လူေသႏႈန္းျမင့္ အျမန္လမ္း ႏိုင္ငံတကာအကူအညီ အလဲြမသံုးရန္လို

ရက္သတၱတစ္ပတ္လွ်င္ ယာဥ္မေတာ္ တဆမႈေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူသံုးဦးႏွင့္ အထက္ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ရန္ကုန္- မႏၲေလး အျမန္လမ္းမႀကီးကို ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီျဖင့္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္ အစိုးရက ျပင္ဆင္ ေနေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္ထိ ထင္သာျမင္သာေသာ လမ္းအဆင့္ ျမႇင့္တင္မႈမ်ား မရွိေသးေပ။

ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္မွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ေနျပည္ေတာ္၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ ယဥ္ေက်းမႈၿမိဳ႕ေတာ္ မႏၲေလးသို႔ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေျခာက္ႏွစ္ႏွင့္ႏွစ္လၾကာ ေဖာက္လုပ္ခဲ့သည့္ အျမန္လမ္းမႀကီးမွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာျဖင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက လမ္းအားလံုးတြင္ ယာဥ္တိုက္မႈႏွင့္ လူအေသအေပ်ာက္အမ်ားဆံုး စံခ်ိန္တင္လ်က္ရွိေနသည့္ လမ္းမႀကီးတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံတို႔မွ အကူအညီမ်ားေပးရန္ သေဘာတူညီမႈမ်ား ရရွိထားသည့္ အဆိုပါ အျမန္လမ္းပိုင္းမွာမူ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ၎တို႔ထံမွရရွိေသာ အကူအညီမ်ားျဖင့္ ထင္သာျမင္သာသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ဳိး သိသိသာသာ မလုပ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ယင္းလမ္းပိုင္းအား မၾကာခဏ အသံုးျပဳသူမ်ားက ေ၀ဖန္သည္။

ယာဥ္တိုက္မႈႏွင့္ လူအေသအေပ်ာက္အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနသည့္ အဆိုပါလမ္းကို ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္စဥ္ ယင္းလမ္းကို အေမရိကန္ေဒၚလာတစ္သန္းခဲြ ကူညီရန္ ႏွစ္ဖက္အစိုးရ သေဘာတူညီခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ဂ်ပန္အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေအဂ်င္စီ JICA ကလည္း ယင္းအျမန္လမ္းအတြက္ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ေခ်းေငြအကူအညီအခ်ဳိ႕ေပးရန္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က သေဘာတူညီခဲ့သည္။

အကူအညီေပးရန္ တတိယေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကိုရီးယားႏုိင္ငံ KOICA ကလည္း အကူအညီအခ်ဳိ႕ေပးရန္ ကနဦးသေဘာတူညီမႈ ရရွိထားည္။

အျမန္လမ္းမႀကီး အဆင့္ျမႇင့္တင္ေရး အကူအညီမ်ားေပးရန္ စတင္တိုင္းတာစမ္းသပ္သည့္ ႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္ျဖစ္ၿပီး ကြင္းဆင္းတိုင္းတာ စစ္ေဆးမႈမ်ားအရ အျမန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္၏ ၁၉ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိၿပီး ေျခာက္ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အေသးစိတ္ျပန္လည္ျပဳျပင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း စစ္တမ္းက ေထာက္ျပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကူအညီေပးႏိုင္ရန္ ဂ်ပန္အစိုးရထံသို႔ ၂၀၁၄ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ျပန္လည္တင္ျပထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း JICA (ဂ်ပန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေအဂ်င္စီ)မွ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ မက္ဆူကာဟန္ဂ်င္းကေျပာသည္။

ထို႔အတူ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ USaid က ေဒၚလာတစ္သန္းခဲြတန္ နည္းပညာအကူအညီမ်ားကို စတင္ရရွိထားၿပီး အျမန္လမ္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ပို႔ခ်သင္ၾကားေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေက်ာ္လင္းကေျပာသည္။

ထိုကဲ့သို႔ နည္းပညာအကူအညီမ်ား ရရွိၿပီးေနာက္ လုိအပ္သည့္ စက္ယႏၲရားႏွင့္ ေငြေၾကးအကူအညီမ်ားလည္း ဆက္လက္ပံ့ပိုးရန္ အစီအစဥ္မ်ားရွိသည္ကို သိရွိထားေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ အျမန္လမ္းကို ေလးလမ္းသြားျပဳလုပ္ထားရာမွ အနာဂတ္တြင္ ရွစ္လမ္းသြားအျဖစ္ တိုးခ်ဲ႕ရန္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကပင္ အကူအညီေပးရန္ သေဘာတူညီမႈအခ်ဳိ႕ပင္ ရရွိထားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

ထိုသို႔နည္းပညာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံသံုးခုက အကူအညီေပးရန္ စီစဥ္ေနခ်ိန္တြင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာပင္ ဧၿပီလအထိ ေလးလအတြင္း အျမန္လမ္းတြင္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈ ၁၆၀ ေက်ာ္ လူ ၆၆ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။

