အေမရိကန္ရဲ့ အာရွ အစီအစဉ္

ျပီးခဲ့တဲ့ျကာသပေတးေန့က ဗီယက္နမ္အေပၚ စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ေရာင္းဝယ္ေရးဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို့အေရးယူမႈကို ေျဖေလွ်ာ့သက္သာေပးလိုက္ တာနဲ့ ဒီနွစ္ထဲမွာပဲ ဧျပီလကုန္ပိုင္းက ဖိလစ္ပိုင္နဲ့ အေမရိကန္တို့ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ သေဘာ တူ စာခ်ုပ္ သက္တမ္းတိုးျမွင့္လိုက္တာ ဟာ အာရွမွာ အေမရိ ကန္လံုျခံုေရးတိုးျမွင့္မႈရဲ့ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။

အခုလတ္တေလာေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ အေမရိကန္ရဲ့ ျပိုင္ဘက္ တရုတ္နိုင္ငံနဲ့ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ပင္လယ္ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈမွာ အေမရိကန္ဟာ သူ့မဟာမိတ္ေတြရဲ့ တုန့္ျပန္နိုင္စြမ္းအားကို တိုးျမွင့္ေပးနိုင္ဖို့ ကူညီေဆာက္ရြက္ေပးေနပါတယ္။

ဖိလစ္ပိုင္နဲ့ အနွစ္နွစ္ဆယ္ စစ္အေျခစိုက္စခန္းဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ သက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားျပီးေနာက္ အေမရိကန္ စစ္တပ္ေတြ ေထာင္ဂဏန္းမ်ားစြာ ယာယီခ်ထားခြင့္ သေဘာတူညီခ်က္ကို ၁၀ နွစ္ စာခ်ုပ္ခ်ုပ္ဆိုလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ဟာ ၂၀ဝ၉ ခုနွစ္မွာ အာဆီယံနိုင္ငံ ၁၀ နိုင္ငံနဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး စာခ်ုပ္ခ်ုပ္ဆိုလိုက္ပါတယ္။

အေရွ့ေတာင္အာရွနဲ့ ေတာင္အာရွရဲ့ ျကားနိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚမွာ ဆယ္စုနွစ္ေတြနဲ့ခ်ီျပီး အထီးက်န္ပိတ္ဆို့ထားတာကို လည္း ဒီမိုကေရစီျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္မယ္လို့ ျမန္မာအစိုးရက ေျကညာျပီးေနာက္မွာ ပိတ္ဆို့မႈ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တဖက္မွာေတာ့ အာရွကို အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒရဲ့ ဗဟိုအျဖစ္က်င့္ သံုးေရးေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ကို အေရွ့အလယ္ပိုင္းအေရးေတြက အေနွာင့္အယွက္ေပးေနပါတယ္။

ကမၻာျကီးဟာ အေမရိကန္က စီမံထားတဲ့အတိုင္း အံဝင္ဂြင္က် ျဖစ္မလာပါဘူး။ အီရတ္နဲ့ အာဖဂန္ကေန ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္ဖို့ ခက္ေနပါတယ္။ အာရပ္ေဒသမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ သူ့ရဲ့ ျပိုင္ဖက္ ရုရွားဟာ ျပန္လည္ ျကီးထြားလာျပီး ယူကရိန္း ျပႆနာမွာ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

အစၥလာမ္နိုင္ငံ အိုက္ဇစ္ေျကာင့္လည္း မူလကရည္ရြယ္မထားဘဲ အီရတ္နဲ့ ဆီးရီးယားမွာ ေလေျကာင္းတိုက္ပြဲ ဆင္နွြဲေနရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ရဲ့ ဗီယက္နမ္နဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို သမၼတအိုဘားမားကို အဓိကေဝဖန္သူတဉီးျဖစ္တဲ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက ေထာက္ခံလိုက္ျပီး သူ့ရဲ့ နိုင္ငံျခားေရး အျကံေပး ခရစၥ ဘရို့စ္ကလည္း အေမရိကန္ရဲ့ အာရွမူဝါဒဟာ လက္ေတြ့ ေဆာင္ရြက္ဖို့ ျဖစ္နိုင္ပါေသးတယ္လို့ ဆိုပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

ဘီဘီစီ (ျမန္မာပုိင္း)
http://www.bbc.co.uk/burmese/world/2014/10/141006_vietnam_us

ဗီယက္နမ္နဲ့ အေမရိကန္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီးမ်ား ေတြ့ဆံုစဉ္