အစာလည္းေဆး အစာလည္းအဆိပ္

- အလွဴမွ ၾကက္သား ဒံေပါက္စားၿပီး ေနာက္ အစာအဆိပ္သင့္မႈျဖစ္ပြား

-     သစ္ပါးလႊာစက္႐ုံ အတြင္း ဝန္ထမ္းမ်ား နံ နက္စာစားေသာက္ရာ မွ အစာအဆိပ္သင့္မႈ ေၾကာင့္ လူႏွစ္ဦးေသဆံုး

-    ကန္ႀကီးေထာင့္ ေပႀကီးပင္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား အစာအ ဆိပ္သင့္ စသည့္ သတင္းမ်ားကို ေရဒီယို၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား (သို႔မ ဟုတ္) ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ၾကားဖူး၊ ဖတ္ဖူးၾက လိမ့္မည္။

သတင္းတစ္ပုဒ္ထက္ ပိုထူးျခားခဲ့သူ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္မွ ကိုေက်ာ္ဇင္ထက္(အမည္လႊဲ)ကေတာ့ လက္ဖက္အစို ဝယ္စားရာ မွ တစ္အိမ္သားလံုး အစာအဆိပ္သင့္ခဲ့ရသည့္ သူ႔အျဖစ္ကို ျပန္ ေျပာင္းေျပာျပသည္။

”အေမ ေစ်းကဝယ္လာတဲ့ လက္ဖက္သုပ္ကို တစ္အိမ္လံုး အမ်ားႀကီး စားလိုက္မိတယ္။ အဲဒီလိုစားၿပီးေနာက္ ညေန ေလာက္က်ေတာ့ စျဖစ္တာပဲ။

လက္ဖက္သုပ္စားၿပီး ညေနပိုင္းတြင္ ကိုေက်ာ္ဇင္ထက္တစ္ ေယာက္ ကိုယ္ပူခ်ိန္ေတြ တအားတက္လာၿပီး မူးေဝျခင္း၊ ေအာ့ အန္ျခင္းတုိ႔ကို စတင္ခံစားရသည္။ ည ဘက္ေရာက္သည့္အခါ မွာေတာ့ ဝမ္းကလည္း ၈ ႀကိမ္ခန္႔ သြားၿပီးျဖစ္သည္။

နီးစပ္ရာေဆးခန္းကိုေျပးေတာ့လည္း ေဆးခန္းက လက္မခံ ဘဲ အေရးေပၚအျဖစ္ ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီး တင္လိုက္ရ သည္။ ဆရာဝန္ႀကီးကေတာ့အစာအဆိပ္သင့္ သည္ဟု ဆို၍ ေဆး႐ံုတြင္ ၃ရက္ခန္႔ ေသာင္တင္လိုက္ရသည္ဟု ၄င္းကေျပာသည္။

”လက္ဖက္သုပ္ စားတုန္းကေတာ့ သတိလည္း မထားမိဘူး”ဟု ကိုေက်ာ္ဇင္ထက္က ေျပာသည္။

”ေျပာမယံု၊ ႀကံဳဖူးမွသိ” ဆုိသည့္ စကားအတုိင္း ကိုယ္တုိင္ မႀကံဳ႕ေတြ႕ မခံစားရပါက ၄င္းတုိ႔သည္ ေလလိႈင္းေပၚမွ မိနစ္အ နည္းငယ္စာ (သို႔မဟုတ္) ဂ်ာနယ္စာမ် က္ႏွာေပၚမွ သတင္းတစ္ ပုဒ္ဆုိသည္မွတပါး ထူးျခားမႈမရိွ။

တကယ္ေတာ့ ၄င္းသတင္းမ်ားသည္ သင္တုိ႔ အသက္ရွင္ရန္ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္စားသံုးေနရေသာ အစားအစာမ်ားက သင္တုိ႔၏ အသက္အႏၲရာယ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္လာသည့္ အေနအထားကို ျပသျခင္းျဖစ္ေနသည္။

