အယ္လ္နီညိုုဒဏ္ခံေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုုင္ငံ

ျမန္မာႏိုုင္ငံမွာ ျပင္းထန္တဲ့ ရာသီဥတုု ဒဏ္ကိုု ခံေနရပါတယ္။ တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ပ်မ္းမ ွ် အပူခ်ိန္တေျဖးေျဖး တိုုးလာေနတဲ့ ျမန္မာႏိုုင္ငံအတြက္ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္မွာ အယ္လ္နီညိုုပါ ဝင္လာတာမိုု႔အေျခေနေတြ ပိုုဆိုုးလာတယ္လို႔ မိုးေလဝႆ ပညာရွင္ ေဒါက္တာဦးထြန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

ကမာၻတဝွမ္းမွာ အပူရွိန္က တရိပ္ရိပ္ တိုးေနပါတယ္။ ၂၀၁၄ ကို အပူဆံုးႏွစ္အျဖစ္ ကမာၻ႕သမိုင္းမွာ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ရာက ၂၀၁၅ မွာ စံခ်ိန္က်ိဳးခဲ့သလို ၂၀၁၆ ဇန္နဝါရီလကို အပူဆံုးလအျဖစ္ စံတင္ခဲ့ေပမယ့္ ေဖေဖၚဝါရီေရာက္ေတာ့ ပိုပူလာျပန္တာပါ။ ကမာၻတဝွမ္း အပူရွိန္ တေန႔တျခား တုိးေနသလို ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္လည္း ၂၁၀၀ ေရာက္ရင္ လက္ရွိအပူခ်ိန္ထက္ ၅ ဒီဂရီ ပိုျမင့္လာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

ဒီအထဲ El Nino အယ္လ္နီညိဳ ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ ဒီ ရာသီဥတုဒဏ္ခံရတဲ့ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း  သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးေနတာ၊ မိုးလံုးဝ မရြာတာနဲ႔ ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္ က်ေရာက္ႏႈံး ျမင့္မားေနတာေတြဟာ ႏိုင္ငံတြင္း အပူရွိန္ကို ပို ျမင့္ေစပါတယ္။ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ၄၂- ၄၃ ဒီဂရီ ရွိေနခ်ိန္မွာ အဆိုးဝါးဆံုးက ၄၅ ဒီဂရီ အထက္ေရာက္ေနတဲ့ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေအာက္ပိုင္း ေဒသေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အယ္လ္နီညိဳဟာ ဇြန္လမွာ ကုန္မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ သူ႔ ရိုက္ခတ္မႈက ေနာက္ ၃ လေလာက္ ရွိႏိုင္တာမို႔ မိုးရာသီ အကုန္ျဖစ္တဲ့ စက္တင္ဘာလ ကုန္အထိ ရွိေနမယ္လို႔ ဦးထြန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

အယ္လ္နီညိဳ ဟာ အလြန္ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႔တဲ့ ရာသီျဖစ္ၿပီး သူနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ ေအးၿပီးစြတ္စိုတဲ့ ရာသီက လာနီညာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အဆံုး ၂၀၁၇ ႏွစ္ အစပိုင္းမွာေတာ့ လာနီညာ ဝင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အယ္လ္နီညိဳ နဲ႔  လာနီညာ ေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး အရွင္းဆံုး သိထားဖို႔က သူတို႔ဟာ ေရေႏြး ေရေအး စီးေၾကာင္းေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ လည္း ေျပာပါတယ္။ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ေျမာက္ဖက္ ကမ္းေျခကို ေရေႏြးစီးေၾကာငး္ေတြ ဝင္လာရင္ အယ္လ္နီညိဳ ရာသီျဖစ္ၿပီး ေရေအးစီးေၾကာင္း ဝင္လာရင္ လာနီညာ ရာသီျဖစ္ေစ ပါတယ္။

ပံုမွန္အေနထားမွာ ေတာင္အေမရိကတိုက္ရဲ့ မိုးရြာမႈဟာ အေနာက္ဖက္ပိုင္းမွာ ရွိၿပီး အေရွ႕ဖက္ပိုင္းက မိုးနဲေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အယ္လ္နီညိဳ ျဖစ္ၿပီ ဆိုရင္ အေနာက္ဖက္ မိုးရြာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ အားလံုးဟာ အေရွ႕ဖက္ကို ေရာက္သြားၿပီး အေနာက္ဖက္မွာ မိုးနဲသြားတဲ့ ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္မႈေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။

တနည္း ေျပာရရင္ အီေကြတာရဲ့ ေတာင္ဖက္ျခမ္းမွာ ရွိတဲ့ ၾသစေၾတးလ် နဲ႔ ေျမာက္ဖက္ျခမ္းမွာ ရွိတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသေတြ ကိုၾကည့္ရင္ ရိုးရိုးႏွစ္မွာ မိုးရြာေလ့ရွိေပမယ့္ အယ္လ္နီညိဳ ေဖါက္ျပန္မႈ ျဖစ္ရင္ ရြာမယ့္ မိုးေတြ အေရွ႕ဘက္ေရာက္သြားၿပီး မိုးနဲၿပီး အပူရွိန္ တက္လာတတ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီလို ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္မႈဟာ အရင္တုန္းက ၅ ႏွစ္ေလာက္မွ တခါေလာက္ ေဖါက္ျပန္ေလ့ရွိေပမယ့္ အခု ၂ ႏွစ္ ေလာက္မွာ တခါ ျဖစ္ေနတာလည္း ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ ကမာၻႀကီး ပူေႏြးလာမႈ ရဲ့ ရိုက္ခတ္မႈပါ။

ဒီလို အယ္လ္နီညိဳ - လာနီညာ လို ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္မႈဟာ သဘာဝအတိုင္းျဖစ္ေနတာမို႔ ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ေပမယ့္ သူ႔ဒဏ္ခံရတဲ့  သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္ အတြက္ သက္သာ ေလ်ာ့နဲေအာင္ စီမံကိန္းေတြ ခ်လုပ္ ေဆာင္ဖုိ႔လိုအပ္ပါတယ္။

အပူဒဏ္ေလ်ာ့နဲေစဖုိ႔ သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးတာကစၿပီး ပါတ္ဝန္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ေရခန္းေျခာက္မႈ ျပႆနာ ေျဖရွင္းေရးေတြ အ ေလးေပး လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ ေရေဝေရလဲ ေဒသေတြ ကို ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ ေရကာတာႀကီးေတြ တည္ ေဆာက္မႈကို အားမေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရာသီဥတု ေဖါက္ျပန္ေစတဲ့ ကမာၻႀကီး ပူေႏြးမႈကို အေထာက္အပ့ံျဖစ္ေစတဲ့ ေရကာတာေတြ အမ်ားအျပား ေဆာက္လုပ္တာနဲ႔ ေက်ာက္မီးေသြး စက္ရုံေတြ တည္ေဆာက္တာ ေတြ႔ေနရၿပီး၊ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈက မ်ားေနသလို လူဦးေရ တိုးလာတာေတြ ေတြ႔ေနရတာမို႔  ဒါေတြကို အစိုးရက မူဝါဒ ခ်မွတ္ကိုင္တြယ္ဖို႔  လိုအပ္တယ္လုိ႔ လည္း မိုးေလဝႆ   ပ   ပညာရွင္ ဦးထြန္းလြင္က အႀကံေပးပါတယ္။

​ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com