စိနေစသည့္ မႏၲေလးေက်ာက္ဝိုင္း

 စိနတိုင္းသားတို႔ အာ႐ုံစိုက္မႈ နည္းလာျခင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒုတိယ ေက်ာက္ဝိုင္းဟု တင္စားေခၚေဝၚလ်က္ ရွိေသာ မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ ေရာင္းအားကို သုံးပုံႏွစ္ပုံခန္႔အထိ ဆြဲခ်လိုက္သည္။ အခ်ိန္ တစ္ႏွစ္ခန္႔အထိ ပုံမွန္အေနအထား ျဖစ္ေနေသာ မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ ေရာင္းအားသည္ ေမလသို႔ အေရာက္တြင္ မယုံႏိုင္ဖြယ္ အဆင့္အထိသုိ႔ ႐ုတ္ခ်ည္း ဆိုသလိုပင္ ထိုးဆင္းသြားျခင္းက ေဒသခံ ေက်ာက္စိမ္းသမားမ်ားကို မ်က္ျဖဴဆိုက္ေစလ်က္ ရွိသည္။

ျပည္တြင္းေက်ာက္မ်က္ ေစ်းကြက္အတြင္း ေက်ာက္စိမ္းကုန္ၾကမ္း ေခၚ ေက်ာက္စိမ္းအ႐ိုင္းတုံးမ်ား ရွားပါးေနၿပီး ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္း၏ အားထားရာ တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္းဝယ္လက္မ်ား မႏၲေလး ေက်ာက္ဝိုင္းသို႔ လာေရာက္ ဝယ္ယူမႈ နည္းသြားျခင္းသည္ မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ က်ဆင္းမႈ၏ အဓိကေသာ့ခ်က္ ျဖစ္ေၾကာင္း မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ လုပ္သက္ရင့္ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္မ်ားက တစ္ညီတညြတ္တည္း ဆိုၾကသည္။

ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာက္စိမ္းေက်ာက္မ်က္ မိုးရာသီကာလ ျပပြဲကို လာမည့္ ဇြန္၊ ဇူလိုင္လမ်ားတြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္ရာ အဆိုပါ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲကို တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္း ဝယ္လက္မ်ား အားထားဟန္ ရွိ၍ မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းဝိုင္းသို႔ လာေရာက္သည့္ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ နည္းပါးလာရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု လုပ္သက္ ခုနစ္ႏွစ္ခန္႔ရွိ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ ဦးသူရက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။

မၾကာမီ က်င္းပမည့္ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲသည္ ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္း ေစ်းကြက္ ေရာင္းအားက်ဆင္းျခင္း၏ မေျပာပေလာက္သည့္ အေၾကာင္းခ်င္းရာ တစ္ခုသာျဖစ္ၿပီး ပင္မအေၾကာင္းမွာ တ႐ုတ္အစိုးရက တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ကိုင္သူမ်ားကို ထုတ္ေခ်းေပးလ်က္ ရွိေသာ ေခ်းေငြကို ရပ္တန္႔လိုက္ျခင္းက အဓိကအခ်က္ျဖစ္ရာ ယင္းအခ်က္ေၾကာင့္သည္ပင္လွ်င္ တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ဝယ္ယူမႈ နည္းသြားရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ လုပ္သက္ရင့္ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ ဦးစိန္ဝင္းက ေထာက္ျပသည္။
“ဒီဘက္ကေန တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္ဘက္ သြားေရာင္းၾကတဲ့ ျမန္မာေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ေတြ ဒီတိုင္း ျပန္လာရတယ္ ေျပာတယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားကို ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းမႈ ရပ္တန္႔လိုက္ျခင္းသည္ ျပည္တြင္း၌ မၾကာမီ က်င္းပေတာ့မည့္ မိုးရာသီ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲကို ဂယက္႐ိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း ဦးစိန္ဝင္းက သုံးသပ္သည္။

ျပည္တြင္း၌ ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္သည္ အေရာင္းအဝယ္၊ ကုန္ၾကမ္းအေျခအေန၊ ေစ်းကြက္သေဘာတရား၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး စသည္ကို လိုက္၍ အခ်ိန္ႏွင့္ တစ္ေျပးညီ ေျပာင္းလဲမႈ ရွိေနသည္။

မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္၏ သေဘာတရားအရ ေစ်းကြက္ အေရာင္းအဝယ္ အေျပာင္းအလဲမွာ ျမန္ဆန္စြာ ျဖစ္ေပၚေလ့ ရွိေသာ္လည္း လတ္တေလာတြင္ အေရာင္းအဝယ္ ေကာင္းမြန္သည့္ အဆင့္သို႔ တက္လွမ္းလာႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ေစ်းကြက္ တန္႔ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

လတ္တေလာတြင္ ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္အၾကား ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ေစ်းကြက္ အေရာင္းအဝယ္မ်ားက မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ ဆက္လက္ လည္ပတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ အသက္ဆက္ေပးလ်က္ ရွိေၾကာင္း လုပ္သက္ရင့္ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ ဦးထူးထူးက ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအထက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမဳိ႕တြင္ ေက်ာက္မ်က္ေစ်း တည္ေဆာက္ရန္ ျပင္ဆင္လ်က္ ရွိျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္စိမ္း ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈကုိ မႏၲေလးၿမဳိ႕ေတာ္သို႔ စုန္ဆင္း ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိၾကသည္။

မႏၲေလးၿမဳိ႕ေတာ္သည္ တ႐ုတ္ေစ်းကြက္သို႔ တရားဝင္ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း တိုက္႐ိုက္ေရာင္းခ်ရာ ေစ်းကြက္တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး ဖားကန္႔မွ တစ္ဆင့္ နယ္စပ္ ျဖတ္လမ္းတစ္ေၾကာ သြားေရာက္ ေရာင္းခ်မႈမ်ားမွာ တရားမဝင္ ေရာင္းခ်ေနမႈမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ ဦးထူးထူးက ဆိုသည္။

လက္ရွိ မႏၲေလးၿမဳိ႕ေတာ္မွ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံသို႔ တိုက္႐ိုက္ ေက်ာက္စိမ္း တင္ပို႔ႏိုင္ရန္ (one-stop-service) ကို ျပဳလုပ္ေပးလ်က္ ရွိရာ မႏၲေလးၿမဳိ႕ေတာ္မွ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံသို႔ one-stop-service ျဖင့္ တရားဝင္ တင္ပို႔ခြင့္ျပဳသည့္ ေက်ာက္စိမ္းအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို အနိမ့္ပိုင္းအဆင့္ C၊ D မွ အဆင့္ျမင့္ အဆင့္ A၊ B အထိ တိုးျမႇင့္ တင္ပို႔ခြင့္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔က စတင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။

ယင္းသို႔ ေက်ာက္စိမ္း တင္ပို႔ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ တိုးျမႇင့္ခြင့္ ျပဳလိုက္ျခင္းသည္ ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ လည္ပတ္ႏိုင္ရန္ အေၾကာင္းျခင္းရာ တစ္ခု ျဖစ္လာေစေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္စိမ္းေက်ာက္မ်က္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း (မႏၲေလး) မွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

မႏၲေလးၿမဳိ႕ေက်ာက္ဝိုင္းတြင္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသာ အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း ေက်ာက္ဝိုင္းျပင္ပ ေက်ာက္စိမ္းပြဲ႐ုံမ်ားႏွင့္ ေက်ာက္စိမ္း ကုမၸဏီမ်ားတြင္မူ ပုံမွန္အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္ေနသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေၾကာင္း လက္ရွိ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔ ေစ်းကြက္ အေနအထားအရ မႏၲေလးခ႐ိုင္ မဟာေအာင္ေျမၿမဳိ႕နယ္ အေျခစိုက္ ေက်ာက္စိမ္းပြဲ႐ုံ ပိုင္ရွင္တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

လည္ပတ္မႈ အရွိန္ေလ်ာ့စ ျပဳလာသည့္ ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းမ်ားကို ဥပေဒမ်ားျဖင့္ ေမာင္းတင္ေပးႏိုင္ရန္ ႀကဳိးပမ္းလ်က္ရွိရာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ေသြးျခင္း လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး သတၱမအႀကိမ္ေျမာက္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ အဆိုပါ ဥပေဒ ထြက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႔ထံမွ သိရသည္။

ထြက္ရွိလာသည့္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ဥပေဒတြင္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနေသးျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားမွာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရ၍ လိုအပ္သည့္ ျဖည့္စြက္ရန္ အခ်က္အလက္မ်ားကို စာတမ္းျပဳစုကာ စာအုပ္အျဖစ္ ႐ိုက္ႏွိပ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက တစ္ဆင့္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အတြင္းသို႔ တင္ျပကာ အႀကံျပဳ ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္မ်ားထံမွ သိရသည္။

