ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေရး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအရ သတ္မွတ္မည္

အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ တရားမဝင္ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထုိင္သူေတြ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ မူဆလင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေရးအႀကီးဆံုး ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥက သူတို႔ကို ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးေရး ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ ဗီေဂ် ၊ နမ္ဘီးယားက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ မစၥတာ နမ္ဘီးယားရဲ႕ အဲဒီလိုေျပာဆိုခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗီြအိုေအဝုိင္းေတာ္သား ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတဲ့ အခါမွာ သမၼတ႐ံုးညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလို စတင္ေျပာပါတယ္။

ဦးေဇာ္ေဌး။     ။ ႏုိင္ငံတကာကေတာ့ ဝိုင္းေျပာတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔က ဘလုိင္းေတြးလို႔မရဘူး။ အဲဒါလည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျပတ္ျပတ္သားသားေျပာၿပီးသား၊ အားလံုးေပါင္း အခ်က္ ၃ ခ်က္ရွိတယ္။

နံပါတ္ (၁) ဘဂၤါလီ-ေပါ့ေနာ္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ မရွိဘူး။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု၊ မ်ဳိးႏြယ္စုဆိုတာ မရွိဘူး၊ အသံုးအႏႈန္းမရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘဂၤါလီဆိုၿပီးေတာ့ပဲ အစိုးရေရာ ျပည္သူကေရာ တႏုိင္ငံလံုးက ဒီလို သတ္မွတ္ထားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘဂၤါလီနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ Rights to Citizen ကို က်ေနာ္တို႔က မ်က္ေစ့မွိတ္ၿပီး ျငင္းေနတာမဟုတ္ဘူး။

နံပါတ္ (၂) အခ်က္က ေပးမယ္၊ သို႔ေသာ္ ၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒနဲ႔ညီတဲ့ဟာကို ေပးမယ္။ ၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒနဲ႔ မညီတာကိုေတာ့ ေပးလို႔မရဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံသားကိစၥသည္ ႏုိင္ငံေတာ္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္တယ္ဆိုတာ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ထားၿပီးသား။ အဲဒီ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တစိတ္တပိုင္းကို ေပးတဲ့အခါမွာ တည္ဆဲဥပေဒျဖစ္တဲ့ ၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒနဲ႔ေပးမယ္။ ဥပေဒနဲ႔မညီတဲ့လူကိုေတာ့ မေပးႏုိင္ဘူး။

နံပါတ္ (၃) အခ်က္အေနနဲ႔ ဒီဟာက ဘယ္ေလာက္ အျငင္းပြားေနလဲဆိုေတာ့ အခု ေနာက္ဆံုး cencus မွာေတြ႔တဲ့အတုိင္းေပါ့ေနာ္ - သန္းေခါင္စာရင္းမွာကိုက မရွိတဲ့ဟာကို ဒီလိုမ်ဳိး လုပ္ေနတယ္။

ဆိုလိုတာက - တုိင္းရင္းသားဆိုတာ၊ မ်ဳိးႏြယ္စုဆိုတာ ဒီလိုမ်ဳိး pressure ေပးၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုလို႔ရတဲ့ဟာ မဟုတ္ဘူး။ အစိုးရကလည္း ဒီလို ေတာင္းဆိုတဲ့အတြက္ ေပးပါတယ္ဆိုၿပီး လုပ္လို႔ မရဘူး။ လုပ္လည္းမေပးႏုိင္ဘူးေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဥပေဒနဲ႔အညီပဲ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရရမယ္။ ဥပေဒနဲ႔ညီေသာ ႏုိင္ငံသားအားလံုး ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးမယ္၊ ဒါက ေျပာၿပီးသား။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။         ။…ဆိုေတာ့ ဦးေဇာ္ေဌးေျပာသလို ဆိုလို႔ရွိရင္ မစၥတာ နမ္ဘီးယားအပါအဝင္ မစၥတာကင္တားနားတုိ႔၊ မစၥတာ နမ္ဘီးယားတို႔ ႏုိင္ငံတကာက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ျမန္မာျပည္ကိုလာတဲ့အခါက်ရင္ ေစာေစာက ဦးေဇာ္ေဌးေျပာသြားတဲ့ အဓိက အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို ျမန္မာအစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့တယ္၊ ဒီဟာကို ကိုင္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးတယ္ေပါ့။

ဦးေဇာ္ေဌး။     ။ ဟုတ္တယ္၊ နမ္ဘီးယားေရာ၊ ကင္တားနားေရာ က်န္တဲ့လူေတြ ယူအဲန္မွာေရာ ဘန္ကီမြန္းတို႔အပါအဝင္ေပါ့ေနာ္ ေနာက္ အေမရိကန္၊ EU အကုန္လံုးနဲ႔ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါတုိင္း၊ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါတုိင္း ဒီကိစၥက ဒီအတုိင္းပဲ၊ က်ေနာ္တို႔ရပ္တည္ခ်က္က အဲဒါပဲ။ အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။         ။ ႏုိင္ငံတကာက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့ေနရာမွာ ေစာေစာက ဦးေဇာ္ေဌးေျပာသလို ဒီအခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရက အေျခခံကိုင္ထားတဲ့ မူေဘာင္ေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ သေဘာက အခ်က္ ၃ ခ်က္ပဲ ဆိုၾကပါစို႔၊ အဲဒီမူေဘာင္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရက တင္ျပေနတဲ့ၾကားက အခုဆိုရင္ မေန႔ကပဲ မစၥတာနမ္ဘီးယားက ႐ုတ္တရက္ ဒီကိစၥကို ထၿပီးေတာ့ ျပန္ေျပာလာတယ္ဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္အစိုးရတင္ျပထားတာေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ သေဘာထားကဲြလဲြမႈ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုလုိခ်င္တာလား။

