မိုးရာသီေရာက္တိုင္း ေရေဘးသင့္ ေနရတဲ့ ျမန္မာျပည္

 ျမန္မာျပည္ဟာ မိုးရာသီ ေရာက္လို႔ မိုးသည္းသည္းထန္ထန္ ရြာၿပီဆိုရင္ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားမွာ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈေတြ ျဖစ္ ေပၚၿပီး ေရေဘးသင့္မႈနဲ႔ ၾကံဳေတြ႕ ေနက်ပါ။ျမန္မာျပည္ရဲ႕ မိုးရာသီကို မိုးဦးကာလ(ဇြန္)၊ မိုးလယ္ကာလ (ဇူလိုင္၊ၾသဂုတ္)နဲ႔ မိုးေႏွာင္းကာလ (စက္တင္ဘာ)လို႔ ကာလသံုးခုခြဲ ထားၿပီး ႏွစ္စဥ္ေရႀကီးေရလွ်ံမႈေတြ က မိုးလယ္နဲ႔မိုးေႏွာင္းမွာ ျဖစ္ေပၚ ေလ့ရွိပါတယ္။

 ျမန္မာျပည္မွာ ေရ ေဘးအႏၲရာယ္ဟာ ဒုတိယအျဖစ္ အမ်ားဆံုး သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ျဖစ္ၿပီး ေရေဘးအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကေန ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ အတြင္း လူေပါင္း ၁၁၄ဦး ေသဆံုး ခဲ့တယ္။ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၇၇၈၄၃ စု အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၁၆၉ဝ၉ သိန္း ဆံုး႐ံႈးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါ တယ္။ ဒီ့အျပင္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ကေန ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အတြင္းမွာလည္း ေရ ႀကီးမႈေၾကာင့္ လူ၊ ေနအိမ္၊ လယ္ စိုက္ဧက၊ တိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ေငြေၾကး ဆံုး႐ႈံးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရပါတယ္။ ေရႀကီးမႈ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ဟာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြ ရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ေတြကို အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံး ေစႏုိင္တဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္တစ္ခုျဖစ္ ေနတဲ့အတြက္ သတိရွိရွိနဲ႔ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈေတြကို စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ထားသင့္ပါတယ္။

ေရႀကီးမႈသဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ ဟာမိုးသည္းသည္းထန္ထန္အဆက္ မျပတ္ရြာသြန္းျခင္း၊ ေရစီးဆင္းမႈ စနစ္ညံ့ဖ်င္းျခင္း၊ ျမစ္ေၾကာင္းပိတ္ ဆို႔ျခင္း၊ ေရလမ္းေၾကာင္းေျပာင္း လဲျခင္း၊ဆည္တမံနဲ႔ ျမစ္ကူးတံတား ေတြ တည္ေဆာက္ရာမွာ နည္း ပညာပိုင္းအားနည္းျခင္း၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးျခင္း၊ ရာသီ ဥတု ေျပာင္းလဲျခင္းေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတာပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ ေရၾကီးေရလွ်ံမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနတာ အေပၚယံအျမင္နဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ မိုး သည္းသည္းထန္ထန္ရြာလို႔ပဲေျပာရ မွာပါ။ တကယ္ေတာ့ ေရႀကီးမႈ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ကိစၥရပ္ေတြကအမ်ား ႀကီးပါ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သစ္ ေတာေတြ အဆမတန္ျပဳန္းတီးမႈ၊ သယံဇာတတြင္းထြက္ေတြ အဆ မတန္ထုတ္ယူမႈကေန စေျပာရပါ မယ္။ သစ္ေတာေတြျပဳန္းမႈ၊တြင္း ထြက္ေတြ ထုတ္ယူမႈေၾကာင့္ ေျမ ဆီလႊာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မႈေတြ အား နည္းလာၿပီး မိုးရြာသြန္းတဲ့အခါ ေျမဆီလႊာေတြ တိုက္စားခံရတယ္။တိုက္စားခံရတဲ့ ေျမဆီလႊာေတြဟာ မိုးေရရဲ႕သယ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ျမစ္၊ ေခ်ာင္းေတြထဲ ေရာက္သြားတယ္။ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြကလည္းပံုမွန္အတိုင္း ဆိုရင္ ေျမဆီလႊာ၊သဲႏုန္းေတြကို ေရစီးအားနဲ႔ ပင္လယ္အထိ သယ္ ေဆာင္သြားႏုိင္ေပမယ့္ ျမစ္ေခ်ာင္း ေတြမွာလည္း အရင္လိုခြန္အားေတြ မရွိေတာ့ပါ။

