ရွမ္းျပည္ဒုကၡသည္စခန္း ကုလအထူးသံ သြားေရာက္ခြင့္မရ

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee ဟာ ဒီကေန႔ သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္က အစိုးရအရာရွိ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါ တယ္။

ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး၊ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြ အပါအဝင္၊ သမၼတ႐ံုး ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ UN ရန္ကုန္႐ံုးရဲ႕ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဦးေအးဝင္း က ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းရဲ႕ သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္ က တင္ျပထားပါတယ္။

Yanghee Lee ရဲ႕ (၇) ရက္ေျမာက္ေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္က အစိုးရအဖြဲ႕ တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ UN ရန္ကုန္႐ံုးရဲ႕ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဦးေအးဝင္း က ေျပာပါတယ္။

“ႏိုင္ငံျခားေရး ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ ေတြ႔တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ညြန္႔နဲ႔ ေတြ႔ပါတယ္။ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ေဒါက္တာထြန္းရွင္နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိမ္းနဲ႔လည္း ေတြ႔တယ္။ ေနာက္တခါ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔တကြ Myanmar Peace Centerက ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ပါတယ္။”

Yanghee Lee အေနနဲ႔ သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ MPC က တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒီေတြ႔ဆံုမႈမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာရဲ႕ အႀကီးတန္း အရာရွိတဦးက ေတြ႔ဆံုျဖစ္ခဲ့ခ်ိန္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြကို အခုလို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

“ရွမ္းျပည္နယ္ ၂ ေနရာ သြားခ်င္တယ္။ အဲဒီေနရာကို အစိုးရက သြားခြင့္မျပဳဘူး။ အဲဒါသူ ဟိုဟာျဖစ္တယ္ေပါ့။ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။ ဒီဟိုဟာကေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ ဟုိဟာေပါ့ Nationwide Ceasefire Argeement မထိုးႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ လံုၿခံဳေရးအရ အႏၱရာယ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရက ခြင့္မျပဳတာပါေပါ့။ လာရိႈးမွာ IDP Camp ရွိလားေပါ့၊ လား႐ႈိးက IDP Camp ဆိုတာက တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ့ အခါက်ရင္ ရြာကလူေတြ ၿမိဳ႔ေပၚတက္လာတယ္။ တိုက္ပြဲအရွိန္ က်သြားတဲ့အခါက်ရင္ သူတို႔က ျပန္ဆင္းတယ္။ နံပါတ္ ၂ က - သူ ရခိုင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရခိုင္ Action Plan ကို သူသိခ်င္တယ္ေပါ့၊ ဒီအခု ဒုသမၼတစိုင္းေမာက္ခမ္း ဦးေဆာင္ၿပီးလုပ္ေနတဲ့ က်ေနာ္တိ႔ု ရခိုင္ေကာ္မရွင္က တင္ျပတဲ့ဟာ သိခ်င္တယ္တဲ့။ သူသက္ဆိုင္တဲ့ဟာကို သူေတာင္းလို႔ရွိရင္ ရမွာပါလို႔ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက အဲဒီ ရခိုင္ Action Plan မွာ မပါဘူး။ မပါတဲ့အခါက်ေတာ့ သူက ဒုသမၼတျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီထဲက ၀န္ႀကီးတေယာက္ဆီျဖစ္ျဖစ္ သြားၿပီး သူတုိ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္လိုက္ပါလို႔။ တတိယအခ်က္က ဘာလို႔ Nationwide Ceasefire Agreement မထိုးႏိုင္တာလဲလို႔ အဲဒါကို သူကေမးတယ္။ ဒါကို ၀န္ႀကီးက ျပန္ရွင္းျပတယ္။ အဲဒါသူတို႔လည္း ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတာကို ျပန္ရွင္းျပတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေဖေဖာ္၀ါရီလေလာက္ ျဖစ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ မျဖစ္ရင္လည္း မျဖစ္ဘူးေပါ့။”

မနက္ျဖန္မွာလည္း မစၥ Yanghee Lee အေနနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္မွာပဲ ရွိေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔က ေတြ႔သင့္သူတခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲေတြ ရွိဦးမယ္လို႔လည္း ဦးေအးဝင္း က ေျပာပါတယ္။ မူလက သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္တဲ့ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အျမန္ဖြင့္ခြင့္ ရေရးအတြက္ သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အစိုးရအဖြဲ႔ကို တြန္းအားေပးဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာအကဲျဖတ္ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္က ပံုမွန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္တာလည္းပဲ ဒါက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ဆန္းစစ္တဲ့ ေနရာမွာ က်ေနာ္ ထိေရာက္တယ္လို႔ ယူဆလို႔ရတယ္။ ေနာက္တဘက္ကက်ေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ဖြင့္ဖို႔ကိစၥေပါ့။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး ႐ံုးဖြင့္ၿပီးေတာ့ အဲဒီ႐ံုးကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ံုးထိုင္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ေလ့လာႏိုင္ဖို႔က ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္က ျမင္တယ္ဗ်။”

Yanghee Lee အေနနဲ႔ သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ  ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ၊ အက်ဥ္းသားအေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းက တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာအကဲျဖတ္တခ်ိဳ႕ အပါအဝင္ မီဒီယာ ေလာကထဲက တာဝန္ရွိသူတခ်ိဳ႕နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကိုလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းတုန္းက ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ အခုခရီးစဥ္က ေတြ႔ရိွခ်က္ေတြကိုေတာ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းဖို႔ ရိွပါတယ္။

ေအာင္ရဲ ေမာင္ေမာင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/yanghee-lee-shan-refugee/2596560.html