ဦးေဇာ္ေဌး။     ။ အဲဒီမွာ နမ္ဘီးယားရဲ႕ေျပာဆိုခ်က္ကို က်ေနာ္ေတာ့ အတိအက်ေတာ့ မသိေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီမွာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီေတြ အကုန္လံုးကိုေပးရမယ္၊ ေပးမွ ေျပလည္မယ္ဆိုတဲ့ဟာကေတာ့ လက္ေတြ႔မက်ဘူးဗ်။ က်ေနာ္တို႔ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး၊ ျပည္တြင္း လူမႈ တည္ၿငိမ္ေရး၊ ေနာက္ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ ေနာက္ အကုန္လံုးနဲ႔ ျပႆနာေျပလည္ေရးေပါ့။ ျပႆနာေျပလည္ေရးက အေရးအႀကီးဆံုးပါ။ ျပႆနာေျပလည္ေရးကို ေရွ႕႐ႈတဲ့တုိက္တြန္းခ်က္ေတြ ျဖစ္သင့္တယ္ဗ်။

ကိုေဇာ္ဝင္းလိႈင္။         ။ ႏုိင္ငံတကာ ဥေရာပတို႔၊ အေမရိကန္အစိုးရတုိ႔ေျပာေနတာက ဒီဟာေတြဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ဆူးေညာင့္ခလုတ္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါမွမဟုတ္လု႔ိရွိရင္လည္း ျမန္မာျပည္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ သြားသလဲ၊ အစိုးရဘက္က ဘယ္ေလာက္အထိ လိုလိုလားလား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ေဆာင္ေနသလဲဆိုတာကို ဒီဟာေတြနဲ႔ ႏႈိင္းခ်ိန္ၿပီး ၾကည့္ရမယ္ဆိုၿပီး သူတို႔က စံထားၿပီး တခ်ဳိ႕ ေျပာေနၾကတာေတြ ရွိေတာ့ အဲဒီဟာေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကို ကူညီပ့ံပိုးမယ့္ဟာေတြ၊ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ဟာေတြကို ထိခုိက္သြားမယ့္ အလားအလာကိုေရာ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ထည့္သြင္းစဥ္းစားသလား၊ စိုးရိမ္မႈရွိလား။

ဦးေဇာ္ေဌး။     ။ သမၼတႀကီးကိုယ္တုိင္ကလည္း သူ႔ရဲ႕မိန္းခြန္းေတြမွာ ေျပာတယ္။ ဒီကိစၥက ရခုိင္ျပည္နယ္ကိစၥက က်ေနာ္တို႔ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ transation ကို ထိခုိက္ႏိုင္တယ္။ Democratization အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေစတယ္ဆိုတာ လက္ခံတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို အင္အားသံုးၿပီးေတာ့ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ မ်ားမ်ားနဲ႔လုပ္မယ္ဆိုရင္ မရဘူးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ သို႔ေသာ္ ဒီလိုမ်ဳိး အင္အားသံုးၿပီးေတာ့ စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္က်ရင္ အျပဳသေဘာထက္ ေဝဖန္မႈ၊ တိုက္ခုိက္မႈေပါ့ အႏုတ္လကၡဏာက ပိုမ်ားမယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔အုပ္စုကို စည္း႐ံုးၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝုိင္းကိုလည္း တိုက္တြန္းေျပာၾကားလွ်က္ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာအခ်က္ကို အဓိကထား တိုက္တြန္းလဲဆိုေတာ့ Citizenship Verification မွာ အဲဒီ ေတာင္းဆိုေနတဲ့အဖဲြ႔ေတြက ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း၊ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ သူတို႔ကို ၾသဇာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတကာမွာရွိေနတဲ့ Campaign အဖဲြ႔အစည္းေတြက သူတို႔ကို အစိုးရနဲ႔ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ တုိက္တြန္းေပးဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ဒါေတြကိုလည္း ေျပာထားၿပီးျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္၊ ဒီဟာက က်ေနာ္တို႔က အခုနကေျပာသလို Democractization ကို ထိခုိက္ႏုိင္မယ္ဆိုတာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ ရွိပါတယ္။ ရွိတဲ့အတြက္လည္း ဒါကို အေျပလည္ဆံုး အၿငိမ္းခ်မ္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ စိတ္ရွည္လက္ရွည္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့သေဘာေပါ့။

သမၼတ႐ံုးညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌးကို ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။

ကိုေဇာ္ဝင္းလႈိင္ (ဗြီအုိေအ ျမန္မာပုိင္း)

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း သန္းေခါင္စားရင္း ေကာက္ယူေနသူမ်ား။