လိပ္စာလြဲမွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈ၌ အခက္အခဲရွိ

  ႏုိင္ငံသား မွတ္ပံုတင္ရွိသူ မည္သူမဆို ကား တင္သြင္းခြင့္ မူ၀ါဒကို ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရက ခြင့္ျပဳၿပီးေနာက္ စီးပြားေရး သမားမ်ားမွ အဆိုပါအခြင့္ အေရးကို အသံုးခ်ကာ ကားမ်ား ေရာင္း၀ယ္ ေနေသာေၾကာင့္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈ ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ စံုစမ္းရန္ ခက္ခဲမႈမ်ား ရွိလာေၾကာင္း အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္းရဲ တပ္ဖြဲ႕ခြဲမႉး႐ံုး တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။

"တခ်ဳိ႕ယာဥ္တိုက္မႈေတြမွာ ကားနံပါတ္ မသိလိုက္ဘူး။ တိုက္ၿပီး ထြက္ေျပးသြားတယ္။ ကား
နံပါတ္သိရင္ လိုက္ဖို႔ နည္းနည္းေလးလြယ္တယ္။ ကားရဲ႕ လိပ္စာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လိုက္တဲ့ အခါမွာ
လိပ္စာထဲကအတုိင္းရွာေတြ႕တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔မွာ ကားမရွိဘူး။ အထူးသျဖင့္ သန္းေခါင္စာရင္းနဲ႔
မွတ္ပံုတင္ငွားၿပီး ၀ယ္ထားတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာ ပိုေတြ႕ရတယ္။ ပြဲစားေတြက အိမ္ေထာင္စု
စာရင္းေပးရင္ က်ပ္ ငါးေသာင္း ေပးမယ္ဆိုၿပီး ငွားတယ္။ ဒီလိုအေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ ကား၀ယ္ထားၿပီး
ယာဥ္မေတာ္တဆမႈျဖစ္တဲ့အခါ သဲလြန္စရွာရတာ ခက္ပါတယ္" ဟု အမွတ္(၂) ယာဥ္ထိန္း
ရဲတပ္ဖြဲ႕ခြဲမႉး႐ံုးမွ ရဲအုပ္ ၀င္းလြင္က ေျပာသည္။

"လူကူးမ်ဥ္းက်ားက ကူးတဲ့ အ႐ူးမကုိ တိုက္တဲ့ အမႈမွာဆိုရင္ ဘာမွမသိရဘူး။ ကားက
ေနာက္ၾကည့္မွန္ေလးပဲ က်က်န္ခဲ့တယ္။ လိုင္းကား တစ္စီးေခါင္းခန္းမွာ စီးလာတဲ့သူက
ျမင္လိုက္လို႔ ကားနံပါတ္ေျပာတယ္။ လုိက္ေတာ့ အဲဒီလိပ္စာက အိမ္မရွိဘူး။ ျခံပဲရွိတယ္။
ကိုးလေလာက္ လိုက္ၿပီးမွ တိုက္သြားတဲ့ကားကို ၾကည့္ျမင္တုိင္မွာ ေတြ႕တယ္။ ပိုင္ရွင္က
သတ္သတ္ျဖစ္ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ခုရွိတာက ျပည္သူေတြက ကားတိုက္တာကို
ျမင္လိုက္ေပမယ့္ ဘယ္ကိုေျပာရမွန္း မသိတာေတြလည္းရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔
ဆက္သြယ္ရမယ့္ ဖုန္းနံပါတ္ေတြ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈ တစ္ခုျဖစ္ရင္
ျပည္သူေတြကလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာသည္။

ယခင္က တစ္ဦးခ်င္း ကားတင္သြင္းမည္ဆိုပါက ကားတန္ဖိုး၏ သံုးဆခန္႔ေငြပမာဏ ဘဏ္စာရင္း
ထဲတြင္ရွိရန္ လိုအပ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ မိမိတို႔ ၀ယ္ယူမည့္ ကားတန္ဖိုးပမာဏာရွိလွ်င္
တင္သြင္းခြင့္ ရရွိလာသည္။

"ကားတင္သြင္းတဲ့အခါ တျခားမွတ္ပံုတင္နဲ႔ ၀ယ္ၿပီး နာမည္မေျပာင္းရင္ ဘာမွမတတ္ႏုိင္ဘူး။
မွတ္ပံုတင္နဲ႔ တကယ္သြင္းလိုက္ၿပီးေတာ့ ျပန္ေရာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ခ်က္ခ်င္းနာမည္မေျပာင္းဘူး
ဆိုရင္လည္း ပိုင္ရွင္က ဘယ္သူဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မသိႏုိင္ဘူး။ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႔ဆီ
ေရာင္းလိုက္တယ္ ဆိုတာမ်ဳိးကိုေတာ့ လိုက္လို႔ရတာေပါ့။ အရင္ကေတာ့ ဘဏ္စာအုပ္ထဲမွာ
ကားတန္ဖိုးရဲ႕ သံုးဆကို ေငြထည့္ခိုင္းထားတာမ်ဳိးရွိတယ္။ ေငြစစ္တာက်ေတာ့ ဘဏ္ကလုပ္တာ
ျဖစ္တယ္။ ဘဏ္ထဲမွာ ေငြသံုးဆထည့္ခိုင္းတယ္ဆိုတာ ဘယ္ဥပေဒနဲ႔ ထည့္ခိုင္းတယ္ဆိုတာ
မရွိဘူး။ လိုင္စင္လုပ္ေပးတုန္းက အိုအက္စ္အက္စ္ (One Stop Service) အေနနဲ႔ သတ္မွတ္
ထားတာ။ ဌာနကသတ္မွတ္ထားတာ မဟုတ္ဘူး။ အခုက်ေတာ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းနဲ႔ မကိုက္လုိ႔
ဆိုၿပီး မလုပ္ေတာ့ဘူး။ အခုက်ေတာ့ဘဏ္ထဲမွာ သူ႕ကားတန္ဖိုးနဲ႔ ေငြေတာ့ရွိရမယ္။ သံုးဆ
ရွိရမယ္လို႔ေတာ့ သတ္မွတ္မထားေတာ့ဘူး" ဟု စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန
ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးမင္းမင္း က ေျပာသည္။

ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရးညြန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန အေနျဖင့္လည္း စီးပြားကူးသန္းက တင္သြင္းခြင့္
ျပဳလိုက္ေသာ ယာဥ္မ်ားကို စာရြက္စာတမ္း ျပည့္စံုပါက ၎တို႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား အတိုင္း
မွတ္ပံုတင္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။

ေမာ္ေတာ္ ယာဥ္တင္သြင္းသူက မိမိနာမည္ေပါက္ နာမည္ေျပာင္းပါက ကညန႐ံုးသုိ႔ ပိုင္ရွင္
ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အံုနာဘုတ္၊ မွတ္ပံုတင္မူရင္း၊ သန္းေခါင္စာရင္းမူရင္းတို႔
ပါရိွရမည္ျဖစ္ ပိုင္ရွင္ကိုယ္တုိင္ မလာႏုိင္ပါက စပယ္ရွယ္ပါ၀ါ သို႔မဟုတ္ ဂ်င္နရယ္ပါ၀ါ ပါရွိရမည္
ျဖစ္သည္။

"ပြဲစားနဲ႔ ကုမၸဏီနဲ႔ အ႐ႈပ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကညနကို ေရာက္ေရာက္လာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီ
ကို သူတို႕ မွတ္ပံုတင္တဲ့အခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆီက အခ်က္အလက္ စာရြက္စာတမ္းအတိုင္းပဲ
လုပ္ေပးရတာ။ နာမည္ေျပာင္းရင္လည္း လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ႔ ၫႊန္ၾကားခ်က္အားလံုးက
သူ႔အဆင့္နဲ႔သူ ရွိၿပီးသားပါ။ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားလို႔ ဆိုၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျဖေလွ်ာ့ထားတာေတြ
အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအတုိင္းပဲ လုပ္လို႕ရတယ္။ ပိုလည္း လုပ္လို႔မရဘူး။
ေလွ်ာ့လည္းလုပ္လို႔မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ ပြဲစားေတြကလည္း လိမ္ႏုိင္သေလာက္လိမ္တယ္" ဟု
ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရးၫႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေသာင္းလြင္က ေျပာသည္။

အေရာင္းျပခန္း ဖြင့္လွစ္ထားျခင္းမရွိဘဲ ကားပြဲစားတန္းတြင္ ကားမ်ားရပ္တန္႔ကာ ေရာင္းခ်သည့္
သူမ်ားက တစ္ဦးခ်င္းယာဥ္တင္သြင္းခြင့္ကို အသံုးခ်ေလ့ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။

"တစ္ဦးခ်င္း ကားတင္သြင္းခြင့္ ပါမစ္အတြက္ မွတ္ပံုတင္တို႔၊ သန္းေခါင္စာရင္းတို႔ ငွားတာကေတာ့
သီရိမဂၤလာကားပြဲစားတန္းတို႔၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ကားပြဲစားတန္းတို႔က လုပ္ၾကတာမ်ားတယ္။
အေရာင္းျပခန္း မရွိဘဲကားေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ေနတာမ်ဳိးက သူတို႔ ဒီလိုနည္းလမ္းနဲ႔ သြင္းမွပဲ
ရမယ္။ အဓိကကေတာ့ မူ၀ါဒေၾကာင့္ေပါ့။ အစိုးရက အားလံုးကို လိုင္စင္နဲ႔ လုပ္ရင္ အခြန္လည္း
ေကာက္လုိ႔ရတယ္။ အေရာင္းစင္တာေတြက စင္တာပါမစ္ရွိေတာ့ ပါမစ္နဲ႔ပဲ သြင္းၾကတယ္။
အခြန္လည္း ေဆာင္ရတယ္။ တစ္ဦးခ်င္း တင္သြင္းတဲ့အခါ သူတို႔ကို အခြန္ေကာက္လို႔ မရဘူး။

"ကားေတာင္ ၀ယ္မယ့္သူ တစ္ေယာက္က အစိုးရကို ဘာအခြန္မွ ေဆာင္မထားတဲ့သူ
တစ္ေယာက္ မျဖစ္သင့္ဘူး။ အရင္က သေဘၤာသားနဲ႔ ရိႈးေဂ်ာ့ေတြကုိ ကားတင္သြင္းခြင့္ေပးတယ္
ဆုိတာ ျဖစ္သင့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အခြန္ေဆာင္တဲ့သူကို တင္သြင္းခြင့္ ေပးတယ္
ဆိုရင္လည္း ျပည္သူေတြက အခြန္ေဆာင္ခ်င္လာမယ္" ဟု Farmer Auto ပိုင္ရွင္ ဦးစိုးထြန္း
က ေျပာသည္။

 ေအးၿငိမ္း၀င္း

 ျမန္မာတုိင္း(မ္)