အာဆီယံေဆြးေႏြးပြဲ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈ အေရးပါ

 အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအၾကား ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ နယ္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားေနတာ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔နဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေျဖရွင္းဖို႔ တိုက္တြန္းထားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ကို အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြအၾကား ဒီကေန႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀း အႀကိဳ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ အစည္း အေ၀းအတြင္း အဲဒီလို သေဘာတူခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစံုကုိ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပထားပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ဒီကေန႔ အစည္းအေ၀းမွာ အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးစံုကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ေပမယ့္ လူအမ်ားစိတ္အ၀င္စားဆံုးနဲ႔ အဓိကအက်ဆံုး ကိစၥကေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ နယ္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားေနတဲ့ ကိစၥပဲျဖစ္ပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းေတြအတြင္းကပဲ တ႐ုတ္နဲ႔ဗီယက္နမ္အၾကား၊ တ႐ုတ္နဲ႔ဖိလစ္ပိုင္အၾကား အဲဒီေရျပင္မွာ တင္းတင္းမာမာ အေျခအေနေတြရွိခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာကိုပဲ ဗီယက္နမ္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သေဘၤာေတြဟာ တဘက္နဲ႔တဘက္ ရင္ဆိုင္ ေတြ႔ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကေန႔မနက္က်င္းပတဲ့ အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ အစည္းအေ၀းအတြင္း ဒီအေျခအေနေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ အိမ္ရွင္ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က အစည္းအေ၀းအၿပီးက်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“အေျခအေနေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕စိုးရိမ္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပၿပီး သက္ဆိုင္တဲ့ႏိုင္ငံအားလံုးက တကယ့္ ကို ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ တိုုက္တြန္းထားတဲ့ အာဆီယံ၀န္ႀကီးေတြအားလံုး သေဘာတူတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္တရပ္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။”

ဗီယက္နမ္ကမ္းလြန္က အျငင္းပြားေနတဲ့ ေရျပင္ပိုင္နက္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ကမ္းလြန္ေရနံတူးစင္တခု တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတာေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ေနသလို ဖိလစ္ပိုင္ကလည္း တ႐ုတ္ငါးဖမ္းသေဘၤာတစင္းကို ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က ဖမ္းခဲ့တာေၾကာင့္ အေျခအေနက တင္းမာေနတာပါ။
လက္ရွိအာဆီယံအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံသား Le Luong Minh ကလည္း ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ေျပာသြားသလိုပဲ ထပ္တူေျပာခဲ့ပါတယ္။

“ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္မွာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနအေပၚ အထူးစိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ၀န္ႀကီးေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုဒီမွာေဖာ္ျပထားတဲ့ အေထာက္အထားေတြအားလံုးဟာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ရမွာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္။”

အာဆီယံႏုိင္ငံေတြဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ AEC လုိ႔ေခၚတဲ့ အာဆီယံ စီးပြားေရးအ၀န္းအ၀ိုင္းကို တည္ေထာင္ဖို႔ သတ္မွတ္ထားၾက ေပမယ့္ အဲဒီရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း ျပည့္မီေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ပါ့မလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြက ထြက္ေနတာပါ။

လက္ရွိအာဆီယံအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ကေတာ့ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္းကေနဆိုရင္ တႏွစ္ကို ၁၃% ေလာက္ ႏႈန္းနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၾကတာမို႔ ရည္မွန္းခ်က္ကို ျပည့္မီမွာပါလို႔ အခုိင္အမာ ေျပာသြားပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔မွာ ေနာက္ထပ္ တႏွစ္ခြဲ ႏွစ္ႏွစ္ အခ်ိန္က်န္ပါေသးတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ၂၀၁၄ ႏွစ္ဆန္းကတည္းက အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးတာေတြကို ထည့္မတြက္ရေသးပါဘူး။ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး သား ရာခုိင္ႏႈန္းေတြက ၂၀၁၃ ႏွစ္ကုန္ထိပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလံုးျခံဳေျပာရင္ က်ေနာ္တို႔ ရည္မွန္းခ်က္ျပည့္မီေရး လမ္းေၾကာင္းမွာရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလမွာ အာဆီယံ စီးပြားေရးအ၀န္းအ၀ိုင္းကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို ျပည့္မီပါလိမ့္မယ္။”

ေမလ ၁၁ ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ အာဆီယံႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္မယ့္ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကို က်င္းပမွာပါ။

အဲဒီထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကေန ဒီကေန႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ သေဘာတူထားတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကို အတည္ျပဳၿပီး ထုတ္ျပန္ လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

 ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း (ဗီြအုိေအျမန္မာပုိင္း)