“၀” ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမရွိ မုိင္းေမာ္သံျဖဴသတၱဳတြင္းမ်ား၏ တင္ပုိ႔ မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကမၻာေပၚ၌ သံျဖဴထုတ္လုပ္မႈ တတိယ အမ်ားဆံုး ျဖစ္လာ

ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း “၀” တပ္ဖြဲ႕ (UWSA) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ တြင္းရွိ သံျဖဴသတၱဳတြင္းမ်ား၏ ထုတ္လုပ္ တင္ပုိ႔ မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ကမၻာေပၚ၌ သံျဖဴထုတ္လုပ္မႈ တတိယေျမာက္ အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေစသည္ဟု Resources Policy ဂ်ာနယ္က ထုတ္ေ၀သည့္ စာတမ္းတစ္ခုတြင္ေဖာ္ျပသည္။ စာတမ္းျပဳစုသူမ်ားက ႀကဳိတင္ ေမွ်ာ္လင့္မထားေသာ ျဖစ္ရပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ထုိသတၱဳတြင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သံျဖဴထုတ္လုပ္မႈမွာ ၂၀၀၉ မွ ၂၀၁၄ အထိ ငါးႏွစ္ကာလအတြင္း ရာခုိင္ႏႈန္း ငါးေထာင္နီးပါး (၄၉၀၀%) အထိ ျမင့္တက္ခဲ့သည္ဟု ႏုိင္ငံတကာ သံျဖဴ သုေတသန အင္စတီက်ဳ (ITRI) ၏ စာရင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

ျမန္မာ့သံျဖဴ ထုတ္လုပ္မႈ အလြန္အမင္း ျမင့္တက္လာျခင္းကုိ ကမၻာအႏွံ႔ရွိ သတၱဳႏွင့္ ကုန္ၾကမ္း ေစ်းကြက္ ေလ့လာသူမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားက ႀကဳိတင္ခန္႔မွန္းႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ဘဲ ကမၻာ႔ ေစ်းကြက္တြင္ ႀကီးမားသည့္ ႐ုိက္ခတ္မႈျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ေအာက္စဖုိ႔ဒ္တကၠသုိလ္မွ ပါေမာကၡ နီကုိလက္ဂါဒီနာႏွင့္ အျခား သံုးဦးတုိ႔ ေရးသားသည့္ “ျမန္မာ့ သံျဖဴသတၱဳတြင္း လုပ္ငန္း၊ ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ အလားအလာ” စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

“၀” ေဒသတြင္ သံျဖဴထုတ္လုပ္ျခင္းကုိ ပန္ဆန္းၿမဳိ႕မွ ကီလုိမီတာ ၉၀ ခန္႔ အကြာရွိ မန္းေမာ္သတၱဳမုိင္းတြင္ ထုတ္လုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိေဒသရွိ သယံဇာတမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၌ ခုိင္မာသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား နည္းပါးမႈေၾကာင့္ မန္ေမာ္သတၱဳမုိင္း၏ အျမင့္ဆံုး ထုတ္လုပ္ႏုိင္စြမ္း မွာ ေလ့လာရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ဆုိသည္။

မန္ေမာ္သတၱဳမုိင္းသည္ ၁၀၀ စတုရန္းကီလုိမီတာခန္႔ အက်ယ္ရွိၿပီး ကုမၸဏီငယ္အခ်ဳိ႕ လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္လ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ မန္ေမာ္သတၱဳမုိင္း၏ ၂၀၁၄ အတြင္း ထုတ္လုပ္မႈမွာ တန္ ၃၀၀၀၀ နီးပါး ရွိသျဖင့္ ကမၻာ႔အႀကီးဆံုး စာရင္း၀င္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ Resources Policy ၏ စာတမ္းတြင္ “မန္ေမာ္သတၱဳမုိင္း ထြက္ေပၚမလာခ်ိန္အထိ ပီ႐ူးႏုိင္ငံ၌ ဆန္ရာေဖးလ္သတၱဳတြင္းသည္ ကမၻာေပၚတြင္ အႀကီးဆံုး သံျဖဴ သတၱဳတြင္း ျဖစ္သည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

“၀” ေဒသတြင္ သံျဖဴသတၱဳ Smelting က်ဳိခ်က္သန္႔စင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား မရွိသျဖင့္ မန္းေမာ္ သတၱဳမုိင္းမွ ထုတ္လုပ္သမွ်သတၱဳရုိင္းကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ တင္ပုိ႔ရသည္။ ၂၀၁၄ တြင္ “၀”ေဒသမွ တ႐ုတ္သုိ႔ သံျဖဴ သတၱဳ႐ုိင္း ၁၇၇,၉၅၀ တန္ တင္ပုိ႔ခဲ့ၿပီး တစ္ႏုိင္ငံလံုး တင္ပုိ႔မႈ၏ ၉၇ ရာခုိင္ႏႈန္း ခန္႔ရွိခဲ့သည္။ သံျဖဴ သတၱဳအား အီလက္ထေရာနစ္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည္။

ITRI ၏ အစီရင္ခံစာအရ “၀” ေဒသမွ သံျဖဴသတၱဳ႐ုိင္းမ်ား တင္သြင္းမႈေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ၆ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအျဖစ္ ၂၀၁၄ တြင္ သန္႔စင္ၿပီး သံျဖဴအသားတင္ တင္ပုိ႔သူ ျဖစ္လာၿပီး ကမၻာ႔ေစ်းကြက္တြင္ ႀကီးမား သည့္ ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ကမၻာ႔ေစ်းကြက္တြင္ သံျဖဴေစ်း ဆက္လက္က်ဆင္းေနမႈအေပၚ စုိးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။

သံျဖဴေစ်း က်ဆင္းေစသည့္ အဓိက အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ခုတြင္ “၀”ေဒသမွ သံျဖဴမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သံျဖဴတင္ပုိ႔မႈ ျမင့္တက္လာျခင္းက အေၾကာင္းရင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သံျဖဴသတၱဳ႐ုိင္းမ်ား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ တင္ပုိ႔မႈ ျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ၀ေဒသမွ အရည္အေသြးျမင့္ သတၱဳ႐ုိင္းမ်ားကုိ ေစ်းသက္သာစြာျဖင့္ ၀ယ္ယူကာ ျပန္လည္သန္႔စင္ၿပီး ကမၻာ႔ေစ်းကြက္သုိ႔ ျပန္လည္တင္ပုိ႔ ႏုိင္ သည့္ အခြင့္အေရး ရရွိခဲ့သည္။

၂၀၁၄ က ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ အလားတူ အစီရင္ခံစာတြင္လည္း “၀” ေဒသ၌ သံျဖဴ အမ်ားအျပား တူးေဖာ္ေနျခင္းမွာ စုိးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပ ခဲ့သည္။ “သံျဖဴ၀ယ္လုိအားမွာ တည္ၿငိမ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ “၀” ေဒသတြင္ ထုတ္လုပ္မႈ အလ်င္အျမန္ တုိးျမင့္လာျခင္းက ေစ်းကြက္ အတြက္ အဓိက စုိးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္သည္” ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

မုိင္းေမာ္သတၱဳတြင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၀ ေဒသ အစုိးရႏွင့္ ဗဟုိအစုိးရတုိ႔ၾကား အေက်ိဳးအျမတ္ ခဲြေ၀မႈကုိ အစီရင္ခံစာတြင္ မေဖာ္ျပထားေပ။

KHTun
The Ladies News
https://www.facebook.com/News.TheLadies