စစ္ေတြက ႏုိင္ငံတကာ NGO ေတြ ရန္ကုန္ ျပန္ေရာက္

စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အဖဲြ႔အစည္း အခ်ိဳ႕နဲ႔ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီရံုးေတြ တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီး ခံရတဲ့ေနာက္၊ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္းက ၀န္ထမ္းအေတာ္မ်ားမ်ားကို သူတို႔လံုၿခံဳေရး အတြက္ ရန္ကုန္ကို ျပန္လည္ ေခၚယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ရန္ကုန္ရံုးခဲြက ကိုသားညြန္႔ဦးက စံုစမ္းေမးျမန္းၿပီး သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

စစ္ေတြမွာ ရံုးခဲြေတြ ဖြင့္ထားတဲ့ အိုင္စီအာစီ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီအသင္း၊ UNHCR ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရံုး၊ WFP ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအဖဲြ႔ စတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ေအဂ်င္စီနဲ႔ အျခားအစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းေတြရဲ႕ ရံုးေတြ ၀န္ထမ္းေနအိမ္ေတြနဲ႔ ဂိုေထာင္ေတြကို မေန႔တုန္းက ရာနဲ႕ခ်ီတဲ့ လူအုပ္ကေန ၀ိုင္း၀န္းတိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးမႈေတြျဖစ္ခဲ့တာပါ။

လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြကေန အဲဒီမွာရိွတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို ေဘးလြတ္ရာ ေရြ႕ေပးခဲ့ ရၿပီးတဲ့ေနာက္၊ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အဖဲြ႔အစည္းေတြက ဝန္ထမ္း အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေလယာဥ္ႏွစ္စင္းနဲ႔ ရန္ကုန္ကို ေရြ႕ေျပာင္းေခၚယူခဲ့ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား ၀န္ထမ္းေတြ ပါ၀င္သလို၊ ျမန္မာ၀န္ထမ္းေတြလည္း ပါပါတယ္။ ရန္ကုန္ကို ျပန္လည္ေခၚယူ လာရတဲ့အထဲ အုိင္စီအာစီ ၀န္ထမ္းေတြလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ အိုင္စီအာစီ ရန္ကုန္ရံုးက ဆက္သြယ္ညိႈႏိႈင္းေရးမႈး Michael O’Brien က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

 “အိုင္စီအာစီ ၀န္ထမ္းအားလံုး လံုၿခံဳေဘးကင္းစြာရိွေနပါတယ္။ ၀န္ထမ္း အေတာ္မ်ားမ်ားကို ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ကို ျပန္ေခၚထားပါတယ္။ ဒါေပမယ္ အဲဒီက လုပ္ငန္းေတြကို အခုအခ်ိန္မွာ ယာယီရပ္နားထားေပမယ့္လို႔လည္း အခ်ိဳ႕၀န္ထမ္းေတြကို စစ္ေတြမွာ ဆက္ထားပါမယ္။ ၀န္ထမ္းေတြ လံုၿခံဳေဘးကင္းစြာနဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ ျပန္စႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ”

လံုၿခံဳေရးအရ ရန္ကုန္ကို ဒီကေန႔ ေရြ႕ေျပာင္းေခၚယူလိုက္သူအားလံုးဟာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႕အစည္းေတြက ၀န္ထမ္းေတြျဖစ္ၾကၿပီး၊ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းေတြ မပါေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းေတြ အတြင္းမွာပဲ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းေတြကိုလည္း ရန္ကုန္ကို ေခၚယူဖို႔ရိွပါတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ရိွသူတဦးက ေျပာပါတယ္။

ကုလသမဂၢ၀န္ထမ္းအမ်ားစုကိုေတာ့ အခု စစ္ေတြဟိုတယ္မွာပဲ ထားၿပီး၊ အာဏာပိုင္ေတြဖက္က လံုၿခံဳေရး တိုးျမင့္ယူေပးထားပါတယ္။ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံမႈမတိုင္ခင္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက လုပ္ငန္းအေတာ္မ်ားမ်ားကို ယာယီေလွ်ာ့ခ်ထာတာမို႔။ အခု အေျခအေနေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေတြအေပၚ သိသိသာသာ သက္ေရာက္ထိခိုက္မႈေတာ့မရိွဘူးလို႔ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရိွသူက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းေတြကေတာ့ လုပ္ငန္းေတြအားလံုး ယာယီရပ္ဆိုင္းထားရပါတယ္။ ဒီအထဲ အိုင္စီအာစီလည္း ပါတယ္လို႔ အိုင္စီအာစီ ရန္ကုန္ရံုးက Micheal O’Brien က ေျပာပါတယ္။

