ထို႔ ေၾကာင္႕ . . .

                  ““ျဖစ္ႏိုင္ ရင္ သူ႕ကို မခိုင္းခ်င္ ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အိမ္ငွားခ အတြက္ သူ႕လစာကို မွီခို ေနရတယ္””ဟု ဒဂံု ဆိပ္ကမ္း (၁၆၈) ရပ္ကြက္ေန မပုက ေျပာသည္။

                  သားသမီး ေလးဦး ရွိေသာ မပု သည္ ပဲျပဳတ္ ေရာင္းျခင္းျဖင့္ အသက္ ေမြးေနၿပီး မပု၏ ခင္ပြန္းမွာ က်ပမ္း အလုပ္သမား တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ထို႔ ေၾကာင့္ (၁၂)ႏွစ္သား အရြယ္ ဒုတိယ ေျမာက္ သားကို ၄င္းပဲျပဳတ္ ေဖာက္ သည္ ပို႔ေနေသာ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ တြင္ သြားေရာက္ အပ္ႏွံထားကာ သားျဖစ္သူ၏ လစာကို သံုးလ တစ္ႀကိမ္ ႀကိဳတင္ ထုတ္ယူ၍ အိမ္ငွား ေနရသည္။ ၄င္းတို႔ လင္မယား ႏွစ္ဦး ရရွိေသာ ၀င္ေငြကို စားစရိတ္ အျဖစ္ အသံုးျပဳ ေနရသည္ဟု မပုက ေျပာ သည္။

                  ယခုအခါ အနည္းဆံုး အခေၾကး ေငြမ်ား သတ္မွတ္ေရး ဆိုေသာ အသံ မ်ား က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ၾကားလာ ရသည္။ အနည္းဆံုး အခ ေၾကးေငြ သတ္မွတ္ေရး အတြက္ အမ်ဳိးသား ေကာ္မတီပင္ ဖြဲ႕ထား သည္။ အဆိုပါ ေကာ္မတီ ၏ ပထမ ဆံုးအႀကိမ္ အစည္းအေ၀း တြင္  အနည္း ဆံုးအခေၾကးေငြအား ယခုႏွစ္ မကုန္မီ သတ္မွတ္သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾက ေသာ္လည္း မည္သုိ႔ သတ္မွတ္ရန္ ကိုကား မဆံုးျဖတ္ ရေသး။

                  အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ ဆုိသည္မွာ လုပ္ငန္း ကၽြမ္းက်င္မႈရွိ သည္ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ ျဖစ္ေစ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ ျပည့္ၿပီး သြားေသာ အလုပ္ သမားတုိင္း ဥပေဒ အရ မျဖစ္မေန ရရွိသင့္သည့္ အခေၾကးေငြ ျဖစ္သည္။

                  ထို႔ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး အခ ေၾကးေငြ သတ္မွတ္ေရး တြင္ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ျပည့္ၿပီး သူမ်ားသာ အက်ဳံး ၀င္သည္။ ကေလး အလုပ္ သမား မ်ားအတြက္ အက်ဳံး မ၀င္ေပ။ ဥပေဒ အရ ကေလး အလုပ္သမား မရွိေသာ္ လည္း လက္ေတြ႕ တြင္ ကေလး အလုပ္သမား အမ်ားအျပား ရွိေန သည္မွာ ျငင္းခ်က္ ထုတ္၍ မရေခ်။

                  ““ကေလးေတြ ကို ခုိင္းရတာ လူႀကီးေတြ ထက္ ခိုင္းလုိ႔ ေကာင္း တယ္။ လစာလည္း အမ်ားႀကီး ေပး စရာ မလိုဘူး””ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လမ္း (၂၀)ရွိ လူသံုး ကုန္ပစၥည္းဆိုင္ တစ္ ဆုိင္မွ ဆုိင္ရွင္က ေျပာသည္။

                  ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အႏွံ႔ရွိ စားေသာက္ ဆိုင္မွ စ၍ ကား၀ပ္ေရွာ့ အထိ ကေလး  လုပ္သား မ်ားကို ေတြ႕ႏိုင္ သည္။ ထို ကဲ့ သို႔ လုပ္ငန္း ေနရာ ေပါင္းစံုတြင္ လုပ္ကိုင္ ေနေသာ ကေလး ငယ္မ်ား သည္ သာမန္ အလုပ္သမား တစ္ေယာက္ ရေသာ ရပိုင္ခြင့္မ်ား လစာ အက်ဳိးခံစား ခြင့္မ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ လွ်င္ အလြန္ပင္ နိမ့္ပါး ေနသည္။

