ျမန္မာစီးပြါးေရး အလားအလာ ႀကိဳးနီစနစ္ေႏွာင့္ယွက္

အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ Indianapolis မွာ က်င္းပတဲ့ အေမရိကန္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးညီလာခံ။ 

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး တံခါးဖြင့္ေပးလိုက္တယ္ ဆိုေပမဲ့ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ သူေတြ အတြက္ အျပည့္အ၀ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔ အေျခအေနေတြ မရွိေသးဘူးလို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ USAID က သံုးသပ္ လိုက္ပါတယ္။ ေမလ (၂၉)ရက္ေန႕က အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ Indianapolis မွာက်င္းပတဲ့ အေမရိကန္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးညီလာခံမွာ USAID ရဲ႕ အာရွေရးရာ ညြန္ၾကားေရးမွဳး Dany Khy က ေျပာဆိုသြားတာပါ။ အဲဒီညီလာခံမွာ က်မတို႔ရဲ႕၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေဇာ္၀င္းလွဳိင္ တက္ေရာက္ သတင္းယူေနပါတယ္။ အသံလႊင့္ခ်ိန္ မတိုင္ခင္ သူ႔ကိုဆက္သြယ္ၿပီး ညီလာခံမွာ အဓိကေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို အရင္ေမးၾကည့္ေတာ့ သူကအခုလိုစေျပာပါတယ္။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။     ။  "အေၾကာင္းအရာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ ေယဘူယ် အားျဖင့္ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ရတာက အေၾကာင္းအရာ သံုးခုေလာက္ကို အဓိက ထားၿပီးေတာ့ ၾကည့္လို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ ပထမတခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြက အားနည္းခ်က္ေတြ၊ အားသာခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ေနာက္ ဒီအေမရိကန္ႏုိင္ငံ မွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအေနနဲ႔လည္း အခုလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ ဘယ္လိုပါဝင္ ကူညီႏုိင္ၾကမလဲ ဆိုတာကိုလည္း သူတို႔ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ေနာက္ အေမရိကန္ အစိုးရကေန အကူအညီေပးေနတဲ့ ကိစၥေတြကိုလည္း သူတို႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးၾကတာရွိပါတယ္။ "

မအင္ၾကင္းႏုိင္။    ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြကို သူတို႔ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ သူတို႔ အဓိက ဘယ္ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေဆြးေႏြးသြားလဲဆိုတာကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ၿပီး ရွင္းျပပါဦးရွင့္။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။    ။ အားနည္းခ်က္ ဆိုရင္ ဥပမာ သူတို႔ေထာက္ျပတာက အခမ္းအနားကို တက္တဲ့ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္လို႔ ေျပာရ မွာေပါ့ေနာ္။ သူက USAID ရဲ႕ အာရွဗ်ဴရိုတာဝန္ခံDany Khy ေျပာသြားတာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဥပမာ တခုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြ လုပ္ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈ ေတြ ဖိတ္ေခၚေနတယ္ဆိုေပမဲ့ လုပ္ငန္းလုပ္ခြင့္ရဖို႔ ပါမစ္က်ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေလ်ာက္လႊာတင္တဲ့အခါ ဒီႀကိဳးနီစနစ္ေပါ့ေနာ္။ အဆင့္ဆင့္ ရံုးေတြမွာ အခ်ိန္အၾကာၾကီး လိုက္ေလွ်ာက္ရတဲ့ဟာ မေကာင္းဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုမ်ိဳး က႑ေတြက ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို သူက ေထာက္ျပတယ္။

အားသာခ်က္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ တခု က်ေနာ္တို႔ ဥပမာအေနနဲ႔ ၾကည့္ၾကမယ္ ဆိုရင္ ေဆြးေႏြးသူ တေယာက္ ေျပာသြားတာက လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးေလးႏွစ္တုန္းကတဲ့ သူ ျမန္မာျပည္သြားလည္တုန္းကဆိုရင္ ဖုန္းကဒ္ေတြက အရမ္းေစ်းႀကီး တယ္ေပါ့ေနာ္။ သိန္းခ်ီၿပီး ေပးဝယ္ရတယ္တဲ့။ ေလး ငါးသိန္းေပး ဝယ္ရတယ္ေပါ့။ သူက ေဒၚလာနဲ႔ တြက္ေျပာတာေပါ့ေနာ္  ေဒၚလာငါးရာေလာက္ ေပးရတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီႏွစ္ထဲ အခုတေခါက္ သူသြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဖုန္းကဒ္တခုကို တက်ပ္ခြဲေလာက္ပဲျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ အဲ့လို ေျပာင္းလဲတိုးတက္ မႈေတြရွိလာတာက လူထုအတြက္ ေကာင္းတယ္ေပါ့။ အဲ့လိုမ်ိဳး အဲ့တာကို ေထာက္ျပသြားတာေတြရွိပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏုိင္။     ။ အဲ့ေတာ့ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြရဲ႕ အကူအညီေတြေပါ့ေနာ္။ လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခ်က္မွာေရာ ဘယ္သူေတြက အဲ့ဒီ့ဟာကို ေဆြးေႏြးတာလဲရွင့္။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။    ။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို တက္လာၾကတာကေတာ့ က႑စံုေပါ့ေနာ္။ အေမရိကန္အစိုးရာ အရာရွိေတြပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္က အရာရွိေတြပါတယ္။ သံအမတ္ႀကီးကိုယ္တုိင္ ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္ပ မွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ အသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာ့အေရးကို လႈပ္ရွားေနတဲ့သူေတြလည္း တက္ၾကပါတယ္။

