ပိုးလမ္းမ စီးပြားေရးေဒသ

ပိုးလမ္းမ တစိတ္တပိုင္း (Section of the Silk Roads, Tianshan corridor).

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာလက တရုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီခခ်န္း ေနျပည္ေတာ္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္က (၂၁) ရာစု ေရလမ္းေၾကာင္း ပိုးလမ္း တည္ေဆာက္ေရး၊ အိႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ၊ တရုတ္ စီးပြားေရးစႀကၤန္ ထူေထာင္ေရး နဲ႔ အာရွ အေျခခံအေဆာက္အအံု ရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈဘဏ္ တည္ေထာင္ေရး စတာေတြမွာ ျမန္မာက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြရဲ ႔ အေျခခံ အေဆာက္အအံု ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အထူးေခ်းေငြ ေဒၚလာသန္း (၂) ေသာင္း မတည္မယ္လို႔ တရုတ္က ဆိုပါတယ္။ တရုတ္ စီးပြားေရးမွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ ပိုးလမ္းမအတြက္ အႀကီးအက်ယ္ ရင္းႏီွးပါလိမ့္မယ္။

ေရွးေခတ္က ဥေရာပနဲ႔ တရုတ္ျပည္ ကုန္သြယ္ေရးမွာ အာရွအလယ္ပိုင္းေဒသကို ျဖတ္သြားတဲ့လမ္းကို ပိုးလမ္းေၾကာင္းလို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီလမ္းက ေတာင္ဘက္ကို ျဖာထြက္သြားတဲ့ လမ္းအခ်ုိ ႔ဟာ အိႏိၵယနဲ႔ သြားဆက္ပါတယ္။ တရုတ္ပိုးထည္ ဒီလမ္းကလာလုိ႔ ပိုးလမ္းလုိ႔ ဥေရာပမွာ အမည္တြင္သြားတာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ အနွစ္ (၆၀၀) က တရုတ္ေရတပ္ အာဖရိကတုိက္အထိ ခရီးထြက္ခဲ့ဖူးတဲ့ အစဥ္အလာကိုယူၿပီး ေရေၾကာင္း ပိုးလမ္းအမည္ကို တီထြင္လိုက္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ေရေၾကာင္းပိုးလမ္းဟာ အာဆီယံေဒသနဲ႔ အိႏိၵသမုဒၵရာကို ျဖတ္သြားတာေၾကာင့္ အိႏိၵယနဲ႔ေရာ ျမန္မာနဲ႔ပါ သက္ဆုိင္ေနပါတယ္။

စီးပြားေရး တုိးတက္ေနတဲ့ တရုတ္ျပည္အေရွ ႔ပိုင္ေဒသနဲ႔ ဥေရာပကို ေရွးေခတ္ပုိးလမ္းအတုိင္း ျပန္လည္ဆက္သြယ္ႏုိင္ရင္ လမ္းတေလွ်ာက္က အရပ္ေဒသအားလံုး စီးပြားေရး အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရမယ္လို႔ တရုတ္က ဆုိပါတယ္။ ပိုးလမ္းျဖတ္သြားမယ့္ အာရွအလယ္ပိုင္းေဒသဟာ လူေနက်ဲၿပီး မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတဲ့ ေဒသျဖစ္တဲ့အတြက္ ပိုးလမ္းတေလွ်ာက္မွာ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္း ေဖာက္လုပ္ၿပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္ရင္ တရုတ္ရဲ ႔ အေနာက္ပိုင္းျပည္နယ္ေတြ တိုးတက္လာမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ပိုးလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွာ ခ်စ္ခင္ရင္းႏီွးစြာ ဆက္ဆံတဲ့ဓေလ့ ထြန္းကားလာမယ္လုိ႔လည္း တရုတ္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေတာင္ပိုင္းမွာ ကုမင္၊ ေဘာင္ရွန္၊ ေရႊလီ၊ ဗန္းေမာ္၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ ရွာဒူဇြပ္၊ ရွင္ဘီြယန္ နဲ႔ လီဒို တို႔ကို ကားလမ္းနဲ႔ ဆက္ႏုိင္ရင္ အိႏိၵယျပည္ကို ေရာက္သြားတာမုိ႔ ေတာင္ပိုင္း ပိုးလမ္းမႀကီး ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။