                  ထုိကဲ့ သုိ႔ ဆုိင္မ်ားတြင္ ခိုင္းေစ ထားေသာ ကေလးမ်ားမွာ အသက္ (၁၂)ႏွစ္ အရြယ္မွ အသက္(၁၅) ႏွစ္ အရြယ္ အမ်ားစုျဖစ္ၿပီး ထုိကေလး ငယ္မ်ား၏ မိသားစု ၀င္အေရ အတြက္ မွာ ေလးေယာက္မွ ေျခာက္ ေယာက္ခန္႔ အထိရွိတတ္ ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆုိပါ ကေလးငယ္မ်ား ၏ မိဘမ်ား မွာ စား၀တ္ ေနေရး မေျပလည္မႈ ေၾကာင့္ ကေလးမ်ား၏ လစာ ကုိ သံုး လစာ သုိ႔မဟုတ္ ေျခာက္ လစာ ႀကိဳတင္ ထုတ္သြား တတ္ကာ ကေလးငယ္ မ်ားကို ဆုိင္ရွင္ထံ တြင္ အပ္ႏွံ ထားခဲ့ တတ္ၾကသည္။

                  ကေလးငယ္မ်ား ၏ လစာမွာ တစ္လ လွ်င္ က်ပ္ သံုးေသာင္း မွ ငါးေသာင္း ၀န္းက်င္ အထိရွိၿပီး ဆိုင္မွ ေနစရာ ေနရာႏွင့္ မနက္စာ၊ ေန႔လယ္ စာႏွင့္ ညစာကို တာ၀န္ ယူေၾကာင္း ကေလး လုပ္သားမ်ား ၏ အလုပ္ရွင္ မ်ားထံမွ သိရသည္။ ကေလး အလုပ္ သမားမ်ားမွာ ထုိကဲ့သို႔ ဆုိင္မ်ား တြင္ သာမက လက္ဖက္ရည္ ဆုိင္ မ်ား၊ စားေသာက္ ဆိုင္ မ်ားတြင္ ေတြ႕ရတတ္ၿပီး၊ အိမ္ အကူမ်ား အျဖစ္ လည္း ေတြ႕ရ တတ္ သည္။

                  ““ဥပေဒ ကုိ မလိုက္နာ လုိ႔ ခုိင္း ေစတဲ့ လူေတြကို အေရး ယူမယ္ ဆုိရင္ အလုပ္ လုပ္ေနတဲ့ ကေလး ေတြ အကုန္ လံုး လမ္းေပၚ ေရာက္သြား လိမ့္မယ္”” ဟု ခံုသမာဓိ ေကာင္စီ (အလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္) ဦးရဲႏိုင္၀င္း က ေျပာ သည္။

                  ေက်းလက္ ေဒသရွိ ေက်ာင္း သားမ်ား ၏ ေက်ာင္းထြက္ ႏႈန္းမွာ မူလတန္း အဆင့္တြင္ (၁၃ ဒသမ ၉) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အလယ္တန္း အဆင့္တြင္ (၂၂ ဒသမ ၇) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အထက္ တန္း အဆင့္တြင္ (၄၂ ဒသမ ၉) ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနၿပီး၊ အမ်ားစုမွာ အိမ္တြင္း စီးပြားေရး အဆင္ မေျပမႈ ေၾကာင့္ ေက်ာင္း ထြက္ကာ အလုပ္ လုပ္ရျခင္း၊ အခ်ဳိ႕မွာ အိမ္ အလုပ္ လုပ္ရန္ ေက်ာင္းထြက္ ရျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။

                  လက္ဖက္ရည္ ဆုိင္မ်ား၊ စားေသာက္ဆုိင္ မ်ားရွိ ကေလး အလုပ္ သမား မ်ား၏ အလုပ္ ခ်ိန္မွာ သာမန္ လူႀကီး တစ္ေယာက္၏ အလုပ္ခ်ိန္ ထက္ ပိုမို လုပ္ကိုင္ ေနရမႈမ်ားရွိေန သည္။

