ရခိုင္အေရး ပြင့္လင္းမႈရွိဖို႔ အေနာက္တုိင္းသံေတြ ေဆာ္ၾသ

 ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လို အစီအစဥ္မ်ိဳးပဲ လုပ္လုပ္ အနာဂတ္မွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ နားလည္းမႈ လြဲမွား တာေတြကို အကာကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အစိုးရ အေနနဲ႔ေရာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကပါ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ေတြကို လက္လွမ္းမွီေအာင္၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံ အကူအညီေပးဖို႔အတြက္ ရန္ကုန္အေမရိကန္သံ႐ံုးက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး Andrew Patrick တို႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဇူလိုင္လ ၂၇ နဲ႔ ၂၈ ရက္ေန႔က ခရီးထြက္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္သံ႐ံုးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ရန္ကုန္ - ဗြီအိုေအ႐ံုးခြဲ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး Andrew Patrick တို႔ ပူးတြဲပါ၀င္တဲ့ သံတမန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာသမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းနဲ႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာန၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီတို႔နဲ႔အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၂ ရက္ၾကာ ေလ့လာေရးခရီး ထြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ အေမရိကန္သံ႐ံုး ေျပာခြင့္ရ Jamie Ravetz က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“သံအမတ္ႀကီးတို႔အဖြဲ႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕နဲ႔ အနီးတ၀ိုက္ကိုသြားၿပီး အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေဒသခံ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖေတြ၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ပဋိပကၡေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ IDP ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ၿပီး ပကတိ အေျခအေနကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။”

သံတမန္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ သက္ဆုိင္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတာေတြနဲ႔ ေရရွည္ဦးစားေပးရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ရခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အေမရိကန္သံ႐ံုးအေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူထုအတြက္ ပါးလိုတဲ့ အမွာစကားကို ေျပာခြင့္ရသူ Jamie Ravetz က အခုလို အေလးအနက္ ေျပာဆုိလိုက္ပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လိုအစီအစဥ္မ်ိဳးကိုပဲလုပ္လုပ္ အသိုင္းအ၀ုိင္း ႏွစ္ခုအၾကား  အနာဂတ္မွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈ လြဲမွားတာေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ေကာ၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကပါ ေအာက္ေျခ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ပိုၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ လက္လွမ္းမွီေအာင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ ကူညီသြားဖို႔ တိုက္တြန္းလိုတယ္လို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား အမွာစကား ပါးလိုပါတယ္။”

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး John Kerry ကလည္း ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြ အေရးကိုပါ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေထာင္ဂဏန္းရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူဦးေရေသာင္းဂဏန္းဟာလည္း လံုေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမရွိတဲ့ ညစ္ပတ္စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ၾကရတယ္လို႔ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လိုအပ္ေနသူေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတာေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရကေန MSF ေခၚ နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ကို ျပန္လည္ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။ ဒီလိုခြင့္ျပဳလုိက္တဲ့အေပၚ MSF ကေတာ့ သတိနဲ႔ႀကိဳဆိုေၾကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ လည္ပတ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း MSF အဖြဲ႔ရဲ႕ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အခုလို နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ကို ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့အေပၚ ေဒသခံေတြက မေက်မနပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဇူလုိင္လ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတာင္းပန္စာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြအားလံုး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းနဲ႔ လက္ရွိ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ လြန္ကဲစြာ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခံေနရျခင္းနဲ႔အတူ ဆုိးရြားတဲ့ မေကာင္းတဲ့ပံုရိပ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ခံေနရတာေတြကို ထင္သာျမင္သာရွိေအာင္ မျဖစ္မေန အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္အခါျဖစ္လို႔ ဒီလိုထုတ္ျပန္ဖိတ္ေခၚရျခင္း ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ NGO အဖြဲ႔မ်ားရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအတြက္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရက လံုး၀ တာ၀န္ယူတဲ့အေၾကာင္း အဲ့ဒီေတာင္းပန္စာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ေဒၚခင္စုိး၀င္း / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com/content/western-diplomats-rakhine-trip/1968037.html

စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေဘာဒူဘမူဆလင္ဒုကၡသည္စခန္းကို အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ အေမရိကန္သံတမန္ေတြ သြားေရာက္စဥ္ (၈ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၂)