အိမ္တြင္ ကိုယ္တုိင္သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္စြာ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ျခင္းက ကိစၥမရိွဟုဆုိေသာ္လည္း လူမႈေရးအရ၊ ေငြ ေၾကးအခက္အခဲအရ လမ္းေဘးဆုိင္မ်ား၊ စားေသာက္ဆုိင္ မ်ားမွ အစားအစာမ်ားႏွင့္ မျဖစ္မေနပတ္သက္ေနရေသးသေရြ႕မသန္႔ရွင္းအစားအစာမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ျဖစ္ပြားသည့္ ေရာဂါ မ်ားႏွင့္ အစာအဆိပ္ သင့္ျခင္းတုိ႔ကုိ တစ္ႀကိမ္မဟုတ္ တစ္ႀကိမ္ ႀကံဳေတြ႕ရႏုိင္သည္။

အေၾကာင္းမွာ ယင္းအစားအစာမ်ားမွာ သန္႔ရွင္းၿပီး က်န္း မာေရးႏွင့္ညီညြတ္ေၾကာင္းအတြက္ မည္သည့္ အဖဲြ႕အစည္းကမွ ေထာက္ခံခ်က္ေပးထားျခင္းမရိွသလို မည္သူကမွ် ၄င္းအေပၚ တာဝန္ယူမႈ မရိွေသးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လက္ရိွအေျခအေနမွာ မည္သည့္အ စားအေသာက္ကိုမဆုိ ယံုၾကည္မႈအတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ထား ႏုိင္ေသာ အေနအထားမရိွေသးေၾကာင္း   ေဘးဥပါဒ္ကင္းေသာ အစားအေသာက္မ်ား ( Food Safety )ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မူဝါဒ ဆုိင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေဟာေျပာေရးသားေနသည့္ ပညာ ရွင္ ေဒၚစိမ့္ရည္ ထက္က ေျပာသည္။

”အသုပ္စားတယ္ဆုိပါေတာ့ စေကာ့ေစ်းမွာပဲစားစား၊ ၿမိဳ႕ စြန္က လမ္းေဘးဆုိင္မွာပဲစားစား၊ စားေသာက္ဆုိင္မွာပဲစားစား က်န္းမာေရးအတြက္ ထိုက္သင့္တဲ့ ယံုၾကည္မႈ တစ္ခုေတာ့ ရိွဖို႔လို အပ္တယ္” ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။

ႏုိင္ငံတုိင္းတြင္ ႏုိင္ငံသားမ်ား ေဘးဥပါဒ္ကင္းေသာ အစား အေသာက္မ်ားကုိ လက္လွမ္းမီေစရန္ႏွင့္ အစားအေသာက္ ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ယံုၾကည္မႈအဆင့္တစ္ခုကို ထူေထာင္ေပး ရမည္ ျဖစ္သည္။

၄င္းအျပင္ အစားအေသာက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္သူကို အကာအကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ား ရိွရမည့္အျပင္ အဆုိပါ ဥပေဒမ်ားကို ထိေရာက္ေအာင္   ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ဥပေဒအတုိင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္လည္း လိုအပ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရိွ အစားအေသာက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ျပည္သူမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈတစ္ခု မတည္ေဆာက္ႏုိင္ေသး  သည္မွာ ျပ႒ာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားကုိပင္ လုိက္နာေဆာင္ရြက္  မႈႏွင့္ ဥပေဒကိုထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ေအာင္ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း စားသံုးသူကာကြယ္ေရးႏွင့္  ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက ဆုိသည္။

စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ အဆင့္ျမင့္အာဟာရ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၌ ၁ဝႏွစ္ေက်ာ္အေတြ႕အႀကံဳရိွသူ ပညာရွင္တစ္ဦးက အစားအေသာက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ လက္ရိွ တည္ဆဲဥပေဒတစ္ခုျဖစ္ ေသာ အမ်ဳိးသားအစားအေသာက္ဥပေဒသည္ ေခတ္ကာလ အရအသစ္ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေဘးဥပါဒ္မ်ားကုိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ရန္ အေသးစိတ္ ထပ္ မံျဖည့္စြက္ရန္ လိုအပ္ေသးေသာ္လည္း ျပည္ သူမ်ား လိုက္နာေဆာင္ရြက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါက အစားအ ေသာက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ေဘးဥပါဒ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေရးအ တြက္ အေတာ္ပင္ ျပည့္စံုေၾကာင္း ေျပာသည္။

