ထုိင္းအက်ဥ္းစခန္းထဲက ျမန္မာကေလးငယ္မ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးေတြ အပါအ၀င္ တႏွစ္ကို ကေလးေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံရဲ႕ ထိန္းသိမ္းေရးအခ်ဳပ္ခန္းေတြမွာ မိဘေတြနဲ႔အတူ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံထားရတယ္လုိ႔ လူအခြင့္အေရးအဖဲြ႔ ျဖစ္တဲ့ HRW က Two Years With No Moon လို႔ေခၚတဲ့ အစီရင္ခံစာကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေလးေတြရဲ႕ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မေအးေအးမာက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေျခစုိက္ လူအခြင့္အေရး အဖဲြ႔ႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ HRW အဖဲြ႔ကေန ျမန္မာကေလးေတြ အပါအ၀င္ ထုိင္းႏိုင္ငံက ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းေတြထဲမွာ ေနထုိင္ေနရတဲ့ ကေလးေတြအေၾကာင္း ပါ၀င္တဲ့ “၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနမျမင္လမျမင္ ေနခဲ့ရတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ဘ၀”  ဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာတခုကို စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီကေလးေတြဟာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အခြင့္အလန္းေတြ ဆံုး႐ႈံးေနၿပီး လူေတြ ျပည့္က်ပ္ေနတဲ့ အခန္းေတြမွာ ေနရတဲ့အတြက္ ကေလးေတြ အႏၱရာယ္ ရွိမႈေတြကို HRW က ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေလးေတြက ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းေတြမွာ ရက္ပိုင္းေနရၿပီး တခ်ိဳ႕ေတြကေတာ့ လပိုင္းေတြ၊ ႏွစ္ပိုင္းေတြ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ကေလးေတြ ပါ၀င္ေၾကာင္း ကေလးေတြကို အခုလို ထိန္းထားတာဟာ ကေလးအခြင့္အေရးအရေကာ၊ ႏိုင္ငံတကာ လူအခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ပါ မညီဘူးလို႔လည္း စာမ်က္ႏွာ ၆၇ မ်က္ႏွာပါတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ ထိုင္းက အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြြ ထိန္းသိမ္ေရးအခ်ဳပ္ခန္းက လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အရွာရွိေတြ ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္ေတြ အလုပ္သမား အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ကိုယ္ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့  ကေလးေတြ အပါအ၀င္ ကေလးလူႀကီး ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ေမးျမန္းၿပီး တင္ျပထားတဲ့ အစီရင္ခံစာလည္း ျဖစ္္ပါတယ္။

ဒီလို မိဘေတြနဲ႔အတူ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ကေလးေတြထဲမွာ တရား၀င္ လာေရာက္တဲ့ မိသားစုေတြထဲက ကေလးေတြကိုေတာ့ အကူအညီ ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က ျမန္မာသံ႐ံုးက အလုပ္သမား သံအရာရွိ ဦးသိန္းႏို္င္ ေျပာပါတယ္။

“တရား၀င္ေရာက္လာတာက်ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က သံ႐ံုးရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ ကူညီေပးတာရွိပါတယ္။ က်ေနာ္က အလုပ္သမား သံအရာရွိအေနနဲ႔ကေတာ့ သူတို႔ အျမန္ဆံုး လြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးတာမ်ိဳးေတြ ဘာမွမရွိေသးဘူးေပါ့ က်ေနာ့္လက္ထက္မွာေတာ့။ အဲေတာ့ သူတို႔က မိဘေတြက က်တယ္ဆုိေတာ့ မိဘအုပ္ထိန္းသူနဲ႔မွ အတူတူရွိတယ္ဆုိရင္ေတာ့ မိဘေတြနဲ႔ အတူတူ ထားေပးတာေပါ့ေနာ္။ သီးျခားခြဲထားဖို႔က ခက္တယ္ေလေနာ္ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးက်ေတာ့လည္း။”

ကေလးတခ်ဳိ႕ဟာ မိဘေတြနဲ႔အတူ ဖမ္းဆီးခံထားရတာျဖစ္ၿပီး တခ်ဳိ႕ကေတာ့ မိဘေတြမသိရွိေအာင္  ခိုးယူလာၿပီး ထုိင္းႏုိ္္င္ငံတြင္းက လူေမွာင္ခိုလုပ္သူေတြက ကေလးငယ္ေတြကို ေတာင္းရမ္းစားေသာက္ခုိင္းတာ၊ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ခိုင္းတာ စသျဖင့္ ရာဇ၀တ္မႈခင္းေတြမွာ အသံုးခ်ရင္းနဲ႔ အဖမ္းခံရလို႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အခ်ဳပ္ေထာင္ေတြကုိ ေရာက္ၾကသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီလိုကေလးမ်ိဳးေတြ အမ်ားအျပားရွိေပမဲ့ အစိုးရေတြနဲ႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြက အကူအညီေပးႏိုင္မႈေတြက နည္းပါးပါတယ္။ တခ်ိဳ႕မိန္ကေလးငယ္ေတြ၊ ကေလးငယ္ေတြကုိ ထုိင္းလူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ျမန္မာလူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ ပူေပါင္းၿပီး ကူညီေခၚထုတ္ႏိုင္တာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြကုိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ လူမႈေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႔က တာ၀န္ရွိသူ မရီရီ၀င္း က ေျပာပါတယ္။