ပိုးလမ္းေၾကာင္း စီးပြားေရးေဒသဟာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ သယံဇာတပစၥည္း ထုတ္ယူေရးတင္မကဘဲ ေဒသခံေတြ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလည္း ပါဝင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပထမအဆင့္ကေတာ့ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ရွင္းဂ်န္ျပည္နယ္ၿမိဳ ႔ေတာ္ အူရမ္ခ်ီနဲ႔ ခ်င့္ဟိုင္ျပည္နယ္က ရွင္နင္းၿမိဳ ႔ကို အျမန္ရထားဆြဲေနတာ တလ ရွိေနပါၿပီ။ ယူနန္ေတာင္ကုန္းေဒသမွာ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္းေတြ ေဖာက္လုပ္ေနပါတယ္။ ကုမင္ၿမိဳ ႔ေတာ္နဲ႔ ဗိယက္နမ္နယ္စပ္ကို ရထားလမ္း ေဆာင္ေနတာ ဒီႏွစ္ကုန္မွာၿပီးမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ ကုမင္ နဲ႔ ေရႊလီကိုဆက္တဲ့ အျမန္လမ္းမကို တည္ေဆာက္ေနပါတယ္။ အာရွအလယ္ပိုင္းမွာ အေျခခံအေဆာက္အအံုအတြက္ ေဒၚလာသန္း (၅) ေသာင္းသံုးဖုိ႔ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ေငြကိုလမ္းခင္းၿပီး တည္ေဆာက္မယ့္ ပိုးလမ္းမလို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။

ပိုးလမ္းေၾကာင္းရဲ ႔ ေတာင္ဘက္စြန္းျဖစ္တဲ့ ယူနန္ဟာ တရုတ္ျပည္မ်ာ တတိယအဆင္းရဲဆံုး ျပည္နယ္ျဖစ္တာမုိ႔ ပိုးလမ္းသစ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ႏုိင္ေအာင္ အေျခခံ အေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ေဒၚလာသန္း (၂) ေသာင္း (၄) ေထာင္ အကုန္ခံၿပီး အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ယူနန္ျပည္ဟာ ျမန္မာ၊ လာအုိ၊ ဗိယက္နမ္ နဲ႔ နယ္စပ္ခ်င္းဆက္ေနၿပီး ထုိင္းနဲ႔ ကေမာၻဒီးယားကိုေတာ့ မဲေခါင္ျမစ္ကတဆင့္ ဆက္သြယ္ထားပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴ-ကုမင္ ေရနံဓါတ္ေငြ႔ ပိုက္လုိင္းဟာ ယူနန္အတြက္ အဓိကက်တာမုိ႔ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းကို တုိးခ်ဲ ႔ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴ-ကုမင္ မီးရထားလမ္းကို ေဒၚလာသန္း (၂) ေသာင္းသံုးၿပီး တည္ေဆာက္ဖုိ႔ နားလည္မႈ ယူထားတာ (၃) ႏွစ္ေက်ာ္လာၿပိျဖစ္လို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ အလားအလာနည္းသြားၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တရုတ္ကေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴ-ကုမင္ ရထားလမ္း ကားလမ္း စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေပၚေအာင္ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းမယ့္ ပုံေပါက္ေနပါတယ္။ ပိုးလမ္းမ စီးပြားေရးေဒသကို တရုတ္အစိုးရပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ဦးေဆာင္ၿပီး တည္ေဆာက္မွာမုိ႔ တရုတ္အစိုးရရဲ ႔ ဘ႑ာေငြ ေထာက္ပံ့မႈ အမ်ားႀကီးလိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေငြကိုလမ္းခင္းတုိင္း ေျပလည္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပမာ ပိုးလမ္းျဖတ္မယ့္ ရွင္းဂ်န္ျပည္နယ္ဟာ ဝီးဂါတုိင္းရင္းသားေတြ ပုန္ကန္ရာေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္အစိုးရ သယံဇာတ တူးေဖာ္ခ်ိန္ကစၿပီး အက်ဳိးမခံစားရတဲ့ ေဒသခံေတြ ဆူပူလာၾကပါတယ္။ စီးပြားေရးကိုသာၾကည့္ၿပီး အမ်ုိးသားရႈ ႔ေထာင့္က မျမင္ႏုိင္တာဟာ တရုတ္ရဲ ႔ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥပမာ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးဟာ တရုတ္စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အေရးႀကီးေပမယ့္ ျမန္မာနယ္စပ္မွာလို လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနရင္ တရုတ္ရဲ ႔ မဟာစီမံကိန္း ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အလားအလာ နည္းသြားႏိုင္ပါတယ္။ တရုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တိုက္ပြဲေတြဟာ ျမန္မာအစိုးရကို မထိခုိက္ႏိုင္ဘဲ တရုတ္ မဟာဗ်ဴဟာကိုသာ ထိခိုက္ႏုိင္ပါတယ္။ အျခားကိစၥက အေရးမႀကီးဘဲ နယ္စပ္တည္ၿငိမ္ေရးသာ အေရးႀကီးတယ္လို႔ တရုတ္ဘက္က ယူဆေနသ၍ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ သက္ဆိုးရွည္ဖြယ္ ရွိပါတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ ႔ အက်ုိးစီးပြား ပါဝင္မွသာ ပိုးလမ္းမ စီးပြားေရးေဒသ ျဖစ္ထြန္းဖြယ္ ရွိပါတယ္။

ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com