ျမစ္ေတြဟာ ျမစ္ကိုျမင္ရင္ တံတားဆင္ဆိုၿပီး ေဆာက္ခဲ့တဲ့ တံတားေတြ၊လွ်ပ္စစ္ရဖို႔၊စိုက္ပ်ဳိးေရ ရဖို႔ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ဆည္တမံေတြ ေၾကာင့္ ေရစီးအားနည္းသြားၿပီး ေျမဆီ၊သဲႏုန္းေတြကို ပင္လယ္အထိ မသယ္ေဆာင္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေရာက္ တဲ့ေနရာမွာ ပို႔ခ်ရတဲ့အတြက္ ေသာင္ထြန္းမႈေတြျဖစ္ေပၚလာတယ္။ ျမစ္ထဲမွာ ေသာင္ေတြထြန္းလာတဲ့ အတြက္ ျမစ္ေၾကာင္းပိတ္ဆို႔မႈေတြ၊ ျမစ္ေၾကာင္းေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ ျမစ္ ေၾကာင္းခြဲျဖာစီးဆင္းမႈေတြျဖစ္လာ တယ္။ သဲႏုန္းပို႔ခ်မႈေတြက တစ္ ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ မ်ားျပားလာတဲ့ အတြက္ ျမစ္ေတြဟာ တိမ္ေကာ လာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မိုးက သည္းသည္းထန္ထန္အဆက္မျပတ္ ရြာသြန္းတဲ့အခါ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ ေတြ ျဖစ္ေပၚရေတာ့တာပဲ။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ မုတ္သုံကာလ တိုေတာင္းလာေပ မယ့္ မိုးရြာသြန္းရင္ေတာ့ သည္း သည္းထန္ထန္ရြာသြန္းလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး ကခ်င္၊ကယား၊ ကရင္၊မြန္၊ ရခိုင္ ျပည္နယ္နဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး အထက္ ပိုင္း၊ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပဲခူး တိုင္းေဒသႀကီးတို႔မွာ ႏွစ္စဥ္ မိုးရြာ သြန္းမႈေတြဟာ ပံုမွန္ထက္ ပိုခဲ့တဲ့ အတြက္ ေရႀကီးမႈေတြလည္း ျဖစ္ ေပၚခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရႀကီးမႈေတြဟာ ဇြန္လမွ ေအာက္ တိုဘာလအတြင္းျဖစ္ေပၚၿပီး ဇူလိုင္၊ ၾသဂုတ္လေတြမွာ မိုးအားပိုေကာင္း တဲ့အတြက္ ေရႀကီးမႈအမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားေလ့ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ဟာ ျမစ္ေခ်ာင္း၊အင္းအိုင္ေတြ ေပါ မ်ားတဲ့အတြက္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈေတြ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာျဖစ္ပြားႏုိင္ပါတယ္။ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေတာင္ပိုင္းမွာ ဒီေရ တက္ခ်ိန္နဲ႔ ျမစ္ေရစီးဆင္းမႈျမင့္မား ခ်ိန္တို႔တိုက္ဆိုင္ရင္ ေရႀကီးမႈျဖစ္ ပြားတတ္ပါတယ္။ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ခ်င္းျပည္နယ္နဲ႔ မြန္ ျပည္နယ္မွာ မိုးသည္းထန္စြာရြာ တဲ့အတြက္ လွ်ပ္တစ္ျပက္ ေရႀကီး တတ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မိုးေတြအဆက္မျပတ္ရြာသြန္းရင္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈေတြျဖစ္ပြားေလ့ရွိ တဲ့အတြက္ မိုးေတြသည္းသည္း ထန္ထန္ အဆက္မျပတ္ရြာသြန္း ေနမယ္ဆိုရင္ ေရႀကီးမႈေတြျဖစ္ပြား ႏုိင္တဲ့ေဒသမွာ ေနထိုင္တဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ အထူးသတိထားရပါမယ္။