ထို႔အျပင္ ျပည္တြင္းရိွ အစားအေသာက္ ေရာင္းခ်သည့္ ေစ်းဆုိင္မ်ားမွာ လမ္းေဘးတြင္ တည္ရိွၿပီး အဆုိပါေနရာ၌ပင္ သားငါးခုတ္ျခင္း၊ အသုပ္ေရာင္းျခင္းကို လက္ အိတ္၊ မ်က္ႏွာဖံုး မပါဘဲ လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး ေရပုံးေလးတစ္ပံုးျဖင့္ ပန္းကန္မ်ားစြာ ေဆးေၾကာေနၾကျခင္းမွစ၍ ေဘးဥပါဒ္ကင္းေသာ အစားအ ေသာက္မ်ား (Food Safety)  အတြက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသင့္ သည္ဟု ၄င္းကဆုိသည္။

”ကြၽန္ေတာ့္တစ္ဆုိင္တည္းမွမဟုတ္တာ လူတုိင္းဒါမ်ဳိးသံုးေန တာပဲ။ ဒီလိုသာဆုိရင္လူတုိင္းေရာဂါျဖစ္ကုန္မွာေပါ့” ဟုသာေကတ ၿမိဳ႕နယ္မွ လမ္းေဘးမုန္႔ဟင္းခါး ဆုိင္ေရာင္းသူတစ္ဦးကဆုိသည္။

မလိုလားအပ္ေသာ ႐ုပ္ဝတၴဳ၊ ဓာတ္ပစၥည္းႏွင့္ အဏုဇီဝ ပိုးမႊားမ်ား အႏၲရာယ္ေပးႏုိင္သည့္အဆင့္အထိ မပါဝင္ေသာ ေဘးဥပါဒ္ကင္းေသာ အစားအေသာက္ (Food Safety ) ရရိွ ေရးသည္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရးဖံြ႕ၿဖိဳးတုိး တက္လာသည္ႏွင့္အမွ် အစားအစာ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရမႈကုိ လည္း မျဖစ္မေနရရိွေအာင္   ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရးဖံြ႕ၿဖိဳးမႈ ရရိွလာသည္ႏွင့္ အင္အားႀကီးမားေသာ အစားအေသာက္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ မိမိတို႔ႏုိင္ငံ၌ တိက်ေကာင္းမြန္သက္ေ ရာက္ေ သာ ဥပေဒျဖင့္ အကာအကြယ္ျပဳမထားႏုိင္ပါက စားသံုးသူျပည္သူမ်ားဘက္မွ ေလ်ာ္ေၾကးျပန္ရေရးကိစၥမ်ားတြင္ အခက္အခဲမ်ား ရိွလာႏုိင္ ေၾကာင္း အထက္ပါပုဂိၢဳလ္က သံုးသပ္သည္။

”သူတုိ႔က ဘုန္းႀကီးတေစၧလိုေပါ့။ ျဖစ္လုိ႔သာ ျဖစ္သြားတာ။ Food Safety) ကုိနားမလည္လို႔မွ မဟုတ္ဘဲ”ဟု ၄င္းကဆိုသည္။

မိမိႏုိင္ငံ၏ ေစ်းကြက္တြင္ တင္သြင္းေရာင္းခ်ရန္ အစားအ ေသာက္မ်ား၏ စံမ်ားကို တိတိက်က်သတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္း၊ စစ္ေဆး၊ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ျခင္း မရိွပါက အျခားေစ်းကြက္ မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ရန္ စံမမီေသာ အရည္အေသြးညံ့၊ ဥပါဒ္မကင္းသည့္ အစားအ ေသာက္မ်ား စုပံုရာ အမႈိက္ပံုျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ေဒၚစိမ့္ရည္ထက္က ေျပာသည္။

အာဏာအရိွဆံုး အဖဲြ႕အစည္း၏ တာဝန္သည္ ေထာက္ခံ ခ်က္မ်ား၊ လက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပး႐ုံမွ်သာ ျဖစ္မည္ဆုိပါက သက္ ဆုိင္ရာအဖဲြ႕အစည္း၏ အာဏာလႊမ္းမိုးမႈ နည္းပါးေနမည္လား ဆုိသည္ကုိ သံုးသပ္ရန္လိုအပ္သည္။

