ဆႏၵျပေက်ာင္းသားမ်ား အေရးယူခံရမႈ HRW ႐ႈတ္ခ်

ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခြင့္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒအရေရာ၊ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရပါ ခြင့္ျပဳထားတဲ့အတြက္ အဲဒီလုိ ဆႏၵျပသူေတြကုိ ဖမ္းဆီးခြင့္မရွိသလုိ၊ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးခြင့္လည္း မရွိဘူးလုိ႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။

ပညာေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြက ပဲခူးတုိင္း၊ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕မွာ အၾကမ္းဖမ္ ၿဖိဳခြင္းၿပီး ဖမ္းဆီးထားသူေတြကုိ ဗုဒၶဟူးေန႔က တရား႐ုံးမွာ စြဲခ်က္တင္လုိက္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ HRW ရဲ႕ အာရွေရးရာ ညြန္ၾကားေရးမွဴး Brad Adams က အဲဒီလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္းက တင္ျပထားပါတယ္။

ပညာေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိမႈကုိ ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဆႏၵျပပြဲမွာ ပါ၀င္သူ စုစုေပါင္း အေယာက္ ၈၀ ကုိ ပဲခူးတုိင္း၊ လက္ပံတန္းၿမိဳ႕ တရား႐ုံးမွာ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က အာဏာပုိင္ေတြက ႐ုံးထုတ္ၿပီး စြဲခ်က္ေတြ အသီးသီး တင္ခဲ့တာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲဥပေဒအရေရာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရပါ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခြင့္ ျပဳထားတဲ့အတြက္ အခုလုိ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ဆႏၵျပသူေတြကုိ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားတာဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ ညြန္ၾကားေရးမွဴး Brad Adams က ေျပာပါတယ္။

“ေက်ာင္းသားေတြဟာ ျမန္မာ့လူမႈအသုိင္း၀ုိင္းအတြင္းမွာ အင္အားေကာင္းတဲ့ အသံအျဖစ္ တည္ရွိေနတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြ ဆႏၵျပတာကုိ အစုိးရက ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခြင့္ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒအရေရာ၊ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရပါ ခြင့္ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတဲ့အတြက္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဆႏၵျပေနသ၍ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ပညာေရး ဥအေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေရးအတြက္ ဆႏၵျပမယ့္အေၾကာင္း ႏုိင္ငံသိေၾကညာၿပီး အမ်ားျပည္သူေတြလည္း သူတုိ႔နဲ႔ ပူးေပါင္း ပါ၀င္လာေအာင္ စည္းရုံး ေျပာဆုိခဲ့ၾကၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ဆႏၵျပခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ ျမန္မာအစုိးရဟာ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အစဥ္တစုိက္ ေၾကာက္ေနခဲ့တာပါ၊ ဒါေၾကာင့္လည္း တကၠသုိလ္ေတြကုိ အၾကာႀကီး ပိတ္ထားခဲ့တာ၊ တကၠသုိလ္ေတြ၊ အထက္တန္းေက်ာင္းေတြကုိ မၾကာခန ပိတ္ပိတ္ပစ္တာေတြ လုပ္ခဲ့တာပါ။”

အခုခ်ိန္ထိ ဒီအမႈမွာ တရားလုိဖက္က သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ မျပႏုိင္ေသးဘူးဆုိရင္ ဒီကိစၥဟာ ျပစ္မႈ မေျမာက္ဘူးဆုိတာ ထင္ရွားေနေၾကာင္း Brad Adams က ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အလုံးအရင္းနဲ႔ ဖမ္းဆီးလုိက္တာကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အာဏာပုိင္ေတြဖက္က ဥပေဒအရ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမဟုတ္ပဲ အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ဖမ္းဆီးတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားေနေၾကာင္း၊ ဒါ့အျပင္ အခုလုိ ဖမ္းဆီးျခင္းေၾကာင့္ ဖမ္းခံထားရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ သူရဲေကာင္းေတြ ျဖစ္လာၿပီး အာဏာပုိင္ေတြအတြက္ ျပႆနာ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ပုိၿပီး ရင္ဆုိင္ရေစႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ဒါဟာ အရင္ စစ္အစုိးရလက္ထက္က စနစ္ေဟာင္းအတုိင္း လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ Brad Adams က သုံးသပ္ပါတယ္။

