ႏုိ၀င္ဘာေရြးေကာက္ပဲြ ႏုိင္ငံတကာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေစာင့္ၾကည့္

 ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာ့ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ အေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလိုတဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူတို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တည္ၿငိမ္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကို အာမခံခ်က္ ေပးႏုိင္တဲ႔ ႏုိင္ငံ တခု ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အခု ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အစိုးရဘက္က ဘယ္အတိုင္းအတာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရွိ၊ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ တာ၀န္ယူ က်င္းပႏုိင္မလဲ ဆိုတာနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ဖို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတာပါ။ Reuters သတင္းတပုဒ္ကို အေျခခံၿပီး မသိဂၤ ီထုိက္ တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ေရြးေကာက္ပြဲလို႔ တင္စားရမယ့္ လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြဟာ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး အေပၚမွာပါ သက္ေရာက္မႈ ႀကီးႀကီးမားမား ရွိလာမယ့္ အလားအလာ ရွိေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ အပါအ၀င္ စီးပြားေရး သမားေတြက ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကိုဘဲ စိတ္၀င္စားတာ မဟုတ္ပါဘူး။လူနည္းစုေတြ ၊ ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြနဲ႔ မူဆလင္ေတြ အေပၚ ခြဲျခား ဖိႏွိပ္ၿပီး မသမာမႈေတြ ရွိတယ္လို႔ စြပ္စြဲခံေနရတဲ႔ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို အစိုးရဘက္က ဘယ္လို ကိုင္တြယ္သလဲ ဆိုတာကိုပါ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ ျပည္ပ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ JETO ရဲ႕ ရန္ကုန္ရံုးခြဲဆိုင္ရာ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Hirokazu Yamaoka က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းတဲ႔ ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ျပႆနာ တစံုတရာ မရွိဘူးဆိုတာကို ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြနဲ႔ ဂ်ပန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကို သက္ေသျပႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ႔ ဂ်ပန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြက ဂ်ပန္တို႔ရဲ႕ ျပင္ဆင္မႈေတြကို သက္ေရာက္မႈ မရွိဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

၁၉၈၈ ေက်ာင္းသား အေရးေတာ္ပံု ေနာက္ပိုင္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အတြင္း ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈက ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ပမာဏရဲ႕ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေတာင္ မရွိဘူးဆိုတာကို ဂ်ပန္ အစိုးရ စာရင္းေတြက ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။ ဒီကာလေတြ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ားဆံုး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကသူေတြကေတာ့ တရုတ္က ၂၉ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ထိုင္းက ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ စကာၤပူက ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနတာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေႏွးေကြးလာေနမႈနဲ႔ ဒီလပိုင္းေတြ အတြင္း ႏုိင္ငံတ၀န္း ေရေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို ကမၻာ့ဘဏ္က မူလက ၈ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတာကေန တိုးတက္မႈ ၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ဘဲ ရွိေတာ့မယ္လို႔ မၾကာေသးခင္ကဘဲ ေျပာဆိုထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကမၻာေပၚမွာ စီးပြားေရး လုပ္ဖို႔ အခက္ခဲဆံုး တိုင္းျပည္တခုျဖစ္ၿပီး အဆင့္ ၁၁၇ မွာ ရွိတယ္လို႔လည္း ကမၻာ့ဘဏ္က သတ္မွတ္ပါတယ္။

အစိုးရရဲ႕ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ ၊ ဘဏ္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ မရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနတာနဲ႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး လွ်ပ္စစ္မီးတို႔လို အေျခခံ အေဆာက္အဦေတြ အားထားရေလာက္ေအာင္ မရွိတာေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လုပ္ငန္းသစ္ လုပ္ဖို႔ ဆိုတာ အခက္အခဲမ်ိဳးစံု ရွိေနတာပါ။
ဒါ႔အျပင္ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးဆန္တဲ႔ အဓိကရုဏ္းေတြ၊ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တို႔ၾကား တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကေရးမွာ လက္တြန္႔ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္က Mahasarakham တကၠသိုလ္က ျမန္မာ့အေရး ပို႔ခ်သူ Lalita Hanwong ကေတာ့ ဘယ္လို အေျခအေနမ်ိဳးဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ အက်ိဳးအျမတ္ကိုဘဲ ေမွ်ာ္ကိုးတဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ ဆက္ၿပီး ရွိေနဦးမယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေန ဘာဘဲ ျဖစ္ေန ျဖစ္ေန ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ မ်ားတာၾကည့္ၿပီး ၀င္ေနဦးမွာလို႔ က်မက ထင္ပါတယ္။ ပဋိပကၡေတြႏဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အျငင္းပြားမႈေတြက ျမန္မာ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အမ်ားစုက ရွမ္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္တို႔မွာ ျဖစ္ေနတာပါ။ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို မ်က္စိက်ေစတဲ႔ အခ်က္က သဘာ၀ သယံဇာတ ေပါၾကြယ္တာနဲ႔ လုပ္အားခ ေစ်းသက္သာတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျပည္တြင္းက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြကေတာ့ အေျပာင္းအလဲ တခုကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လိုခ်င္ေနၾကတာပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က လက္၀တ္ရတနာ အေရာင္းဆိုင္က ကိုေအာင္ႏုိင္ ေျပာတာကေတာ့

“အစိုးရပဲအႏိုင္ရသြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ စီးပြားေရးကို နည္းနည္း လႈပ္လႈပ္ရြရြျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ ယူဆတယ္။ နဲနဲေလးျပန္ထပ္ၾကလာႏိုင္မယ္လို႔ ထင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဟုတ္ကဲ့လက္ရွိမွာ သူတို႔လူနဲ႔ပဲ သူတို႔ စိုးမိုးထားတာဆိုေတာ့ က်လာမယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္။”

ဆိုင္ရွင္ မႏုႏုတင္ကလည္း သယံဇာတ ေပါၿပီး ဆင္းရဲေနတဲ႔ ႏုိင္ငံအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ စနစ္တခု လိုတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

“စီးပြားေရးေကာင္းလာဖို႔ကို အေမွ်ာ္လင့္ဆံုးပဲေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တိုင္းျပည္က like a poor country. Many nature resources ေတြရွိေပမယ့္လည္း ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတာေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ စီးပြားေရး ေကာင္းမွပဲ အားလံုးအတြက္ ေကာင္းမွာေပါ့ေနာ္။”

မၾကာခင္ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ႔ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီနဲ႔ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တို႔ၾကား မဲဆႏၵနယ္ အမ်ားစုမွာ အဓိက ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရမယ့္ အေနအထားမွာ ရွိေနတာပါ။ အခု ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္းရံုးမႈ ကာလမွာေတာ့အတိုက္အခံ NLD ပါတီကေတာ့ လူႀကိဳက္မ်ားလွတဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ေနရာ အမ်ားစုကို အႏုိင္ရႏုိင္ေျခပိုမ်ားေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္အေပၚ မေက်နပ္လို႔ စစ္တပ္က ႏုိင္ငံေရးမွာ ပိုၿပီး ၾကား၀င္လာမယ့္ အေရး၊ ဆႏၵမဲေပးတာမွာ မမွန္မကန္မႈေတြနဲ႔ လူထုၾကား မေက်မနပ္ ေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခ အေပၚမွာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြ စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။

သိဂီ ၤထိုက္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com