 “ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာရိွတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္သြားတဲ့ အထိေပါ့။ လတ္တေလာမွာေတာ့ လုပ္ငန္းေတြ ရပ္ထားပါတယ္။ ဒါဟာ ယာယီသေဘာ ရပ္ထားတာပါ။ ဒီေန႔အထိေတာ့ စစ္ေတြအေျခအေနက လံုၿခံဳေရးအရ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမျဖစ္ေသးပါဘူး။ လံုၿခံဳေရးအေျခအေန ေကာင္းလာတာနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ ျပန္စႏိုင္ဖို႔ ၀န္ထမ္းအခ်ိဳ႕ေတာ့ အဲဒီမွာ ရိွပါမယ္။”

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူမ်ိဳး ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းေတြ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြ အတြင္းကတည္းက ရိွခဲ့တာမို႔၊ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုေရာ ၿဗိတိန္ကပါ သူတို႔ႏိုင္ငံသားေတြကို ငပလီကလဲြၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသတခုလံုးမွ မလိုအပ္ပဲ သြားလာမႈမလုပ္ဖို႔ ခရီးသြား အႀကံျပဳခ်က္ အရင္ကတည္းက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ အခု စစ္ေတြကိစၥ ထပ္ျဖစ္ေတာ့ ဒီအေျခအေနကို ဒီခရီးသြားအႀကံျပဳခ်က္မွာ ထပ္မံ ထည့္သြင္း သတိေပးထားတယ္လို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၿဗိတိန္သံရံုး ေျပာခြင့္ရသူ Joe Fisher က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

 “စစ္ေတြမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနအေပၚ တည္ၿပီး ခရီးသြားလာမႈအႀကံျပဳခ်က္မွာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ထပ္ထည့္ထားတာပါ။ ငပလီ အပန္းေျဖစခန္း ကလဲြၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသတခုလံုးကို မျဖစ္မေနကလဲြလို႔ ခရီးသြားလာမႈ မလုပ္ဖို႔ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ ဒါက အရင္ဒီ မတိုင္ခင္ကတည္းက ခရီးသြားအႀကံျပဳခ်က္ ဆိုေပမယ့္ အခု စစ္ေတြက ျဖစ္ရပ္ေတြကို အခ်က္အလက္ေတြအေနနဲ႔ ထည့္ျဖည့္ထားပါတယ္။ ”

ကုလသမဂၢေအဂ်င္စီရံုးေတြနဲ႔ NGO ရံုးေတြကို အခုလို တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးမႈေတြေၾကာင့္ေတာ့ အျခား ၀န္ထမ္းေတြ ႏိုင္ငံျခာသားေတြ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ မရိွခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဖ်က္ဆီးတဲ့လူအုပ္ကို လံုၿခံဳေရးတပ္က ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းရာမွာ အသက္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးမတဦး ေသနက္ဒဏ္ရာနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢဖက္ကေတာ့ သူတို႔ဖက္ အပ်က္အစီးေတြကို စီစစ္ေနတုန္းပဲရိွၿပီး။ အေျခအေနကိုလည္း အကဲခတ္ေနရတုန္းပဲလို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီေန႔မွာ အေျခအေနေတြ တည္ၿငိမ္မႈရိွတယ္ဆိုေပမယ့္၊ တစံုလံုးကို အကဲျဖတ္ဖို႔ ခက္ေနတုန္းပဲလို႕လည္း ကုလသမဂၢ ရန္ကုန္ရံုး တာ၀န္ရိွသူတဦး က ေျပာပါတယ္။ အခု ျဖစ္ရပ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားမယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရဖက္က ေၾကညာထားပါတယ္။

ဒီအတြက္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး လွေဌး၀င္း၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးလွမင္း၊ နယ္စပ္ေရးရ၀န္ႀကီးဌာန ဒု ၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္အုန္း၊ ျပည္ထဲေရး ဒု၀န္ႀကီး ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္က်ာ္ေက်ာ္ထြန္းတို႔ ဟာ ဒီကေနပဲ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရိွလာၾကတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။

ကိုသားညြန္႔ဦး (ဗီြအုိေအ ျမန္မာပုိင္း)

လံုျခံဳေရးစိုးရိမ္ရလို႔ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး လုပ္သားေတြနဲ႔ ဌာေန ဝန္ထမ္းေတြ စစ္ေတြကေန ရန္ကုန္ေလဆိပ္ကိုျပန္လည္ ေရာက္ရွိ။ (မတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၄)