“ဒါဟာ သူတုိ႔အေပၚ တင္ထားတဲ့ စြဲခ်က္ေတြေၾကာင္း ေက်ာင္းတက္ဖုိ႔၊ စာက်က္ဖုိ႔ အခက္အခဲ ရွိေစေအာင္၊ အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြရခက္ခဲေအာင္ တမင္ အေႏွာက္အယွက္ေပး လုပ္ေဆာင္တာပါ။ ဒါဟာ စစ္အစုိးရလက္ထက္က ေခတ္ေဟာင္း ျမန္မာျပည္ ပုံစံပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံသစ္မွာ ဒါမ်ဳိးေတြ အေတြ႔ရသင့္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ရွိတာက ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံသစ္လား၊ ဒါမွမဟုတ္ အရင္အတုိင္းပဲ စနစ္ေဟာင္းထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာျပည္လားဆုိတာပါပဲ။”

ဒီလုိ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဘက္ကုိ ဦးတည္သြားေနသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အရင္လုိ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္က အာဏာရွင္ စနစ္ဘက္ကုိပဲ ဦးတည္သြားေနသလားဆုိတာ နားလည္ရ ခက္တယ္လုိ႔ Brad Adams က ေျပာပါတယ္။

“ဒါဟာ အရင္လူေဟာင္းေတြက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိ ေသြးတုိးစမ္းေနတာလဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကုိ ဘယ္သူက ခ်ေပးေနသလဲဆုိတာ ေျပာဖုိ႔ အေတာ္ခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတတေယာက္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေတြကုိ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္လုိတယ္၊ သူ႔သိကၡာကုိ ထိန္းသိမ္းလုိတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီျပႆနာေတြမျဖစ္ေအာင္ သူ႔အေနနဲ႔ ထိန္းသိမ္းရပါလိမ့္မယ္။”

မၾကာခင္မွာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၊ သမၼတသစ္ ေရြးခ်ယ္ပြဲေတြ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနတာေၾကာင့္ အဲဒီ ကာလေတြမွာလည္း ဆႏၵျပပြဲေတြ၊ ခ်ီတက္ ကန္႔ကြက္ပဲြေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ အာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကုိ တကယ္ လုိလားတယ္ဆုိရင္ ဒီဆႏၵျပပြဲေတြကုိ လက္ခံ နားလည္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ျပည္သူလူထုက ဆႏၵျပတုိင္း အဲဒီလူေတြ ဘာေၾကာင့္ ဆႏၵျပၾကသလဲဆုိတာကုိ နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားမယ့္အစား ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္လုိတဲ့ စိတ္ေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတဲ့ အေတြးအေခၚမ်ဳိး မရွိသင့္ေၾကာင္း၊ ဒါဟာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတခုသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆႏၵျပတယ္၊ မမွန္ကန္တဲ့ အစုိးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကုိ ေထာက္ျပ ကန္႔ကြက္တယ္ဆုိတာဟာ တာ၀န္သိ လူမႈအသုိင္း၀ုိင္းအေနနဲ႔ သူတုိ႔ တာ၀န္ကုိ ေက်ႁပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီလုိ လုပ္တဲ့သူဟာ ရာဇ၀တ္ေကာင္လုိ႔ ယူဆလုိ႔ မရေၾကာင္း Brad Adams က ေျပာပါတယ္။

ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕နဲ႔ ဆႏၵျပပြဲမွာ ပါ၀င္သူတခ်ဳိ႕ကုိ ဆူပူေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ လူစုခြဲဖုိ႔ အမိန္႔ေပးတာကုိ မနာခံဘဲ ဥပေဒႏွင့္ဆန္႔က်င္ၿပီး ဆက္လက္ စုေ၀း ဆႏၵျပေနမႈ၊ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းေတြကုိ နာက်င္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ အမ်ားျပည္အက်ဳိး ပ်က္စီးေစမႈ ျဖစ္ေပၚေအာင္ ေဖာ္ျပမႈ စတဲ့ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ပဲခူးတုိင္း ရဲမွဴး ဦးဖုန္းျမင့္က မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ စြဲခ်က္ တင္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သူတုိ႔အမႈအတြက္ ေနာက္ထပ္ ရမန္ယူၿပီး ေရွ႕လ ၇ ရက္ေန႔ကုိ ထပ္မံ ခ်ိန္းဆုိလုိက္တယ္လုိ႔ အက်ဳိးေဆာင္ ေရွ႕ေနေတြက ေျပာပါတယ္။

ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com