အစားအေသာက္မ်ားမွ ျဖစ္ေသာ ေဘးဥပါဒ္ေလွ်ာ့ခ်ေရး အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ အာဏာပိုင္အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုသည္ အစားအေသာက္ ထုတ္လုပ္၊ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ် သူမ်ား ဥပေဒ အတုိင္း မလုိက္နာလွ်င္ လုပ္ငန္းရပ္ခုိင္း႐ုံျဖင့္မၿပီးဘဲ ဥပေဒ မလိုက္နာေသာေၾကာင့္ က်ဆင္းသြားေသာ ယံုၾကည္မႈအဆင့္ကို မူလအဆင့္ေရာက္သည္ အထိ ျပန္လည္ျမႇင့္တင္ေပးႏုိင္ရန္လည္း လိုအပ္သည္။

ျပည္တြင္းမွစားေသာက္ကုန္မ်ားကိုပင္ ျပည္ပေစ်းကြက္စံ ခ်ိန္မီထုတ္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ အားေပးႏုိင္ပါက ေဘးဥပါဒ္ကင္းေသာ အစားအေသာက္စီမံခန္႔ခဲြမႈစနစ္ အားေကာင္းလာေရးအတြက္ ေလွကားထစ္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္ဟု ေဒၚစိမ့္ရည္ထက္က ေျပာသည္။

လမ္းေဘးအစားအေသာက္မ်ား၊ ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္ေသာ အစားအေသာက္မ်ားကို ေဘးဥပါဒ္နည္းႏုိင္သမွ်နည္းေအာင္ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ခုိင္မာျပတ္သားေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္းစားသံုးသူကာကြယ္ေရး ေဆာင္ရြက္သူတခ်ဳိ႕က ဆုိသည္။

”လမ္းေဘးအစားအေသာက္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အျပင္မွာ ၾကားေနရေပမယ့္ ဆာလာရင္ေတာ့ ဝင္စားလုိက္တာပဲ။ အဓိက ကေတာ့ ပိုက္ဆံမ်ားမ်ားမကုန္ဘဲ ဗိုက္ျပည့္ သြားဖို႔က အေရးႀကီး တယ္” ဟု လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္တစ္ ခုမွအလုပ္သမားတစ္ဦးက အခ်ဥ္ရည္ရႊဲရႊဲ ထည့္ထားသည့္ ၾကာ ဆန္သုပ္ကို အားရပါးရစားရင္း ေျပာလိုက္သည္။

ရန္ကုန္၏ ၿမိဳ႕တြင္းလမ္းမႀကီးမ်ားေတြမွာေတာ့ သပ္သပ္ ရပ္ရပ္ႏွင့္ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းရွိသည့္ လမ္းေဘးဆုိင္ကေလးမ်ား၊ စားေသာက္ဆုိင္ႀကီးမ်ားကိုေတာ့ ဟိုတစ္စ ဒီတစ္စ ေတြ႕လာရ ၿပီျဖစ္သည္။

ေအးေဆးဆိတ္ၿငိမ္သည့္ သပ္ရပ္ေသာအျပင္အဆင္ႏွင့္မို႔ ဝင္စားခ်င္စဖြယ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုအဆင့္အတန္းႏွင့္အညီ ေစ်း ႏႈန္းကလည္း လက္လုပ္လက္စား တုိ႔အတြက္အၿမဲစားဖို႔မျဖစ္ႏုိင္။

သာမန္အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားသာျဖစ္ေသာ ကိုေက်ာ္ဇင္ထက္ ကေတာ့ ထုိကဲ့သို႔ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း စားေသာက္ႏုိင္ေသာ ဆုိင္ ငယ္မ်ားကို ခ်စ္သူႏွင့္အတူသာ သြားျဖစ္ၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ လမ္းေဘးဆုိင္တြင္ပင္ တစ္နပ္ငါးရာ၊ ေျခာက္ရာျဖင့္ ၿပီးခဲ့ရသည္ ဟုဆိုသည္။

”လခစားဆိုေတာ့ တစ္ခါတေလမွ စားျဖစ္တယ္။ အၿမဲ ေတာ့ စားခ်င္တာေပါ့။ ခ်စ္သူနဲ႔ျဖစ္ႏုိင္ရင္ေပါ့”ဟု သူကဆိုသည္။

ျမတ္စုၿငိမ္း၊ အိမ္စည္စုိးစံ

Popular Myanmar News Journal