                  စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံု မ်ား ရွိ ကေလး အလုပ္သမားမ်ားမွာ လူႀကီး အလုပ္ သမားမ်ား နည္းတူ နံနက္ (၇) နာရီ မွ ညေန (၅)နာရီ အထိ အလုပ္လုပ္ ကိုင္ေနရၿပီး၊ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ မ်ားရွိ ကေလး အလုပ္သမား မ်ားမွာ နံနက္ (၅)နာရီ ၀န္းက်င္ခန္႔ မွ ည (၁၀) နာရီ၀န္းက်င္ခန္႔ အထိ အလုပ္ လုပ္ ေနရေၾကာင္း အလုပ္သမား အေရး ေဆာင္ရြက္ ေနသူမ်ားထံမွ သိရသည္။

                  ကေလး အသက္(၁၅)ႏွစ္ႏွင့္ (၁၈) ႏွစ္ၾကား ကေလးငယ္ မ်ားကို ခိုင္းေစ ပါက တစ္ရက္ လွ်င္ ေလး နာရီသာ ခိုင္းေစခြင့္ရွိၿပီး (၁၅) ႏွစ္ ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ားကို ခုိင္းေစ ခြင့္မရွိေၾကာင္း လူမႈဖူလံုေရးႏွင့္ အလုပ္သမား ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာန မွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။

                  အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ အလုပ္ သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ILO)၏ သတ္မွတ္ ခ်က္စံႏႈန္းမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ ကေလးငယ္မ်ား အား ႐ုပ္ပိုင္း စိတ္ပိုင္း ထိခုိက္ေစေသာ အလုပ္ကို အသက္ (၁၄) ႏွစ္ႏွင့္ (၁၈) ႏွစ္ၾကား ကေလးငယ္မ်ား ကို ခိုင္းေစခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ ေပါ့ပါးေသာ အလုပ္ကို ခိုင္းေစရာ တြင္လည္း အသက္(၁၂) ႏွစ္ အထက္ ကေလး ငယ္မ်ား ကိုသာ ခုိင္းေစခြင့္ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားသည္။

                  ““ကေလး အလုပ္သမား အမ်ားစု ဟာ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ လာရတာပါ””ဟု အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ILO)၊ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ႐ုံးမွ ဆက္သြယ္ ညိႇႏႈိင္း ေရးမွဴး  Mr.Steven Marshall က ေျပာသည္။

                  ျမန္မာႏုိင္ငံ သည္ ကေလး လုပ္သား ပေပ်ာက္ ေရးအတြက္ ILO သေဘာ တူညီခ်က္ တြင္ လက္မွတ္ ေရးထိုး ထားေသာ ႏုိင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ္ လည္း အေျခခံ ျပည္သူမ်ား ၏ စီးပြားေရး အေျခအေန ေၾကာင့္ ကေလး လုပ္သား အေရ အတြက္မွာ အေလ်ာ့ဘက္ တြင္ မရွိဘဲ အတက္ ဘက္တြင္ သာ ရွိေနသည္။

                  ““အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ လုိက္ရင္ သေဘာ တရား အရေတာ့ ကေလး အလုပ္သမား ေလ်ာ့သြား ႏုိင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီႏုိင္ငံ အေျခအေန နဲ႔ မလြယ္ဘူး””ဟု အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မတီ အဖြဲ႕၀င္ ေဒါက္တာစိုင္းခုိင္မ်ဳိးထြန္း က ေျပာသည္။

                  အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ေရး အတြက္ တုိင္း ေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႕မ်ား၊ ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႕မ်ား ႏွင့္ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္ သမား အဖြဲ႕အစည္း ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား ပူးေပါင္း၍ တုိင္း ေဒသႀကီးမ်ား အလုိက္ အလုပ္သမား တစ္ဦး တစ္ေန႔ ကုန္က်စရိတ္ကို စစ္တမ္း ေကာက္ခံ သြားမည္ဟုလည္း သိရ သည္။ အလုပ္သမား တစ္ဦး တစ္ ေန႔လွ်င္ မျဖစ္မေန အနည္းဆံုး ကုန္က်မည့္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ဥ္းထက္ ပုိမိုသတ္မွတ္ ရန္လည္း သေဘာတူ သတ္မွတ္ ခဲ့ေၾကာင္း အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ ေရးႏွင့္ ျပန္ လည္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မတီမွ သိရသည္။

