၆ ပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲတက္ခဲ့သည့္ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္

၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၆ ပြင့္ဆုိင္ ေဆြးေႏြးပြဲကုိ ေနျပည္ေတာ္က သမၼတ အိမ္ေတာ္မွာ မေန႔က ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊  ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း၊ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္တုိ႔ ေတြ႔ဆုံးေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။

၆ ပြင့္ဆုိင္ေတြ႔ဆုံပြဲမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စ ေျပာပါတယ္၊ အင္မတန္အလွမ္းေ၀းေနတယ္။ သမၼတႀကီး ဒါေလးကို ျပင္ေပးပါ။ က်မတို႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေလးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ မိုက္ကရိုဖုန္း မပါဘဲနဲ႔ကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ေလး…”

ဧၿပီလ ၁၀ ရက္က ေနျပည္ေတာ္ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာလုပ္ခဲ့တဲ့ ၆ပြင့္ဆိုင္ ထိပ္သီးစည္းေ၀းပြဲ ပံုစံေပါ့။ သမၼတက အဖြင့္ မိန္႔ခြန္း ေျပာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘယ္ပံုစံ ဆက္ေဆြးေႏြးၾကသလဲဆိုတာ အရင္ဆံုး ေျပာျပေပးပါ။

“အာဂ်င္တာကေတာ့ တေယာက္ၿပီးတေယာက္ ေျပာခိုင္းတာပါပဲ။ မူအားျဖင့္ပဲ ေျပာၾကတာပါပဲ။ ေဆြးေႏြးပြဲကို ဘယ္လို ဆက္လုပ္ၾကမွာလဲဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ ဒီေတြ႔ဆံုပြဲက တကယ္အေသးစိတ္ေဆြးေႏြးမယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ကနဦးေတြ႔ဆံုမႈ ျဖစ္သြားတာေပါ့။ သမၼတႀကီးဘက္က ေျပာပါတယ္။ ဒီဥစၥာက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဘက္က ေတာင္းဆိုလို႔ ျဖစ္တာပါ။ အဲ့ဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဘက္က ဘာအေၾကာင္းအရာကို ေဆြးေႏြးမလဲ၊ ဘယ္လို ေဆြးေႏြးမွာလဲ ဆိုတာကို တင္ျပေပးပါဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္နာယကက တင္ျပပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရဖို႔ဆိုတာ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေထာက္ခံမႈရမွ ျဖစ္မယ္။ အဲ့သလိုပဲ ပါတီတြင္းမွာလည္း သမၼတႀကီးရဲ႕ ၾသဇာအာဏာရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သမၼတႀကီးဘက္ကလည္း မီးစိမ္းျပေပးဖို႔လိုတယ္၊ မဟုတ္ရင္ ျပင္လို႔ မရဘူး၊ ဆိုေတာ့ မူကိုပဲ ေဆြးေႏြးၾကတာပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္ အေသးစိတ္ေဆြးေႏြးဖို႔လိုမယ္၊ ဘာ့ေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတယ္၊ မေျပာင္းသင့္တဲ့ဟာကို မေျပာင္းပဲနဲ႔ ေျပာင္းသင့္တဲ့ဟာကို ေျပာင္းဖို႔ လိုတယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ၾကတာပါ။”

ခုနက ေျပာတဲ့ထဲမွာေတာ့ သူရဦးေရႊမန္းေျပာတာ ပါသြားၿပီေပါ့ေနာ္၊ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေရာ ဘာေျပာပါလဲခင္ဗ်။

“သူက ေဆြးေႏြးတဲ့ပံုစံက မရင္းႏွီးဘူးဆိုတဲ့ သရုပ္သကန္ကို ေဖာ္ညႊန္းေနတယ္ေပါ့ေလ။ အင္မတန္အလွမ္းေ၀းၾကတာကိုး၊ အဲ့ဒီေတာ့ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတိုင္ပင္ၾကတဲ့ သေဘာျဖစ္ေအာင္ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေပါ့။ မိုက္ကရိုဖုန္း မပါဘဲနဲ႔ေတာင္ေျပာခ်င္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာ၊ ေဆြးေႏြးပြဲ ဖရိန္ကို ရွာေပးေပါ့။ နီးနီးကပ္ကပ္လည္း ေျပာခ်င္တယ္။ ေဆြးေႏြးမႈရဲ႕ ဖရိန္ေပါ့။ ဘာအေၾကာင္းအရာကို ေဆြးေႏြးမွာလဲ၊ ဘယ္လိုအေပးအယူလုပ္ၾကမွာလဲ၊ ဥပမာ အခန္းတစ္ကို ေဆြးေႏြးမွာလား၊ အခန္းႏွစ္ကို ေဆြးေႏြးမွာလား၊ အေထြေထြ သဟဇာတျဖစ္ေရးကို ေဆြးေႏြးမွာလားေပါ့။”

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကေရာ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးပါလဲ။

“သူေဆြးေႏြးတာကေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္က ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္တယ္၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္နဲ႔ သယံဇာတခြဲေ၀ခြင့္ကို ေပးမယ္၊ ေပးခ်င္တယ္၊ လက္ရွိကာလကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲတခုလုပ္ဖို႔ နီးေနၿပီ၊ အင္မတန္တိုေတာင္းတဲ့ ကာလမွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပည္လံုးကြ်တ္ဆႏၵခံယူပြဲ မက်င္းပဘဲနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႔ရတဲ့ အာဏာခြဲေ၀ေပးရမယ့္ဟာေတြကို အာဏာေပးျခင္းအားျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ကို ေပးခ်င္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာ သူ ေျပာပါတယ္။ ေျပာင္းသင့္ ေျပာင္းထိုက္တဲ့ကာလမွာ ေျပာင္းေပးရမွာေပါ့၊ မေျပာင္းသင့္ မေျပာင္းအပ္တဲ့ ကာလမွာဆိုရင္ေတာ့ မေျပာင္းတာ ေကာင္းတယ္၊ အဲ့ဒီသေဘာ ေဆြးေႏြးပါတယ္။”

တပ္ခ်ဳပ္ေျပာတဲ့သေဘာက ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ခ်င္တဲ့ သေဘာပါလား၊ မျပင္ခ်င္တဲ့ သေဘာပါလား၊ ဘယ္လို ခန္႔မွန္းမိလဲ။

“က်ေနာ္ ခန္႔မွန္းတာက ျပင္ရင္လည္း ျပည္လံုးကြ်တ္ဆႏၵခံယူပြဲဆိုတာကို မျဖတ္ခ်င္ဘူး၊ မျဖတ္ဘဲနဲ႔ ျပင္သင့္တာကို ျပင္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ခ်ဥ္းကပ္တဲ့အခါမွာေတာ့ သူေျပာသေလာက္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ မျပည့္စံုဘူး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ မျပည့္စံုဘူး၊ သယံဇာတခြဲေ၀မႈ မျပည့္စံုဘူး၊ ၄၃၆(က)ပါ ပုဒ္မတခ်ိဳ႕ကို ျပင္မွ ျဖစ္မယ္။ ဥပမာ သယံဇာတခြဲေ၀ခြင့္ကို စဥ္းစားတိုင္း အေျခခံဥပေဒမွာပါတဲ့ အေျခခံမူ ၃၇ ပုဒ္မ ၃၇ကို စဥ္းစားရမယ္။ မိမိျပည္နယ္၊ မိမိတိုင္းေဒသႀကီး ပါလီမန္ကေန မိမိျပည္နယ္တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတဲ့ ပုဒ္မ ၂၆၁ ကို ျပဳျပင္မွ ျဖစ္မယ္။ အခုက သမၼတက ခန္႔ေနတယ္၊ ပါလီမန္က ခန္႔ႏိုင္ေအာင္ ပုဒ္မ ၂၆၁ ကို ျပဳျပင္ရမယ္၊ ၂၆၁ကို မျပင္ရင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ဆိုတာ မပီျပင္ဘူး၊ ဦးေရႊမန္းက အဲ့ဒီအခ်က္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေျပာသြားတယ္။”

ေဒါက္တာေအးေမာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့တာလဲ ေျပာပါဦး။

“က်ေနာ္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားပါတီ ၁၂ခု ကိုယ္စား ေျပာရတာ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ့္မွာ စာတမ္း ပါပါတယ္။ စာတမ္းကို မဖတ္ျပဘဲ အႏွစ္ခ်ဳပ္ကိုပဲ ေျပာပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ သယံဇာတခြဲေ၀ခံစားခြင့္ဆိုတာမ်ိဳးက စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မူေဘာင္ေအာက္မွာပဲရွိတာမို႔ အဲ့ဒါကို အေသးစိတ္ ေျပာပါတယ္။ ပုဒ္ ၂၆၁ နဲ႔ ႏွီးႏြယ္တာလည္း ပါတယ္။ ေနာက္ ဒီ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးကို တကယ္ပဲ ရပ္စဲခ်င္တယ္ဆိုရင္ အျမန္ဆံုးရပ္စဲေစခ်င္တယ္၊ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အျပည့္အ၀ကို ေပးခ်င္တယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ေတြကို တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေဒသႀကီး ပါလီမန္ကေန ေနာက္ကို ဆုတ္ေပးပါ။ အဲ့ဒါမ်ိဳး သေဘာထားႀကီး ျပျခင္းအားျဖင့္ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္ေတြကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ စေပးၿပီဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီး ရပ္စဲႏိုင္ေအာင္ ဦးေဆာင္ေပးပါဆိုတဲ့သေဘာ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေဆြးေႏြးပါတယ္။”

ဆရာတို႔ေဆြးေႏြးပြဲၿပီးေတာ့ အစိုးရေျပာခြင့္ရသူက ေဆြးေႏြးပြဲေအာင္ျမင္တယ္။ တကယ့္ကို ညီရင္းအစ္ကို ေမာင္ရင္းႏွမအသြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာသြားတယ္။ ဆရာ ေစာေစာက ေျပာဆိုခ်က္အရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေဆြးေႏြးပြဲပံုစံက ရင္းရင္းႏွီးႏွီး မရွိဘူးလို႔ ေျပာသြားတယ္ဆိုေတာ့ ဒီေျပာဆိုခ်က္ႏွစ္ခုက ဘာေၾကာင့္ ကြာဟ ေနတာပါလဲ။

“ပထမဆံုးေတြ႔တဲ့ပြဲမွာေတာ့ သိၾကတဲ့အတိုင္းပဲ ပံုစံေလးက ခပ္လွမ္းလွမ္းျဖစ္တာေပါ့။ အဲ့ဒါကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စ ေျပာပါတယ္၊ အင္မတန္အလွမ္းေ၀းေနတယ္၊ သမၼတႀကီး ဒါေလးကို ျပင္ေပးပါ၊ က်မတို႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေလးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္၊ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ မိုက္ကရိုဖုန္း မပါဘဲနဲ႔ကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ေလး ပိုျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးသြားခ်င္ပါတယ္ဆိုတာမ်ိဳး သူ ေတာင္းဆိုတာေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ရီစရာ ရႊန္းစရာေလးေတြလည္း ပါပါတယ္၊ ၿပံဳးျပံဳးေပ်ာ္ေပ်ာ္ေလးေတြလည္း ရွိတယ္၊ အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ ေျပာၾကရတာလည္း ရွိတာေပါ့။ အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ ေျပာတဲ့အခါမွာေတာ့ သမၼတႀကီးက အားနဲ႔ မာန္နဲ႔ ေျပာလြန္းပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးလည္း သူေျပာတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ျပန္ေလွ်ာ့ၾကတာေပါ့။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္ ေျပာၾကဆိုၾကတဲ့အခါမွာလည္း ရွိတာေပါ့။ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဘက္က အမတ္ေတြရဲ႕အဆိုျပဳခ်က္ေတြကို ကုတ္ လုပ္ၿပီး စားပြဲေတြေပၚမွာ တင္ထားေပးတာကို ဟာ— တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားျပဳတဲ့ ဦးေအးေမာင္လည္း ပါေနၿပီးၿပီ၊ ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖန္႔ေ၀ေနဖို႔ လိုေသးလို႔လား၊ ဒါဆိုရင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာေရာ အလားတူ မယူဘူးလား၊ ဒါမ်ိဳးေလးေတြေပါ့။ ေမာင္ႏွမအရင္းလို ေျပာၾကဆိုၾကတာပါ။ အဲ့ဒီမွာ သူ႔ဘက္ကလည္း ျပန္ရွင္းျပၿပီး ေျပလည္သြားၾကပါတယ္။ ဒါေလးေျပာမိလို႔ က်မကို စိတ္မကြက္ပါနဲ႔ေနာ္ ဒါမ်ိဳးေလးေတြ ေျပာၾကဆိုၾကတာေပါ့။ ဒါ ေမာင္ႏွမအရင္းလို ေျပာၾကဆိုၾက ၿပံဳးၾက ဒါေလးေတြက ရင္းႏွီးေဖာ္ေရႊမႈနဲ႔ ခ်စ္ခင္ေလးစားမႈကို ျပပါတယ္။”

ေနာက္ဆံုးေမးခြန္းပါ၊ ဧၿပီလ ၁၀ ရက္ ေဆြးေႏြးပြဲ ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ႏိုင္လား။

“က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ဒီလိုပဲ စရမွာပါပဲ။ အစျပဳတဲ့အခါမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တခု က်ေနာ္တို႔ ရွာႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒီ့ထက္မက ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္စြာျဖင့္ ပိုမို နီးကပ္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈပံုစံကို ဆက္ခံၾကတယ္။ ေဆြးေႏြးမယ့္ framework ရွာႏိုင္ခဲ့တယ္။ ၿပီးရင္ ကာလသတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး အဲ့ဒီမွာ ဘာေဆြးေႏြးၾကမလဲဆိုတာလည္း ေျပာႏိုင္ခဲ့တာေပါ့။ ကိုယ္လိုခ်င္တာခ်ည္းပဲ ရကို ရရမယ္ဆိုတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ကိုယ္လိုတာလည္း ရသင့္သေလာက္ ရရမယ္၊ သူမေပးခ်င္တာကိုလည္း ေပးသင့္ သေလာက္ ေပးႏိုင္ရမယ္ဆိုတဲ ႏွစ္ဘက္ စလံုးႏိုင္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားသင့္တယ္ဆိုတဲ့ အရိပ္အေငြ႔ မွတ္သားရပါတယ္။ ေအာင္ျမင္တဲ့ေဆြးေႏြးပြဲႀကီးတခု ျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ ႏွစ္ဦးအတြက္လည္း အင္မတန္ နိမိတ္ေကာင္းပါတယ္။”

  By ေရႊေအာင္ (ဒီဗီြဘီ)
http://burmese.dvb.no