ႏွစ္စဥ္ေသဆံုးမႈႏႈန္း ျမင့္တက္ေနသည့္ အျမန္လမ္းမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္လံုးတြင္ လူ ၁၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့သည္။ ၂၀၁၄ ႏွစ္စမွ ေလးလအၾကာတြင္ ၆၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကထက္၂၀၁၄ မွာ လူေသဆံုးမႈပိုမ်ားမည့္ အေျခအေနျဖစ္သည္။

‘‘ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္နဲ႔ယွဥ္ရင္ အျမန္လမ္းက ထူးထူးျခားျခားေျပာင္းလဲတာဆိုလို႔ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ခရီးသည္ေတြ ခဏေလာက္နားလို႔ရမယ့္ သန္႔စင္ခန္းေတြပဲ တိုးလာတယ္’’ဟု ေရႊစင္စၾကာယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးက သူ၏အျမင္ကို ေျပာသည္။

အျမန္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ အေရးေပၚကတ္စနစ္သံုးဖုန္းမ်ား၊ ေကာ္ဖီဆိုင္မ်ား၊ အိမ္သာမ်ား၊ ေလထိုးကြၽတ္ဖာဆိုင္မ်ား၊ ေရွးဦးသူနာျပဳစခန္းမ်ား အရွိန္ပိုေမာင္းသည့္ ယာဥ္မ်ားအား မွတ္သားဖမ္းဆီးသည့္စနစ္မ်ား တပ္ဆင္ထားမႈမွာမူ ယခုႏွစ္တြင္ ပိုမိုမ်ားျပားတိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္လာႏိုင္ေၾကာင္း အျမန္လမ္းအထူးစီမံကိန္းမွ အင္ဂ်င္နီယာမွဴးႀကီးကေျပာသည္။

အျမန္လမ္းယာဥ္တိုက္မႈမ်ားတြင္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား အိပ္ငိုက္ျခင္း၊ သတ္မွတ္ကီလို ၁၀၀ ထက္ ပိုမိုေမာင္းႏွင္ျခင္း ေပါ့ဆျခင္းမ်ားေၾကာင့္သာျဖစ္ၿပီး လမ္း၏အားနည္းခ်က္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း ရထားပို႔ေဆာင္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးသန္းေဌးက ဧၿပီ ၂၅ ရက္က အျမန္လမ္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျပဳလုပ္သည့္ အစည္းအေ၀းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ကားမ်ားအား ေမာင္းႏွင္ရာတြင္လည္း အမွန္တကယ္ အေတြ႕အႀကံဳျပည့္၀ၿပီး ယာဥ္စည္းကမ္း၊ လမ္းစည္းကမ္းနားလည္သည့္သူမ်ားသာ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ကို ကညနက ထုတ္ေပးမွသာ ယခုလို အျမန္လမ္းတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈမ်ဳိး ေလ်ာ့ပါးသြားႏိုင္ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

သို႔ေသာ္ အဆိုပါလမ္းအား ေန႔စဥ္အသံုးျပဳေမာင္းႏွင္ေနရသည့္သူမ်ားကမူ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျမင္ကြင္းအား ေျပာင္းလဲေစမည့္ ပံုစံမ်ဳိးမရွိျခင္း၊ လမ္းမွာ တည့္မတ္လြန္းသည့္ ေနရာအလြန္တည့္မတ္ၿပီး အေကြ႕အေကာက္မ်ားကလည္း မၾကာခဏေပၚလာတတ္သျဖင့္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားဘက္မွ လမ္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အမွတ္သေကၤတမ်ားကို မွတ္သားရန္ လက္ရွိလမ္းစနစ္ေၾကာင့္ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။

‘‘လမ္းပံုစံေတြက ဆင္တူေတာ့ ဘယ္နားမွာ အေကြ႕ဘယ္လိုပံုစံရွိတယ္ဆိုတာ မွတ္ဖို႔ခက္တယ္။ ယာဥ္ေမာင္းေတြက ကြၽမ္းက်င္လာရင္ လမ္းေတြရဲ႕ အမွတ္အသားေတြနဲ႔ ေမာင္းရတာ။ ဒါေပမဲ့ အျမန္လမ္းမွာ မွတ္ဖို႔ခက္တယ္’’ဟု အေ၀းေျပးယာဥ္ေမာင္းတစ္ဦးက သူ၏အခက္အခဲကို ေျပာျပသည္။

လမ္းအဆင့္ျမႇင့္တင္ရန္ ႏုိင္ငံတကာမွ ရရွိထားသည့္ နည္းပညာ၊ ေငြေၾကးအကူအညီမ်ားကို အက်ဳိးရွိစြာျဖင့္ စနစ္တက်သံုးစဲြႏိုင္ပါက အျမန္လမ္း၏ လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈအပိုင္းမွာ ယခုထက္ ပိုမိုျမင့္တက္လာႏိုင္ေၾကာင္း ၿမိဳ႕ ျပစီမံကိန္းပညာရွင္ ဦး၀င္းျမင့္က သံုးသပ္သည္။

‘‘အကူအညီရထားတယ္ဆိုရင္လည္း သံုးတဲ့ေနရာနဲ႔ သံုးတဲ့ေငြ မွန္ဖို႔ပဲလိုတယ္’’ဟု ၎ကသံုးသပ္သည္။

ေအးျမတ္သူ၊ မိုးညိဳ
7Day News Journal အတဲြ (၁၃)၊ အမွတ္(၈)