လက္ရွိ ျပည္တြင္း၌ ႏွစ္စဥ္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ ျပပြဲ တစ္ႀကိမ္ႏွင့္ ျပည္တြင္း အနိမ့္ပိုင္း ေက်ာက္စိမ္းေက်ာက္မ်က္ျပပြဲ တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ေပးလ်က္ ရွိေသာ္လည္း ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္မွာ ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။

ျပည္တြင္းေက်ာက္မ်က္ ျပပြဲမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သည္မ်ားထက္ တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားသာ လာေရာက္ ဝယ္ယူမႈ မ်ားလ်က္ရွိသည္။ ယင္းေက်ာက္မ်က္ျပပြဲ ၿပီးပါကလည္း ေက်ာက္စိမ္းကုန္ၾကမ္းမ်ားမွာ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မ်ား အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္မႈ နည္းလာေၾကာင္း မႏၲေလးၿမဳိ႕ခံ ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္မ်ားက တညီတညႊတ္တည္း ဆိုၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ သဘာဝတြင္းထြက္ ပစၥည္းမ်ားသည္ ပို႔ကုန္တန္ဖိုးထက္ သြင္းကုန္တန္ဖိုးက ျမင့္တက္လ်က္ ရွိၿပီး ေက်ာက္စိမ္းေစ်ကြက္မွာလည္း အလားတူ ျဖစ္ကာ ပို႔ကုန္ အမ်ဳိးအစားမ်ားမွာလည္း အမ်ဳိးအစား အမည္ မရွိေသးသည့္ ပို႔ကုန္မ်ားလည္း ရွိေသးေၾကာင္း၊ တရားမဝင္ ထြက္ေနေသာ ပို႔ကုန္ပစၥည္းမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း၊ နည္းပညာ မရွိေသးသည့္အတြက္ အ႐ိုင္းထည္ ပစၥည္းမ်ားသာ ထြက္ရွိၿပီး ေငြအရင္းအႏွီး အလ်င္အျမန္ ရရွိမည့္ ေစ်းကြက္ ေဖာ္ေဆာင္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကိုသာ က်င့္သုံးမႈ မ်ားေနေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက အႀကံျပဳ ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္လည္း ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္း ေစ်းကြက္၏ လက္ရွိ အေနအထားအရ မၾကာမီ က်င္းပမည့္ ႏိုင္ငံတကာ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲကိုသာ ေမွ်ာ္မွန္းလ်က္ ရွိၾကသည္။ မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ အပါအဝင္ ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ ပြဲမ်ားသည္လည္း စိနတိုင္းသား ဝယ္လက္မ်ားအေပၚ မွီတည္ေနရသည္ဟု ဆိုလွ်င္ ျငင္းဖြယ္ရာ မရွိႏိုင္။

သို႔ရာတြင္ ယင္းျပပြဲသို႔ လာေရာက္မည့္ အဓိကဝယ္လက္ တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားမွာလည္း မူဝါဒေျပာင္းလဲမႈအရ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်း မေပးေတာ့ျခင္းေၾကာင့္ အိတ္မေဖာင္း၍ စိတ္ေျပာင္းၾကမည့္ ဟန္ရွိသည္။ ျမန္မာမ်ား ေမွ်ာ္ေနသည့္ တ႐ုတ္ေက်ာက္စိမ္း ကုန္သည္မ်ားက အင္ႏွင့္ အားႏွင့္ ေရာက္လာရန္မွာ မေသခ်ာ။ စိနတို႔ေစသမွ် ေဆးစက္က်ရာ အ႐ုပ္ထင္ရခ်ိန္ ျဖစ္၍ မႏၲေလးေက်ာက္မ်က္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အပါအဝင္ ျပည္တြင္းေက်ာက္မ်က္ကုန္သည္မ်ား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည့္ မၾကာမီက်င္းပမည့္ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲမွသည္ ျပည္တြင္းေက်ာက္စိမ္း ေစ်းကြက္ ဦးေမာ့လာေရးသည္လည္း ႏွမ္းထြက္ႏွင့္ မွန္းခ်က္လြဲမည့္ဟန္ ရွိေနေၾကာင္း မႏၲေလး ေက်ာက္စိမ္းကုန္သည္ အသိုင္းအဝိုင္းက ညည္းတြားလ်က္ ရွိသည္။

Written by  ေရႊရည္
The Voice Weekly