ေဆာ္ဒီကြပ္မ်က္မွု ေနာက္ဆက္တြဲ ဂယက္ေတြ ေပၚထြက္ေန

တဟီရန္မွာ ရွိတဲ့ ေဆာ္ဒီ သံ႐ုံးေရွ႕ ဆႏၵၿပ အုံႂကြမွုေတြ ျဖစ္ေပၚေန။

ေဆာ္ဒီအာေရဗ် နိုင္ငံမွာ ရွီအာမြတ္ဆလင္မ္ ေတြ ၾကား ဩဇာႀကီး ထင္ရွားတဲ့ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ရွိတ္ခ္ နီမာ အယ္လ္ နီမား အကြပ္မ်က္ ခံခဲ့ရတဲ့ ေနာက္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဂယက္ေတြ ႀကီးႀကီးမားမား ေပၚထြက္ ေနပါတယ္။

အီရန္ နိုင္ငံ တဟီရန္ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ ေဆာ္ဒီ သံ႐ုံးထဲကို ေဒါသထြက္ေနတဲ့ အီရန္ ဆႏၵျပသမားေတြ ဝင္ေရာက္ လာတယ္ လို႔ သတင္းေတြ ရရွိ ထားပါတယ္။

အင္တာနက္ လူမွုကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေတြေပၚ ဓာတ္ပုံေတြ တက္လာတာမွာ လည္း သံ႐ုံး အေဆာက္ဦ တစိတ္တပိုင္း မီးေလာင္ ေနတဲ့ ပုံေတြ ေတြ႕ေနရပါတယ္။

ရွိတ္ခ္ နီမာ အယ္လ္ နီမား ကိုေသဒဏ္ စီရင္မွုဟာ ဆြန္နီနဲ႔ ရွီအာ တို႔အၾကား တင္းမားမွု ေတြ တိုးျမင့္လာတဲ့ အေပၚ စိုးရိမ္တယ္ ဆိုၿပီး အေမရိကန္ က ေျပာပါတယ္။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသတခြင္လုံးက နိုင္ငံ အသီးသီးရဲ့ အစိုးရ ေတြကိုလည္း တိုးျမင့္လာတဲ့ တင္းမာမွုေတြကို ႀကိဳးစား ေလၽွာ့ခ်ၾကဖို႔ အေမရိကန္ နိုင္ငံျခားေရး ဌာနက တိုက္တြန္း ေနပါတယ္။

အေျခအေနကို မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ ျဖစ္ေစနိုင္တဲ့ လုပ္ရပ္ မ်ိဳးေတြ ကို ေရွာင္လႊဲ နိုင္ဖို႔ အတြက္ သက္ဆိုင္တဲ့သူေတြ အားလုံး က တင္းမာမွု ေတြ ေျဖေလ်ာ့ၾကပါ ဆိုၿပီးေတာ့ လည္း ဥေရာပ သမဂၢ ရဲ့ နိုင္ငံျခား ေရးရာ မူဝါဒ အႀကီးအကဲ ဖက္ဒရီးကား မိုဂီရီးနီးက ေဆာ္ဩ ေနပါတယ္။

အေစာပိုင္းတုန္းက၊ လူထု ဆႏၵျပမွု ေတြ မျပဳလုပ္ဖို႔ ေဆာ္ဒီ အာဏာပိုင္ေတြက ပိတ္ပင္ ထားတဲ့ ၾကားကပဲ အေရွ႕ဘက္ပိုင္း ကာတိဖ္ ၿမိဳ႕မွာေတာ့ လူ ၁၀၀ ေက်ာ္ လမ္းေပၚ ထြက္လာၿပီး ေဆာ္ဒီ ေတာ္ဝင္မိသားစု ေသဆုံးပါေစ ဆုံးၿပီး ေအာ္ဟစ္ ခဲ့ၾကပါတယ္။

နီမာ အယ္လ္ နီမား ကို ေသဒဏ္ စီရင္ လိုက္တဲ့ အတြက္ ေဆာ္ဒီ ထဲက လူနည္းစု ရွီအာ မြတ္ဆလင္ေတြၾကားထဲ မေက်နပ္မွု ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေပၚ လာေစပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ ပုဒ္မ စြဲခ်က္ ေတြ နဲ႔ ေသဒဏ္ စီရင္ လိုက္တဲ့ လူေပါင္း ၄၇ ေယာက္ထဲမွာ ရွီအာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ နီမာ အယ္လ္ နီမား လည္း ပါဝင္တယ္ ဆိုၿပီး ေဆယ္ဒီ ျပည္ထဲေရး ဌာနက ေၾကညာပါတယ္။

