စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ထုိင္းပညာေရးအေပၚ ႐ိုက္ခတ္မႈရွိ

 ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးကတည္းက စစ္အစိုးရနဲ႔ သေဘာထား မတူသူေတြကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ျခယ္ခဲ့ၿပီး အဲဒီလုပ္ရပ္ေတြက ထိုင္းတကၠသိုလ္ေတြအေပၚ ႐ိုက္ခတ္မႈ ရွိလာတယ္လို႔ တကၠသိုလ္အသိုင္းအဝုိင္းက ေျပာၾကပါတယ္။

ပညာရွင္ေတြ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံ ဘာသာရပ္လို လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚမႈ အတတ္ပညာကို သင္ၾကားေပးေနရသူေတြက သူတို႔ဟာ အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံမႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေစာင့္ၾကည့္မႈ ခံေနရေၾကာင္း ေျပာေနၾကတာပါ။ ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ Ron Corben ရဲ႕ သတင္းေပးပို႔ခ်က္ကိုေတာ့ ကိုရဲေခါင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေမလ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က စစ္တပ္ကအာဏာသိမ္းၿပီးကတည္းက လူေပါင္း ၇၅၀ ေလာက္ဟာ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ကိစၥကို ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့အတြက္ စစ္တပ္ရဲ႕ ေခၚယူစစ္ေဆးျခင္းကို ခံခဲ့ရတယ္လို႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ Human Rights Watch အဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ၊ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ စာနယ္ဇင္းသမားေတြဟာလည္း စစ္တပ္ရဲ႕ အုပ္စိုးမႈကို ဆန္႔က်င္ေ၀ဖန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဒီထဲမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္ႀကီးေတြက ပါေမာကၡေတြလည္း မလြတ္ပါဘူး။ ထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့ လူ ၇၅၀ ထဲမွာ အနည္းဆံုး ၆၅ ဦးဟာ တကၠသိုလ္ကထိကနဲ႔ ပါေမာကၡေတြျဖစ္ၿပီး၊ သူတို႔ဟာ “ခံယူခ်က္ ထိန္းညိႇေပးတဲ့သင္တန္း” ေတြ တက္ခိုင္းဖို႔အတြက္လို႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ေခၚယူခံခဲ့ရတာလို႔ ေဒသတြင္း တက္ႂကြလႈပ္ရွားမႈ ကြန္ယက္အဖြဲ႔ Internet Dialogue on Law Reform က ေျပာပါတယ္။

Titipol Phakdeewanich ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ Ubon Ratchathani တကၠသိုလ္က ႏိုင္ငံေရးသိပၸံဘာသာရပ္ သင္ျပတဲ့ ကထိကတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဒသဟာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေမလက ျဖဳတ္ခ်ခံလိုက္ရတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း Yingluck Shinawatra ကို ေထာက္ခံတဲ့သူေတြရဲ႕ အမာခံနယ္ေျမ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ စာသင္ခန္းထဲနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပါ၀င္တဲ့ အခမ္းအနားေတြမွာ စစ္တပ္လူေတြ ပံုမွန္ လာတက္ေနၾကတယ္လို႔ Titipol က ေျပာပါတယ္။

“အေျခအေနကေတာ့ ေၾကာက္ရြံ႕တာနဲ႔ ေျခာက္လွန္႔ခံရတာ ေရာေထြးေနပါတယ္။ က်ေနာ္ ေနာက္က တေယာက္ေယာက္ လိုက္ေနတယ္ဆိုတာ သိလိုက္ရၿပီးကတည္းက ဘယ္အခ်ိန္ ညဘက္ ကားေမာင္းေနတုန္း စစ္တပ္က လာရပ္ခိုင္းတာ ႀကံဳရမလဲဆိုတာ အၿမဲေတြးေနမိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ က်ေနာ့္ေက်ာင္းမွာ သင္ၾကားခဲ့တာ အားလံုးအတြက္ စိုးရိမ္ေနရပါတယ္။"

တကၠသိုလ္ကတိက ဆရာေတြဟာ ေက်ာင္းသားေတြအၾကားမွာ ပုန္ကန္ထႂကြခ်င္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ႏိႈးဆြေပးေနတယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလက ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Prayuth Chan-ocha က စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ သတင္းနဲ႔ လူမႈကြန္ယက္ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အဆင့္ခ်ၿပီး၊ လြတ္လပ္မႈ မရွိတဲ့ အဆင့္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အာဏာသိမ္း စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အမ်ိဳးသား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးေကာင္စီဟာ လူေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ကို အင္တာနက္ေပၚမွာ ေရးသားခဲ့တာေတြအတြက္ ေခၚယူစစ္ေဆးခဲ့တယ္လို႔ Freedom House အဖြဲ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဆိုင္းယမ္းတကၠသိုလ္က ဒုတိယဌာနမႉး Ekachai Chaninuvati ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြကို စစ္ေရးနည္းလမ္း တခုတည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ မရႏိုင္ဘဲ၊ စစ္တပ္နဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းၾကားမွာ တိုးပြားလာေနတဲ့ မယံုၾကည္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ႏိုင္မွ ျဖစ္ႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

"ထိုင္းစစ္တပ္ကသူတို႕ဟာ ျပည္သူေတြနဲ႕ မတူဘူးလို႔ ထင္ေနၿပီး၊ ျပည္သူေတြကလည္း စစ္တပ္နဲ႔ မတူဘူးလုိ႔ ထင္ေနရင္ ဘယ္လိုမွ ေရွ႕ဆက္လို႔ ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။"

ထိုင္းစစ္တပ္ဟာ ႏိုင္ငံကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကို ေရးဆြဲဖို႔အတြက္ အာဏာသိမ္းထားတာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Prayuth က ႏွစ္ကုန္ဆံုးခ်ိန္ တႏိုင္ငံလံုး ထုတ္လႊင့္တဲ့ ႐ုပ္သံမိန္႔ခြန္းမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံသားေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ပိုင္းေလာက္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီမိုကေရစီ ျပန္ရလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။

ရဲေခါင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com