                  အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ ဥပေဒကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂၂) ရက္ေန႔ တြင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွ အတည္ျပဳ  ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး၊ အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ နည္းဥပေဒ ကုိ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ အလုပ္သမား အလုပ္ အကိုင္ႏွင့္ လူမႈ ဖူလံုေရး ၀န္ႀကီးဌာန မွ ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည္။

                  ““အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ လုိက္ရင္ ကေလးအလုပ္ သမား ေလ်ာ့သြားမယ့္ လမ္းမျမင္ ဘူး။ မ်ားလာ ဖို႔ပဲရွိတယ္””ဟု ဦးရဲႏိုင္၀င္း က ေျပာသည္။

                  အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ လုိက္ေသာ အခါ လုပ္အားခမ်ား ေစ်းႀကီး လာသျဖင့္ အလုပ္ရွင္မ်ား သည္ လုပ္ခ ေစ်းေပါေသာ ကေလး အလုပ္ သမားမ်ားကို ပိုမိုခိုင္းေစ လာႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္မႈမ်ား လည္း ရွိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးမ်ား လုပ္ႏုိင္ သည့္ အလုပ္ႏွင့္ အလုပ္ခ်ိန္ မ်ားကို သတ္မွတ္ ကာ အတိအက် လုိက္နာ ေစသင့္ေၾကာင္း၊ ပညာသင္ ၾကားခြင့္ ဖန္တီး ေပးရန္လိုအပ္ ေၾကာင္း၊ ကေလး အလုပ္သမား အေရအတြက္ အတိအက် သိရွိရန္ ကေလး အလုပ္သမား မွတ္ပံုတင္ ကို တရား၀င္ သတ္မွတ္ ေပးရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း အလုပ္သမား အေရး ေဆာင္ရြက္ ေနသူမ်ားက ဆိုသည္။

                  ““ကေလးေတြ ကို အလုပ္ခြင္ ကေန ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစား တဲ့ ေနရာမွာ လူမႈေရး နယ္ပယ္မွာ ဘာေတြျဖစ္ ေနလဲ၊ စီးပြားေရး မွာ ဘာေတြျဖစ္ေန လဲဆုိတာ ေလ့လာဖို႔ လုိတယ္””ဟု Mr. Steve Marshall က ေျပာ သည္။

                  ကေလးငယ္မ်ား လုပ္ကိုင္ ႏုိင္ သည့္အလုပ္မ်ား၊ အလုပ္ခြင္ အေျခ အေနမ်ား၊ အလုပ္ခ်ိန္ မ်ားကုိ အတိ အက် သတ္မွတ္ေရး အတြက္ ကေလး အလုပ္သမား ဥပေဒ တစ္ရပ္ကို လူမႈ ဖူလုံေရးႏွင့္ အလုပ္သမား ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနက ေရးဆြဲလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

                  အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သတ္မွတ္လုိက္ သည့္အခါတြင္ အလုပ္ သမား အေရအတြက္ ေလွ်ာ့ၿပီး လုပ္အား ညႇစ္ထုတ္ သံုးစြဲမႈမ်ား ျဖစ္ ေပၚလာႏုိင္ သကဲ့သို႔ တိုးတက္ လာေသာ လုပ္ခ လစာႏွင့္ အညီ ကုန္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္ မႈမ်ားလည္း ေပၚေပါက္ လာႏုိင္သျဖင့္ အေျခခံျပည္သူ မ်ား၏ စား၀တ္ ေနေရး အေျခအေနမွာ တစ္ဟုန္ထိုး တိုးတက္ လာႏုိင္ျခင္း မရွိဟု စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ ထားသည္။

                  ကေလး အလုပ္သမား အမ်ားစု မွာ ေက်းလက္ ေဒသမွ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ သူမ်ားျဖစ္ၿပီး ကေလး အလုပ္သမား တုိင္းတြင္ ၄င္းတို႔ မိသားစု စား၀တ္ ေနေရး မေျပလည္ မႈေၾကာင့္ျဖစ္ရာ အကယ္၍မ်ား အနည္းဆံုး အခေၾကးေငြ သည္ အေျခခံ ျပည္သူမ်ား၏ စား၀တ္ေန ေရးကုိ မေျပလည္ ေစႏုိင္လွ်င္ ကေလး လုပ္သားမ်ား ေလ်ာ့နည္းရန္ မွာ မျဖစ္ႏိုင္ ေသးေပ။

မင္းသူေအာင္
Messenger News Journal