က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈသာလုပ္ဖို႔ MSF ကို ရခုိင္အစိုးရ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာ

MSF နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ား အဖြဲ႔ အေနနဲ႔ ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြ အတြက္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းေတြကိုသာ အဓိကထား လုပ္ကိုင္ၾကဖို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရက ေျပာဆို လုိက္ပါတယ္။ MSF ကို ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္း ကူညီမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး ျပန္လုပ္ခြင့္ ေပးၿပီးေနာက္ပိုင္း MSF နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးၾကခ်ိန္ အခုလိုေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ MSF ဟာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ ကူညီေပးေနတဲ့ INGO အဖြဲ႔သာျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနတာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း MSF သတင္းျပန္ၾကား အရာရွိက ေျပာပါတယ္။ သတင္းအေသးစိတ္ကို မဆုမြန္ တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ MSF နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႔တာဝန္ရွိသူေတြ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး လူသားခ်င္းစာနာမႈကူညီေပးေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး က်န္းမာေရးဆုိင္ရာကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက MSF အေနနဲ႔ ေဒသတြင္းျပည္သူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြကိုသာ အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြက္ေစလိုၿပီး အျခားမသက္ဆုိင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ျခင္း မျပဳဖို႔ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ MSF သတင္းျပန္ၾကား အရာရွိ Eddy McCall က ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔မွာ အစည္းအေ၀းတခုလံုးကို မွတ္တမ္းတင္ထားတာရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ တို႔ကို သတိေပးတာမ်ဳိး သူမေျပာပါဘူး။ တျခားကိစၥေတြမပါဘဲ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေတြကိုပဲလုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရး ကိစၥရယ္လို႔ သူမေျပာပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဟာ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းပါ။”

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းေတြ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း INGO ေတြအေနနဲ႔ ေဒသတြင္းက မတူကြဲျပားတဲ့ လူအုပ္စုေတြၾကား ယံုမွားသံသယကင္းတဲ့ ဘက္မွ်တတဲ့ ကူညီေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာပါတယ္။

“MSF ကို က်ေနာ္တုိ႔ေပးတာက ေဆးျဖန္႔ေဝတဲ့အတုိင္းအတာမ်ဳိး မေပးေတာ့ဘူး၊ က်ေနာ္တို႔သိတာေပါ့ဗ်ာ။ အဓိက-ကေတာ့ဗ်ာ၊ အဲဒီမွာ လူအုပ္စုႏွစ္ဘက္ရွိေတာ့ ႏွစ္ဘက္လံုးရဲ႕သံသယေတြ ကင္းတဲ့နည္းကို ေရြးခ်ယ္လုပ္ဖို႔ လိုတယ္ဗ်။ အဲဒီမွာ INGO ေတြလည္းပဲ လုပ္ေနတာ ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ လုပ္တတ္တဲ့ INGO ေတြ၊ Understanding တည္ေဆာက္တတ္တဲ့ INGO ေတြက်ေတာ့လည္း ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္လို႔ရတာကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔တယ္။ အဲဒီေတာ့ လုပ္တဲ့အဖဲြ႔ေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ INGO ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ႏွစ္ဘက္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ နားလည္မႈကို ရေအာင္ယူၿပီးေတာ့ လုပ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီလိုျမင္ပါတယ္။”

MSF အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ေဒသခံေတြရဲ႕ယံုၾကည္မႈကို တည္ေဆာက္ဖို႔ အေရးတႀကီးလိုၿပီး ေဒသဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စနစ္တက်ေလ့လာထားလို႔လိုတယ္လို႔လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘရွင္ကေျပာပါတယ္။

“လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြကေတာ့ - အဓိက ဒီမွာ ဘာလိုလဲဆိုေတာ့ ႏွစ္ဘက္ အဖဲြ႔အစည္းေတြ၊ ရခုိင္နဲ႔ ဘဂၤလီေတြၾကားမွာ ျပႆနာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေရာက္လာတဲ့လူေတြ မ်ားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္နဲ႔ ဘဂၤလီေတြ ျပႆနာျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းရဲ႕ ေနာက္ခံအေျခအေနလည္း နည္းနည္းေလး သိထားေအာင္ ေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ အဲလို သိထားေအာင္ေလ့လာၿပီး လုပ္တဲ့အခါမွ နားလည္မႈလဲြတာေတြ မရွိႏိုင္ဘူးေပါ့ေလ။ ေနာက္တခု - အဓိက အေလးထား လိုက္နာရမွာကေတာ့ ဒီႏိုင္ငံမွာ လာလုပ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီႏိုင္ငံရဲ႕တည္ဆဲ ဥပေဒေတြကို ဂ႐ုစိုက္ရမယ္။ ေနာက္တခါ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ အကူအညီေတြကို ရယူၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိနဲ႔ လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ ရခုိင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ဘဂၤလီ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းဆိုတာက နားလည္မႈလဲြတာေတြ ရွိတတ္တယ္ေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ပိုၿပီးေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ဖို႔ လိုတာေပါ့။”

အခုလို MSF နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရၾကား ပထမဆံုးအႀကိမ္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ MSF အေနနဲ႔လည္း ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔ ယံုၾကည္မႈရေအာင္ ပိုၿပီးမွ နီးစပ္တဲ့ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြကို ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ရွိသလို လုပ္ငန္းေတြေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ လုပ္ငန္းေတြ မစတင္ရေသးဘူး MSF သတင္းျပန္ၾကားအရာရွိ Eddy က ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း မတူကြဲျပားတဲ့ လူအုပ္စုၾကား ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ခဲ့လို႔ အိုးအိမ္ေတြကို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီး လူေသဆံုးခဲ့တဲ့အထိျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အကူအညီေတြ လာေရာက္ အကူအညီေပးေနတဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပအဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနတာပါ။

အဲ့ဒီ့အထဲကမွာ MSF အဖြဲ႔ကို ေဒသခံျပည္သူအခ်ိဳ႕က နားလည္မႈလြဲၿပီး တုိက္ခိုက္မႈေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ေဖေဖာ္ဝါရီလကစလို႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို ရပ္နားခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။ MSF အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း သူတုိ႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြ ျပန္လည္ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ေရး အတြက္ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ေရာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရနဲ႔ပါ ေဆြးေႏြးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လမွာ MSF အဖြဲ႔ကို ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း လုပ္ငန္း ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/rakhine-pm-telling-msf-to-work-on-health-care-only-in-rakhine/2458254.html