၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ HRW တံု႔ျပန္

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္း၀င္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ၿပီးဆံုးသြားၿပီးတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး ထြက္ေပၚလာေနပါတယ္။ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ လက္ရွိ ရလဒ္ေတြအရေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီကပဲ ဦးေဆာင္ေနၿပီး အစိုးရဖြဲ႔ႏိုင္မယ့္ အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ကာကြယ္ေရးဌာန အပါအ၀င္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ က႑ေနရာေတြမွာ စစ္တပ္ကပဲ ဆက္လက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ HRW က ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ရွားေဖာင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔က အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ၿပီးဆံုးသြားၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲကို တကယ္ ေဖာ္ေဆာင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေနာက္တက္မယ့္ အစိုးရလက္ထက္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ႏိုင္ငံအတြင္း အေရးႀကီးတဲ့ ကာကြယ္ေရးဌာန၊ ျပည္ထဲေရးဌာနဲ႔ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး က႑ေတြမွာ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာကို ျပင္ဆင္သင့္တယ္လို႔ HRW ရဲ႕ အာရွေရးရာဌာနခြဲက အလုပ္မႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Brad Adams က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ မညီညြတ္ပါဘူး။ စစ္တပ္အေနနဲ႔ ကာကြယ္ေရး၊ ရဲ၊ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး၊ ျပည္ထဲေရးတို႔ကို ဆက္ ထိန္းခ်ဳပ္မထားသင့္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ခံတဲ့ အစိုးရသစ္ကသာ တာယူ၀န္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔က စစ္တပ္နဲ႔ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔လည္း အဓိက ၀န္ႀကီးဌာနေတြကို ျပည္သူက ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ အစိုးရကို လႊဲေျပာင္းေပးသင့္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြကို ဒီဌာနေတြကို စစ္တပ္ေအာက္မွာ မထားလိုၾကေတာ့တဲ့အတြက္ အခုလို အာဏာရ USDP ပါတီကို ေရြးေကာက္ပြဲကေန အသိေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းနဲ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာကို သမၼတက လက္ခံခဲ့တဲ့အေပၚမွာလည္း Brad Adams က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ၿပီးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ေတြေတာ့ ျပန္မရႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒီအရင္ကတည္းက ေတြ႔သင့္ပါတယ္။ သမၼတ၊ စစ္တပ္နဲ႔ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီတုိ႔အေနနဲ႔ လူထုက အမွန္တကယ္ ဘာလုိခ်င္တယ္ဆုိတာလည္း သိသင့္ပါတယ္။ ဆုိလုိတာက ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္သင့္တာလည္း ၾကာပါၿပီ၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္လည္း ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး မရွိသင့္ပါဘူး။ ဒါေတြက ျပန္ျပင္လုိ႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စစ္တပ္အေနနဲ႔ အခုအခ်ိန္မွာ လုပ္ႏုိင္တာက ဂုဏ္သိကၡာကုိ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔၊ လူထုရဲ႕ ယုံၾကည္မႈကုိ ျပန္ရဖုိ႔ တာ၀န္သိသိ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပါ။ ဒါေတြကုိ စလုပ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဒီမုိကေရစီ တုိင္းျပည္တုိင္းမွာလုိပဲ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ အရပ္သားအစုိးရက အေရးႀကီးတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ႏုိင္ေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ဆႏၵျပခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားရာကေန လႊတ္ေပးသင့္ၿပီးလို႔လည္း Brad Adams က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

“ေက်ာင္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ မလြတ္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ သူတို႕အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စြဲခ်က္ေတြကို မပယ္ဖ်က္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ အာမခံနဲ႔ ျပန္လႊတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက အက်ဥ္းေထာက္ေတြဟာ အေတာ္ပဲ အေျခအေနဆိုးရြားၿပီး၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွက္မႈကလဲ အားနည္းပါတယ္။ အခု လက္ရွိ ေရြးေကာက္ပြဲ အေျခအေနေတြအရ လက္ရွိ အစိုးရကို ျပည္သူေတြက မလိုခ်င္ေတာ့ဘူးဆိုတာ ျပလိုက္ပါၿပီ။ လက္ရွိ အစိုးရကို မယံုၾကည္ဘူးဆိုတာ ျပလိုက္ၾကပါၿပီ။ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့အခ်ိန္အထိ အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနသင့္ပါဘူး။”

အစာငတ္ခံဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ဗကသ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔တုန္းက အမ်ဳိးသားပညာေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ခ်ီတက္ဆႏၵျပရာကေန ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခံရတာျဖစ္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီကလည္း HRW လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ကေန ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တရားလြတ္လပ္ၿပီး မွ်တမႈမရွိေၾကာင္း၊ လူနဲစုတခ်ဳိ႕ မဲေပးခြင့္ဆံုးရႈံးမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ရွားေဖာင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com