“က်မတို႔ေတြကေပါ့ေနာ္ ဘန္ေကာက္ ITC ကေန ပို႔လာတဲ့ကေလးဆိုရင္ ဒီမွာရွိတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီကေလးေတြကို သြားေရြးထုတ္ခဲ့တယ္။ ၿပီးသြားတဲ့အခါက်ရင္ ဒီမွာ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေလးေတြဆုိရင္လည္း သူတို႔ေတြကို ေက်ာင္းထားေပးတာေတြ ရွိတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာေတြေပါ့ေနာ္။ ေက်ာင္းေနခ်င္တဲ့ ကေလးေတြဆုိရင္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာေတြ၊ ဆံပင္ညႇပ္သင္တာတို႔ေပါ့ေနာ္ သူတို႔အျပင္မွာ တခုခု အလုပ္လုပ္ဖို႔ အဆင္ေျပေအာင္လို႔ေပါ့ေနာ္ အဲ့လိုဟာမ်ိဳးေတြ က်မတို႔ သင္ေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။”

ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က မဲေဆာက္ေထာင္ကေန ေခၚထုတ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ကေလးေတြကို အကူအညီ ဆက္ေပးေနပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“က်မတို႔ ဒီ မဲေဆာက္ေထာင္ထဲမွာ က်တဲ့ ကေလးေတြကေတာ့ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ ဒီအဖြဲ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ကုိယ္တုိင္သြားထုတ္မယ္ဆုိရင္ နည္းနည္း အခက္အခဲရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ေတြ ဒီမွာ World Vision ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ World Vision ကက်ေတာ့ က်မတို႔ကို သူနဲ႔ ဆက္သြယ္ေပးတယ္။ ဆက္သြယ္ေပးတဲ့အခါမွာ က်မတို႔ World Vision အဖြဲ႔နဲ႔သြားၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီမဲေဆာက္ေထာင္မွာေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ SAW အေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ နာမည္ခံၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီကေလးေတြကို ထုတ္ခဲ့ေပးတယ္။ ကေလးေတြက အရြယ္ငယ္တဲ့ ကေလးေတြကို ထုိင္းေက်ာင္းမွာ ထားေပးတာေတြလည္း ရိွတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းေက်ာင္းေတြမွာ ထားေပးတာေတြလည္း ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုမ်ိဳး ထားေပးေနရင္းနဲ႔လည္း သူတို႔ရဲ႕မိဘေတြကိုေပါ့ေနာ္ က်မတို႔က တလတခါ သူတို႔အေနနဲ႔ ေထာင္၀င္စာေတြ႔ေပးတာေတြ၊ မဲေဆာက္ေထာင္ကရွိတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကလည္း က်မတို႔ ေဂဟာမွာလာၿပီးေတာ့ သူတို႔ထားထားေပးတဲ့ ကေလးေတြကိုေပါ့ အဆင္ေျပ - မေျပ လာၾကည့္တာမ်ိဳးေတြ အဲ့လိုမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ က်မတို႔ ကေလးေတြကိုက်ေတာ့ သူတို႔အေမေတြကိုေပါ့ေနာ္ ထြက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့မွပဲ မိဘေတြနဲ႔ ျပန္ေတြ႔ၿပီးေတာ့ သူတို႔လက္ထဲ ျပန္အပ္ေပးတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မိဘေတြက်ေတာ့လည္း သူတို႔ေတြက ျပန္ထြက္လာၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ သူတို႔ရဲ႕ကေလးေတြကိုေပါ့ေနာ္ ခ်က္ခ်င္း ျပန္ၿပီးေတာ့ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ဖို႔ဆုိတာ သူတို႔မွာ အခ်ိန္ေတြ လိုေသးတယ္ေပါ့။ အဲ့လိုကေလးေတြဆုိရင္ တႏွစ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ေပါ့ ဆက္ထားေပးတယ္။ မိဘေတြ အဆင္ေျပတဲ့အခ်ိန္က်မွေပါ့ေနာ္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ပို႔ေပးတာမ်ိဳးေတြရွိတယ္။”

International Organization for Migration (IOM) အခ်က္အလက္အရ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြက ေရႊ႕ေျပာင္းကေလးေတြ၊ ႏိုင္ငံခိုလံႈခြင့္ေလွ်ာက္ တဲ့ ကေလးေတြ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္လာတဲ့သူေတြ ပါ၀င္တဲ့ ကေလး ၃ သိန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း HRW က အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ ဒီကေလးေတြဟာ  ကေမၻာဒီးယား၊ လာအိုနဲ႔ တျခားႏိုင္ငံက ကေလးေတြနဲ႔အတူ  ျမန္မာျပည္က ကေလးမ်ား ပါ၀င္တယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။

မေအးေအးမာ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/two-year-no-moon/2436002.html