ယခုႏွစ္တြင္မိုးလယ္နဲ႔မိုးေႏွာင္း ကာလျဖစ္တဲ့ ဇူလိုင္လမွ စက္တင္ ဘာလအတြင္း မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းမႈေၾကာင့္ ေရလႊမ္းမိုးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္တဲ့အတြက္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတစ္ဝန္းရွိ မိုး/ဇလစခန္းေတြ မွာ ေရလႊမ္းမိုးမႈျဖစ္ေပၚႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြကို စာရင္းထုတ္ျပန္ထား ေၾကာင္း၊အဲဒီစာရင္းေတြအရသံလြင္ ျမစ္အနီးရွိ ဘားအံၿမိဳ႕၊ ဧရာဝတီ တိုင္းေဒသႀကီး ဟသၤာတၿမိဳ႕၊ ပဲခူး တိုင္းေဒသႀကီး ပဲခူးၿမိဳ႕၊ ေတာင္ငူနဲ႔ မေဒါက္ၿမိဳ႕၊ မႏၲေလးတိုင္းေဒသ ႀကီး ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕တို႔ကို ေရႀကီးမႈ အႏၲရာယ္အရွိဆံုးၿမိဳ႕ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့အျပင္ ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ေပါင္း ၁၅ၿမိဳ႕အနက္ ခုနစ္ ၿမိဳ႕ကို ေရႀကီးမႈအႏၲရာယ္ရွိႏုိင္တဲ့ ၿမိဳ႕ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး ခ်င္းတြင္းျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ မွာလည္း ေရႀကီးမႈအႏၲရာယ္ရွိႏုိင္ တဲ့ေနရာေတြသတ္မွတ္ထားေၾကာင္း မိုး/ဇလကထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

အဲဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအရ မိုးလယ္ကာလ ၾသဂုတ္နဲ႔စက္တင္ ဘာလေတြမွာ ျမစ္ငယ္၊ေတာင္ငူ၊ ပဲခူး၊မေဒါက္၊ဟသၤာတနဲ႔ဘားအံၿမိဳ႕ တို႔မွာ ျမစ္ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ ေရ လႊမ္းမိုးမႈအနည္းဆံုး ႏွစ္ႀကိမ္ျဖစ္ ေပၚႏုိင္ပါတယ္။လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ ရာသီဥတုအေနအထားဟာ မိုး ေလဝသပညာရွင္ေတြေတာင္ခန္႔မွန္း ဖို႔ အင္မတန္ခက္ခဲတဲ့အေနအထား ျဖစ္ေနပါတယ္။ မုတ္သုံကလည္း အရင္ကထက္ေနာက္က်ဝင္တယ္ ဆိုေပမယ့္ မုတ္သုံမိုးကေတာ္ေတာ္ အားေကာင္းေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ တကယ္မိုးမ်ားေနက်ကာလေတာင္ မေရာက္ေသးဘဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ရြာခဲ့တဲ့မိုးေၾကာင့္ မိုးေရခ်ိန္လက္မ ေတြတိုးခဲ့သလို အခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ ေရလႊမ္းမိုးမႈေတြျဖစ္ေပၚခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မိုးရြာသြန္းမႈေၾကာင့္ ေရႀကီးမႈျဖစ္ေပၚေနစဥ္မွာပဲ ဆည္ ေတြက ေရလႊတ္တဲ့အတြက္ ေရ ႀကီးမႈအႏၲရာယ္က ပိုမိုႀကီးမားလာ ရတာေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဆည္ ေတြဟာ တည္ေဆာက္စဥ္အခါ ကတည္းက ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္စြမ္း ေလ့လာမႈေတြအားနည္းခဲ့၊ EIA,SIA ေလ့လာမႈေတြအားနည္းခဲ့၊နည္း ပညာပိုင္းေတြအားနည္းခဲ့၊ အစစ အရာရာအားနည္းခဲ့တဲ့ ဆည္တမံ ေတြဟာ မိုးေတြအဆက္မျပတ္ ရြာ သြန္းတဲ့အခါ ေရေတြလွ်ံၿပီး တမံ မက်ဳိးေပါက္ဖို႔အတြက္ ေရေတြ ထုတ္လႊတ္ရပါတယ္။ ဝန္ထမ္း ေတြမွာလည္း ဆည္ေရလွ်ံရင္ ေရ ေဖာက္ခ်ဖို႔ အသိပဲရွိခဲ့ပါတယ္။ ေရေဖာက္ခ်လိုက္တဲ့အတြက္ လူေန အိမ္ေျခေတြ၊ လယ္စိုက္ခင္းေတြ ေရနစ္ျမဳပ္ၿပီး ပ်က္စီးဆံုးရႈံးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရပါတယ္။ ဒါတစ္ႏွစ္ တည္းမဟုတ္ပါဘူး။ႏွစ္စဥ္ျဖစ္ပြား ေနရတာပါ။

သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ဆိုတာ ျဖစ္ပါလို႔လည္း အတင္းျဖစ္ခိုင္းလို႔ မရသလိုမျဖစ္ပါနဲ႔လို႔လည္းေတာင္း ပန္လို႔မရပါဘူး။ ေရႀကီးမႈေဘး အႏၲရာယ္လည္း ဒီလိုပါပဲ။သူျဖစ္ ရမယ့္အခ်ိန္ဆိုရင္ျဖစ္ပြားတာပါပဲ။ ဒါကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ကမျဖစ္ေအာင္ တားဆီးကာကြယ္လို႔မရေပမယ့္ေဘး အႏၲရာယ္ကေနေလ်ာ့ပါးသက္သာ ေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္လို႔ေတာ့ ရပါတယ္။အဲဒီလိုေရႀကီးမႈ ေဘး အႏၲရာယ္ကိုေလ်ာ့ပါးသက္သာေအာင္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အစိုးရ ခ်ည္းပဲ လုပ္လို႔မရပါဘူး။ ျပည္သူ တစ္ရပ္လံုးကပါ ပါဝင္ၿပီး အခ်ိတ္ အဆက္မိမိ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းေဆာင္ ရြက္ၾကဖို႔လိုပါတယ္။ ျဖစ္ၿပီးခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြကို ဘယ္သူ႔ဘယ္သူမွာ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ေျပာေနမယ့္အစား မွားခဲ့တာေတြ ေနာက္ထပ္မမွား ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္သလို မွားေနတဲ့အထဲက မွန္ေအာင္ ျပင္လို႔ရတာေတြကိုလည္း ျပဳျပင္ရ မယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ လည္း သက္ဆိုင္ရာအစိုးရဌာန အသီးသီးနဲ႔ ျပည္သူေတြနားလည္မႈ ရွိရွိနဲ႔ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေရႀကီးမႈႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢအေထြ ေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း က ေရလႊမ္းမိုးမႈသဘာဝေဘးအပါ အဝင္ အျခားသဘာဝေဘးေတြ မျဖစ္ပြားဖို႔၊ တားဆီးဖို႔ ဘယ္သူမွ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေပမယ့္ မွန္ကန္တဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအမံ ေတြကိုႀကိဳတင္စီမံေဆာင္ရြက္ထား မယ္ဆိုရင္ ထိခိုက္ဆံုး႐ံႈးမႈေတြကို သိသိသာသာေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ပါလိမ့္ မယ္လို႔ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဟုတ္ပါ တယ္။ သဘာဝေဘးႀကိဳတင္ကာ ကြယ္ေရးဆိုတာ ပါးစပ္ကေျပာလို႔ လြယ္သေလာက္ လက္ေတြ႕လုပ္ တဲ့အခါ ဘက္ေပါင္းစံုကဟန္ခ်က္ ညီညီေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျမန္မာျပည္မွာ ႏွစ္စဥ္ ေရႀကီးေရလွ်ံၿပီး ဆံုး႐ံႈးမႈေတြၾကံဳ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ေရႀကီးမယ္မွန္း သိလ်က္နဲ႔လည္း ေရႀကီးတိုင္း ဆံုး႐ံႈးမႈက ၾကံဳေတြ႔ေနျမဲပါပဲ။ ဒါ ေၾကာင့္ သဘာဝေဘးႀကိဳတင္ကာ ကြယ္မႈေတြကအေျပာပဲရွိၿပီး လက္ ေတြ႕ပိုင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတာ သိသာလြန္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရအပါအဝင္အားလံုး အေျပာေတြေလွ်ာ့ၿပီး လက္ေတြ႕ က်တဲ့ေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ သဘာဝ ေဘးကိုအႏုိင္ယူၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ ပါတယ္။ ဒီႏွစ္က ခါတိုင္းႏွစ္ ေတြနဲ႔မတူဘဲ ေရႀကီးမႈပိုလာႏုိင္တဲ့ အလားအလာရွိေနပါတယ္။ ဒီ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာဌာနအသီးသီး က သတင္းေတြကိုအဆက္မျပတ္ ထုတ္လႊင့္ေပးျခင္း၊ ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္တားဆီးေရး၊ အေရးေပၚ ရွာေဖြကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး အစီအမံေကာင္း ေတြကို စနစ္တက်စီမံေဆာင္ရြက္ ထားျခင္း၊ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ လည္း ဌာနဆိုင္ရာေတြရဲ႕ထုတ္ျပန္ ခ်က္ေတြ၊ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကို လိုက္နာၿပီးအျမဲတမ္းမ်က္စိဖြင့္၊နား စြင့္ကာ သဘာဝေဘးကိုရင္ဆိုင္ ဖို႔ျပင္ဆင္ထားၿပီး ဒီႏွစ္မိုးရာသီမွာ ၾကံဳေတြ႔ရမယ့္ ေရႀကီးမႈသဘာဝ ေဘးကို အသာစီးကရင္ဆိုင္ၾကပါ စို႔လို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္။

မင္းခ်စ္ႏုိင္

The Union Daily
https://www.facebook.com/pages/The-Union-Daily/139677556201764?fref=nf