စစ္တပ္နဲ႔ခ႐ိုနီေပါင္း ေျမယာသိမ္းမႈ Global Witness ေဖာ္ထုတ္

ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားပိုင္ လယ္ယာေျမေတြကို အစိုးရနဲ႔စစ္တပ္က သိမ္းဆည္းၿပီး စီးပြားျဖစ္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးဖို႔အတြက္ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ျပန္လည္ငွားရမ္းခဲ့တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Global Witness ကေျပာလိုက္ပါတယ္။

လယ္ယာေျမဧကအမ်ားဆံုး သိမ္းပိုက္ခဲ့ခ်ိန္ဟာ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၃ခုႏွစ္ကုန္ခ်ိန္မွာ စုစုေပါင္းသိမ္းဆည္းၿပီး ငွားရမ္းခဲ့တဲ့လယ္ယာေျမ ဧကေပါင္း (၅) သန္းေက်ာ္ရွိတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာေဖၚျပထားပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံု တင္ျပေပးထားပါတယ္။

“Guns, Cronies and Crops”- ဆိုတဲ့ “ေသနတ္၊ ခ႐ိုနီနဲ႔ ေကာက္ပဲသီးႏွံ” - ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ Global Witness က ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရနဲ႔စစ္တပ္ကသိမ္းယူခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြကို ေလ့လာၿပီး မတ္လ (၂၆) ရက္ေန႔က အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း တိုင္းရင္းသားေဒသမွာ ၂၀၀၅ နဲ႔ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း စစ္တပ္ကေန လယ္ယာေျမဧက သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး အတင္းအဓမၼသိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ျပန္လည္ငွားရမ္းၿပီး အျမတ္အစြန္းေတြယူခဲ့တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာေဖၚျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကလယ္ယာေျမေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို စစ္တပ္က သူတို႔ရဲ႕ကိုယ္က်ဳိးခံစားဖို႔အတြက္ အတင္းအဓမၼသိမ္းပိုက္ၿပီး စီးပြားရွာေနတဲ့ကိစၥေတြကို လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ေပမယ့္ အစိုးရေရာ၊ ေျဖရွင္းမေပးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအာင္သိန္းက ေျပာပါတယ္။

“ျ္မန္မာႏုိင္ငံတႏုိင္ငံလံုးနဲ႔ ၿခံဳၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လယ္ယာေျမအသိမ္းခံရတဲ့ျပႆနာက ဒီေန႔ အဓိကျပႆနာပဲ၊ လႊတ္ေတာ္ကလည္း ဒီဟာကို တိတိက်က် ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ျခင္းမရွိသလို အစိုးရကလည္း အဲဒီဟာအတြက္ကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးတယ္ဆိုတဲ့ တိတိက်က်အေျဖတခုေတာ့ မထုတ္ႏုိင္ဘူး။ စစ္တပ္ေတြကလည္း လယ္ယာေျမေတြကိုသိမ္းတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိထားတယ္။ စစ္တပ္က စီးပြားေရးထူေထာင္ၿပီး လုပ္ေနတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ ပုဂၢလိက ပိုင္ဆုိင္အက်ဳိးခံစားခြင့္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕တပ္မေတာ္အက်ဳိးခံစားခြင့္ကို အဓိကရည္ရြယ္ၿပီးလုပ္ေနတယ္၊ က်ေနာ္တို႔က။”

Global Witness ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္လယ္ပိုင္းကစၿပီး တိုင္းရင္းသားေတာင္သူေတြရဲ႕လယ္ယာေျမေတြကို စစ္တပ္နဲ႔အာဏာပိုင္ေတြကေန အတင္းအဓမၼသိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီး သူတို႔နဲ႔နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးခ႐ိုနီလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြကိုငွားရမ္းၿပီး ရာဘာလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ဒီ ေျမယာေတြကိုအတင္းအဓမၼသိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ကိစၥမွာ စစ္တပ္၊ တခါ လက္ရွိစိုက္ပ်ဳိးေရး၀န္ႀကီး ဦးျမင့္လႈိင္အျပင္ လက္ရွိအာဏာရပါတီျဖစ္တဲ့ ႀက့ံခိုင္ဖံြၿဖိဳးေရးနဲ႔ စိန္၀တ္မႈန္ကုမၸဏီတို႔ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေၾကာင္း Global Witness ရဲ႕စံုစမ္းမႈေတြအရ ေတြ႔ရွိထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး စိန္၀တ္မႈန္ ကုမၸဏီဟာ အရင္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ရာဘာလုပ္ငန္း ကုမၸဏီျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အကုန္ေလာက္ေရာက္ခ်ိန္မွာ အတင္းအဓမၼ သိမ္းယူထားတဲ့လယ္ယာေျမဧကေပါင္း(၅.၃) သန္းေလာက္ရွိေနၿပီး စီးပြားေရးကုမၸဏီေတြကို အာဏာပိုင္ေတြကျပန္လည္ငွားရမ္းခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ရာဘာစိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းလုပ္ေနေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေတာင္သူေတြဘက္က သူတို႔စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ေျမေတြအသိမ္းခံရခ်ိန္မွာ လယ္ယာေျမအခြန္ေဆာင္ထားတဲ့ ေျပစာျဖတ္ပိုင္းေတြကို ျပေပမယ့္ ၉၈% ေလာက္ဟာ ေလ်ာ္ေၾကးမရခဲ့ၾကဘူးလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

