏွစ္ဘက္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ အသီးသီးကို မေန႔ ၾကာသာပေတးေန႔က သီးျခားစီ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

အသင္းဥကၠဌ ဦး႐ံုးမူကေန သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း တို႔ကို ေပးအပ္ေငြအပါအ၀င္ အျခားေခါင္းစဥ္ေပါင္း (၁၀)ခုျပၿပီး ရံပံုေငြ ထဲကေန အမ်ားသေဘာဆႏၵ မခံယူပဲ သံုးခဲ့ေၾကာင္း တိုင္ၾကားသူ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ကိုယ္စား ေက်ာ္သစၥာေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ဦးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီစားေသာက္ဆိုင္မွာျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာေျပာသြားပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာေတာ့ ဒီတုိင္ၾကားခ်က္ဟာ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ကို လုပ္ႀကံစြပ္စဲြတာသာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရး ကစားကြက္ တခုျဖစ္တယ္လို႔ အရင္သတၱဳတြင္း ၀န္ႀကီးေဟာင္း ေဒါက္တာျမင့္ေအာင္က တုန္႔ျပန္ေခ်ပခဲ့ပါတယ္။

အစြပ္စြဲခံရသူေတြရဲ႕ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ

​ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္ ဖံြ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ရံပံုေငြအျဖစ္ ၂၀၀၉ခုႏွစ္က ၂၀၁၆ခုႏွစ္ထိ ေက်ာက္မ်က္ အေရာင္းျပပဲြေတြ က ေရာင္းရေငြထဲကေန လုပ္ငန္းရွင္ေတြက (၁%)အခြန္ေငြေပးေဆာင္ေနၾက တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို အခြန္ေငြ (၁%)ေလာက္ ေကာက္ခံၿပီးသံုးစဲြတဲ့ကိစၥမွာတင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူးဆိုရင္ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းတခုလံုး ကေနရတဲ့ အခြန္ေငြ ေဒၚလာဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ဘယ္ကိုေရာက္ေနလဲ ဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္ စရာျဖစ္ေနၿပီးလို႔ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ အစီရင္ခံစာ ေရးသားထုတ္ျပန္ေနတဲ့ Global Witness အဖဲြ႔ႀကီးရဲ႕ သုေတသီ Juman Kubbau က ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

"ဒီျပႆနာတခုလံုးဟာ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ရင္ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြအမ်ားႀကီးသိဖို႔ လိုအပ္ေနေသးတာ၊ ထင္သာျမင္သာမႈ မရွိဘူး ဆိုတာေတြ ကို ျပသေနပါတယ္။ ေက်ာက္မ်က္ျပပဲြေရာင္းရေငြထဲက ရံပံုေငြအျဖစ္ (၁%)အခြန္ ေကာက္တဲ့ဲကိစၥမွာေတာင္ ဒီေငြေတြ ဘယ္ေရာက္သြားလဲ ဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္ေနရပါတယ္။ ေနာက္ (၁%)ဆိုတာကလည္း အခြန္ ရာခိုင္ႏႈန္း အမ်ားႀကီးေပးေဆာင္ေနရတဲ့အထဲက တကယ့္ကိုနည္းတဲ့ ပမာဏပါပဲ။ ဒီေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းအပါအ၀င္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကို ေရာင္းခ်ရာကေန ရေနတဲ့ အခြန္ေငြအမ်ားႀကီးဟာ ဘယ္ေရာက္သြားလဲ။ ဒီအခြန္ေငြေတြအားလံုးဟာ အစိုးရဆီကိုပဲသြားသင့္တာပါ။ အဲေတာ့ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖၚတဲ့အခြန္ေငြ (၂၀%) ရမယ္၊ ေနာက္ ေက်ာက္မ်က္ေရာင္းခ်ခ အခြန္ေငြ (၁၀%)ရမယ္၊ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းအသင္းကလဲ သူတို႔ရဲ႕ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖၚေရးလုပ္ငန္းေတြကေန အစိုးရကို အခြန္ေငြ (၄၀%)ေပးရတယ္။ ဒီေလာက္မ်ားတဲ့ အခြန္ေငြေတြ ဘယ္ေရာက္သြားလဲ။

ဒီႏွစ္ဇန္န၀ါရီလမွာထုတ္ျပန္တဲ့ သယံဇာတ ထုတ္ေဝမႈ ပြင့္လင္းျမင္သာေရးအဖြဲ႔ (EITI) အစီရင္ခံစာမွာလည္း ဒီေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းကရတဲ့အခြန္ေငြေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျခားဘဏ္စာရင္းအေကာင့္တခုရွိေနၿပီး ဒီအေကာင့္ဟာ အစိုးရရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာရွိေနတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေမးခြန္းထုတ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္းတခုလံုးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းစစ္ေဆးဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ Juman Kubba ကဆိုပါတယ္။

ဒါအျပင္ ေမလ ဒုတိယပတ္က အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဌာနရဲ႕ SDN ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္တဲ့စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္လိုက္တဲ့ျမန္မာအစိုးရပိုင္ လုပ္ငန္းဌာနႀကီး ၇ ခုထဲမွာ ျမန္မာ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းလည္းပါ၀င္ေနတာဟာ အခ်ိန္မက်ေသးေၾကာင္းသူကေျပာပါတယ္။

"အရင္က ျမန္မာ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းအပါအ၀င္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဖဲြ႕အေတာ္မ်ားမ်ားကို အေမရိကန္က ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ခဲ့တာပါ။ ဒီေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းမွာ အဓိကရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ထားတဲ့ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းကို အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈ စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာရွိပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းႀကီးကိုျပန္ၿပီးျပဳျပင္ဖို႔ အခ်ိန္အေတာ္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံအခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ ထင္သာျမင္သာရွိဖို႔၊ အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ စတာေတြကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိေသးပဲနဲ႔ အေမရိကန္က ပိတ္ဆို႔မႈစာရင္းကေန ဘာေၾကာင့္ ရုပ္သိမ္းလိုက္သလဲ။ ဒါက ျပသနာရွိပါတယ္။"

ဒါေပမဲ့လည္း အေမရိကန္က သူတို႔ရဲ႕တဦးခ်င္းေပၚပစ္မွတ္ထား ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ ဆက္ၿပီးရွိေနေသးတာေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ကို အသံုးခ်ၿပီး ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖၚေရးလုပ္ငန္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလာေအာင္ အေထာက္အကူျပဳဖို႔ ႀကိဳးစားသင့္ေၾကာင္း Juman Kubba ကေျပာပါတယ္။

ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းမွာ အရင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းေတြ၊ ခရိုနီလုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ မူးယစ္ရာဇာေတြ အားလံုးပတ္သက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အေျခခံသိသင့္သိထိုက္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကိုေတာင္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ထားတဲ့အတြက္ NLD အစိုးရသစ္အေနနဲ႔လည္း ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ရမလဲဆိုတာ အခက္အခဲေတြ ရွိေနမွာျဖစ္တယ္လို႔လည္း Juman Kubba ကသံုးသပ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းကိုယ္တိုင္ ေျခအေနေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းခ်ျပၿပီးသူတို႔ကိုယ္တိုင္တာ၀န္ယူေျဖရွင္းျခင္းအားျဖင့္ NLD အစိုးရသစ္ကို ပံပိုးကူညီရာ ေရာက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း Juman Kubba ကေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com