နီမာ အယ္လ္ နီမား ဟာ ေဆာ္ဒီထီးနန္း အေပၚ ေဝဖန္ခဲ့ အၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ အဖမ္းခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

သူဟာ ဘယ္ေတာ့မွ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ မေဟာေျပာခဲ့ဘူးလို႔ သူ႔ရဲ့ ေနာက္လိုက္ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။

ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ရဲ့ ေဒသတြင္း ၿပိဳင္ဘက္ ရွီအာ မြတ္ဆလင္မ္ နိုင္ငံ ျဖစ္တဲ့ အီရန္ က နီမာ အယ္လ္ နီမား အသတ္ ခံခဲ့ ရမွု အေပၚ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေနနဲ႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ တဟီရန္ မွာ ရွိတဲ့ ေဆာ္ဒီ သံ႐ုံး တာဝန္ခံ ကို ဆင့္ေခၚ ခဲ့ပါတယ္။

ဆြန္နီေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ ေဆာ္ဒီ ဘုရင့္ နိုင္ငံ အေနနဲ႔ တန္ဖိုး ႀကီးႀကီးမားမား ျပန္လည္ ေပးဆပ္ ရလိမ့္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့လည္း အီရန္ နိုင္ငံျခားေရး ဌာန က ေျပာပါတယ္။

အီရန္ရဲ့ အထြဋ္အထိပ္ ေခါင္းေဆာင္ အယာတိုလာ အလီ ခါေမနီ က ေသဆုံးသြားတဲ့ နီမာ အယ္လ္ နီမား ရဲ့ ဓာတ္ပုံကို အင္တာနက္ လူမွုကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ တြစ္တာေပၚ တင္ခဲ့ ပါတယ္။

အီရတ္ နိုင္ငံရဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ျဖစ္တဲ့ ႏူးရီ အယ္လ္ မာလီကီ ကလည္း အခုလို သတ္ျဖတ္မွုဟာ ေဆာ္ဒီကို အုပ္စိုးေနတဲ့ မိသားစု ျပဳတ္က်သြားဖို႔ အထိ ျဖစ္လာနိုင္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆြန္နီ လူမ်ားစု ရွိတဲ့ ဘာရိန္း မွာလည္း လူနည္းစု ရွီအာေတြက နီမာ အယ္လ္ နီမား ေသဒဏ္ စီရင္ ခံခဲ့ရလို႔ ဆႏၵ ၿပ ခဲ့ၾကပါတယ္။

လက္ဘႏြန္ အေျခစိုက္ ရွီအာ မြတ္ဆလင္ အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ဟစ္ဇ္ဘိုလာ က လည္း နီမာ အယ္လ္ နီမား ဟာ အဖိႏွိပ္ခံေတြ ရဲ့ အခြင့္အေရးကို ေတာင္းဆိုလို႔ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ ခံလိုက္ရတာ ဆိုၿပီး သုံးႏွုံး ေဝဖန္ ခဲ့ပါတယ္။

တခါ၊ နီမာ အယ္လ္ နီမား နဲ႔ အတူ အကြပ္မ်က္ ခံခဲ့ရတဲ့ ၄၇ ဦးထဲမွာ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ တုန္းက ေဆာ္ဒီအာေရဗ် နိုင္ငံထဲမွာ ဘီဘီစီ အတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးရင္း အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ အိုင္းရစ္ရွ္ လူမ်ိဳး ကင္မရာမင္း Simon Cumbers ကို ပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့ ေသနတ္သမားလည္း ပါဝင္တယ္ လို႔ ဘီဘီစီ အေနနဲ႔ နားလည္ ထားပါတယ္။

Adel al-Dhubaiti ဆိုသူကို အယ္လ္ကိုင္ေအဒါး အဖြဲရဲ့ တိုက္ခိုက္မွုေတြ ထဲ ပါဝင္ ပတ္သက္မွုနဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မွာ ေဆာ္ဒီ အစိုးရရဲ့ ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

မစၥတာ Cumbers ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္မွာ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ဖရန္႔ဂါ့ဒ္နာ လည္း ဒဏ္ရာ အျပင္းအထန္ ရရွိ ခဲ့ပါတယ္။

BBC Burmese
http://www.bbc.com/burmese