အခုလို ေတာင္သူေတြစိုက္ပ်ဳိးလုပ္ကိုင္စားေသာက္တဲ့လယ္ယာေျမေတြကို သိမ္းပိုက္ၿပီး အျခားေျမယာေတြကို အစားထိုးျပန္မေပးႏုိင္ဘူးဆိုရင္ ေတာင္သူ လယ္သမား ျပႆနာဟာ ႀကီးမားေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေအာင္သိန္းကေျပာပါတယ္။

“သူတို႔လယ္ယာေျမကို လုိအပ္ခ်က္အရ သိမ္းတယ္ဆိုရင္ တျခားလယ္ယာေျမကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ျပန္ေပးဖို႔လိုခ်င္တာပဲ။ ေငြေၾကးေပးလို႔ ေငြေၾကးအေပၚမွာလည္း သူတို႔က ဘယ္လိုမွ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လို႔တတ္တာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ လယ္ယာေျမဟာ သူတို႔ရဲ႕ဘ၀ေပါ့ေနာ္၊ လယ္ယာေျမက သူတို႔ရဲ႕အဓိကအားထားရာအလုပ္တခုျဖစ္တယ္။ အားထားရာလုပ္ငန္းတခုျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလယ္ယာေျမေတြကို သိမ္းယူၿပီးေတာ့ အျခားလယ္ယာေျမကို ျပန္အစားထုိးမေပးႏုိင္သေရြ႕ကေတာ့ ဒီလယ္သမားျပႆနာေတြဟာ ရွိေနအံုးမွာပါပဲ။”

ခ႐ိုနီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္တဲ့ စိန္၀တ္မႈန္ကုမၸဏီဟာ လက္ရွိရွမ္းျပည္နယ္မွာ ရာဘာပင္စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းအတြက္ ေျမယာဧကေပါင္းမ်ားစြာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာကဆိုပါတယ္။

စိန္၀တ္မႈန္ကုမၸဏီအေပၚ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Global Witness အေနနဲ႔ ဒီႏွစ္ေဖေဖၚ၀ါရီလက ကုမၸဏီကိုဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ျဖစ္သူ ဦးေမာင္ျမင့္က ဒီစြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ မွန္ကန္ျခင္းမရွိေၾကာင္းနဲ႔ေကာလဟာလသာျဖစ္ေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ဒီအစီရင္ခံစာကိုျပဳစုဖို႔ လေပါင္း (၁၈) လၾကာ အခ်ိန္ယူခဲ့ရၿပီး ရွမ္းျပည္အေရွ႕ေျမာက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္တ၀ိုက္က ေဒသေတြမွာ စံုစမ္းေလ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ရြာေပါင္း (၁၁) ရြာက တိုင္းရင္းသားေတာင္သူေပါင္း (၁၂၄) ဦးကို လူေတြ႔ ေမးျမန္းခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ Global Witness ကေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ အၿငိမ္းစားစစ္တပ္အရာရွိေတြအပါအ၀င္ လူ (၂၀) ဦးကိုလည္း ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံမွာေဆြးေႏြးေနတဲ့အမ်ဳိးသားေျမယာေပၚလစီနဲ႔ ေျမယာအသံုးခ်မႈဆိုင္ရာ မူၾကမ္းအသစ္ဟာ အာဏာပိုင္ေတြ အရင္သိမ္းထားတဲ့ လယ္ယာေျမေတြကို စစ္တပ္နဲ႔ခ႐ိုနီေတြကပဲ အက်ိဳးခံစားခြင့္၊ ေငြေခ်းယူခြင့္၊ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ရမွာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပါေနတာေၾကာင့္ ေနာက္ ေၾကာင္းျပန္ဆဲြေနတဲ့ဥပေဒသာျဖစ္တယ္လို႔ လူအခြင့္အေရးနဲ႔ လယ္ယာေျမအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့အဖဲြ႔ေတြကလည္း ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္ ရွင္။

အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com