ဆိုေတာ့ ေဆြးေႏြးသြားၾကတဲ့အထဲမွာဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္လိုျပန္ ကူညီၾကမလဲ ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးသြားၾကတယ္။ ဥပမာ ဒီအခမ္းအနား ကို လက္ခံက်င္းပတဲ့ အင္ဒီးယားနားတကၠသိုလ ္ေပါ့ေနာ္။ အင္ဒီးယားနား တကၠသိုလ္မွာ စာျပေနတဲ့ ျမန္မာပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေဒၚေအးႏုက သူကေျပာတယ္။ သူဟာ အဂၤလိပ္စာ ဒီေက်ာင္းမွာ သင္ေနတယ္။ ဆိုေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ သူတတ္ထားတဲ့ ပညာနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ပညာေရးဟာ အရမ္းအေရးႀကီးတယ္လို႔ သူယူဆတဲ့အတြက္ သူတတ္ထားတဲ့ ပညာနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္ၿပီးေတာ့ စာျပခ်င္ပါတယ္တဲ့။ အဲ့တာ ဘယ္လိုပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရင္ေကာင္းမလဲဆိုတာ အဲ့တာမ်ိဳး ေဆြးေႏြးၾကတာရွိပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏုိင္။    ။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ အားမလို အားမရ ေဝဖန္ေျပာ ဆိုေနတာေတြ ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ဘက္ ကေနၿပီးေတာ့ အကူအညီေတြ ဆက္ေပးသြားမယ္ဆိုတဲ့အပိုင္းက်ေတာ့ သူတို႔ ဘယ္လိုေပးသြားမလဲရွင့္။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။    ။ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ စီးပြားေရးကို ဦးစားေပးၿပီး လုပ္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္တာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြေရာ တက္တာမွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ခ်င္း ေဆြးေႏြးတဲ့ပံုစံ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ဆီမွာ ေပၚလစီလိုမ်ိဳး ဘာလုပ္မယ္ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာမ်ိဳး အတိအက် ခ်ျပသြားတာမ်ိဳး မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေစာေစာက က်ေနာ္ေျပာသြားသလို ႀကိဳးနီစနစ္ေတြရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ကြန္ပ်ဴတာ ေဆာ့ဝဲလ္ေတြ အသံုးျပဳၿပီး လုပ္ရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ျမန္ဆန္မလား။ ေလွ်ာက္လႊာေလွ်ာက္ တဲ့ေနရာမွာ။ ေဖာင္ျဖည့္ တဲ့ေနရာမွာ။ အဲ့တာေတြကို အေမရိကန္အစိုးရက ကူညီဖို႔အတြက္ စဥ္းစားေနတာေတြရွိတယ္။ အျပန္အလွန္ ပညာေရးက႑ေတြမွာ အေထာက္အကူျပဳဖုိ႔ လုပ္ၾကတာေတြရွိတယ္။ Excange အစီအစဥ္ေတြ ေကာ်င္းသားအျပန္အလွန္ပို႔တာေတြ အျပန္အလွန္ ဖလွယ္တာေတြ အဲ့လို အစီအစဥ္ေတြ လုပ္ၾကမယ္ဆိုတာေတြ မ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ေျပာၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။

ဒါကေတာ့ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ အင္ဒီယားနား ပူးလီစ္ၿမိဳ႕မွာက်င္းပတဲ့ အေမရိကန္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးညီလာခံကို ကိုယ္တုိင္ တက္ေရာက္သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအဝိုင္းေတာ္သားကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။

ညီလာခံအဖြင့္မိန္႕ခြန္းအတြက္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ဥကၠဌ ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဗီြဒီယိုကေနတဆင့္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ နယူးေရာက္အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္ ျမန္မာအၿမဲတန္းကိုယ္စားလွယ္ သံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္လည္း တက္ေရာက္ၿပီး ညီလာခံ အဖြင့္မိန္႔ ခြန္းေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ဒါအျပင္ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးဌာနက တာဝန္ရွိသူေတြ၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ USAID က တာဝန္ရွိသူေတြ နဲ႔အတူ ျမန္မာပညာရွင္ေတြ၊ အေမရိကန္ပညာရွင္ေတြလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေဇာ္ဝင္းလိႈင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/