အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြကို သတိထားၾက

ျပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄ ရက္က လုပ္တဲ့ အိတ္ခ်ိန္းဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ဂ်ပန္ဒိုင္၀ါအင္စတီက်ဳ
သုေတသနဌာန ဒုဥကၠ႒ မစၥတာယူဆူ ကီကာ၀ါမူရက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း ေဈးကြက္
ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ အိတ္ခ်ိန္းမွာ ပါ၀င္ႏိုင္မယ့္ ကုမၸဏီေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔
ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပါတယ္။

ဂ်ပန္ဒိုင္၀ါကုမၸဏီဟာ ၂၀၁၅ မကုန္ခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းေဈးကြက္တစ္ခု ေပၚေပါက္
လာေရးႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ဆက္တည္းပါပဲ အစိုးရက ခြင့္ျပဳမိန္႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ခ်ေပးလို႔ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီေတြ
အမ်ားအျပားေပၚေပါက္လာၿပီး ရွယ္ယာေတြေရာင္းခ်ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာေၾကာင့္ အဲဒါေတြကို
သိပ္မယံုၾကည္ၾကဖို႔ ဘ႑ာအခြန္ ဒု၀န္ႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္သိမ္းက သတိေပးေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၅ ရက္ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမမွာ ၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုစဥ္ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြ ထဲမွာ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းေဈးကြက္
မရွိေသးတဲ့ ရွားရွားပါးပါး ႏုိင္ငံပါ။

စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း ေဈးကြက္ဆိုတာကလည္း ခုိင္မာေတာင့္တင္းတဲ့၊ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အမ်ားပိုင္
ကုမၸဏီေတြကို အေျခခံၿပီး ေဖာ္ေဆာင္ရတာမ်ဳိးပါ။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြ
အေျခအေန ဘယ္လိုရွိေနသလဲ၊ အရင္က ဘာေတြ ျဖစ္ခဲ့သလဲ၊ ေနာင္ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္လာႏုိင္
သလဲ ဆိုတာ ခုတစ္ပတ္ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။

အရင္က

အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ကဆို ေအာင္ျမင္တဲ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြဆိုတာ
လက္ခ်ဳိးေရတြက္လိုက္ရင္ေတာင္ လက္တစ္ဖက္မျပည့္ပါဘူး။

အဲလိုအေျခအေန ေအာက္မွာ ၁၉၉၅ ေနာက္ပိုင္း အမ်ားျပည္သူကို ရွယ္ယာေရာင္းတဲ့ ကုမၸဏီ
တခ်ဳိ႕ တျဖည္းျဖည္း ေပၚေပါက္လာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီကုမၸဏီေတြဟာ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီေတြအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ထားတာ မဟုတ္ဘဲ ရွယ္ယာ
ထုတ္ေရာင္းတဲ့ သေဘာလုပ္ကိုင္ၾကတာပါ။

တူညီတဲ့ လုပ္ပံုလုပ္နည္းကေတာ့ သူတို႔ဟာ အျမတ္အစြန္း ေသခ်ာတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ
လုပ္ကိုင္ ေနတယ္။ အဲဒီအတြက္ သူတို႔ ကုမၸဏီေတြမွာ ေငြထည့္ပါ။ အဲလို ေငြလာထည့္ရင္
ကုမၸဏီက အျမတ္ဘယ္ေလာက္ရွိရွိ၊ ဘယ္ေလာက္ ႐ႈံး႐ႈံး ေငြလာထည့္ထားသူေတြကို တစ္လ
အတိုး ငါးရာခုိင္ႏႈန္းေပးမယ္၊ ေျခာက္ ရာခုိင္ႏႈန္းေပးမယ္၊ ခုနစ္ရာခုိင္ႏႈန္းေပးမယ္ စသျဖင့္
ေၾကာ္ျငာပါတယ္။

ဒီ ေၾကာ္ျငာမႈကို သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြက စစ္ေဆး၊ တားျမစ္ ဟန္႔တားတာ မရွိေလေတာ့
ျပည္သူအမ်ားစုက တကယ္ အဟုတ္မွတ္ၿပီး ေငြသြားထည့္ၾကပါတယ္။ သိပ္မၾကာပါဘူး။
အဲဒီကုမၸဏီေတြ အ႐ႈံးေပၚၿပီး ျပည္သူေတြ ေငြ အားလံုးဆံုး႐ႈံးကုန္ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္က ျပႆနာေပၚခဲ့တဲ့ က်ဳံယြမ္ကုမၸဏီဆို နာမည္ႀကီးပါတယ္။

၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ၀န္းက်င္ ေရာက္လာေတာ့ ေငြစုေငြေခ်းသမ၀ါယမအသင္းေတြဆုိတာ မိႈလို
ေပါက္လာျပန္ပါတယ္။ သူတို႔လည္း အလား တူပါပဲ။ ကိုယ့္မွာေငြအပိုေတြရွိရင္ သူတို႔ဆီ လာအပ္
ထားပါ။ တစ္လကို ငါးက်ပ္တိုးကေန ခုနစ္က်ပ္တိုးအထိ ေပးမယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ဧရာေျမ၊ မဟာဓနံ၊ ဓနသီရိ၊ လင္းသစၥာ စတဲ့ ကုမၸဏီေတြ နာမည္ႀကီးပါတယ္။ ဒီကုမၸဏီေတြ ဟာ
အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြအျဖစ္ ဖဲြ႕စည္းထားတာ မဟုတ္သလို ဘဏ္ေတြလို ေငြေရးေၾကးေရးလုပ္ငန္း
လုပ္ကိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ကုမၸဏီေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။

ထံုးစံအတိုင္း အာဏာပိုင္အသိုင္း အ၀ိုင္းက အဲဒီ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို စစ္ေဆး၊
တားျမစ္တာမ်ဳိးေတြလည္း မလုပ္ပါဘူး။ စာနယ္ဇင္းေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ကိုလည္း တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္
ပိတ္ပင္ထားတဲ့ အခ်ိန္မို႔ အဲဒီအေၾကာင္းေရးတာေတြကိုလည္း ေဖာ္ျပခြင့္ မရၾကပါဘူး။

ေငြသြားအပ္ထားလိုက္႐ံုနဲ႔ ဘာမွ မလုပ္ဘဲ တစ္ႏွစ္အတိုး ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၈၄ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ
ရမယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔က ျပည္သူေတြ အဲဒီကုမၸဏီေတြဆီ ေငြသြားအပ္ၾကပါတယ္။
သူတို႔ဆီမွာ ေငြအပ္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္ကိုေတာင္ တန္းစီေစာင့္ရတဲ့ အေျခအေနအထိ
အလုအယက္ ေငြသြားအပ္ၾကတာမ်ဳိးပါ။

ေနာက္ပိုင္း အေျခအေန သိပ္ဆိုးလာေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြက လက္သိပ္ထိုးၿပီး ဆက္မလုပ္ဖို႔
တားျမစ္ပါတယ္။ ဒီအခါ ေငြအပ္ႏွံထားတဲ့ ျပည္သူေတြ ေငြသြားျပန္ထုတ္တဲ့အခါ အနည္းစုကလဲြလို႔
ျပည္သူအမ်ားစု သူတို႔ေငြ ျပန္မရၾကေတာ့ပါဘူး။

အဲဒီအခ်ိန္က ေငြစုေငြေခ်းကုမၸဏီေတြ ေရွ႕မွာ ကိုယ့္ေငြကိုယ္ျပန္ရဖို႔ တန္းစီေနၾကတဲ့ ေဒါသထြက္
ေနတဲ့ ျပည္သူလူထုႀကီးေတြကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမင္ေတြ႕ ၾကရပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္း နားလည္သူတခ်ဳိ႕က စုၿပီး တရားစဲြၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ျမစ္ႀကီးနားမွာ ဒု၀န္ႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္သိမ္း ေျပာသလိုပါပဲ။ အမႈႏိုင္ေပမယ့္လည္း ဘာမွ
သိပ္ျပီး ျပန္မရၾကပါဘူး။

ေနာက္ထပ္ အမ်ားပိုင္တစ္ေခတ္

အခုေနာက္ပိုင္း အစိုးရသစ္တက္လာၿပီး ပီျပင္တဲ့ ေဈးကြက္စီးပြားေရးစနစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔
လုပ္လာၾကတဲ့အခါ စေတာ့ ရွယ္ယာ ေဈးကြက္ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ လိုလာပါတယ္။

ဒီအခါ တိုင္းျပည္မွာ စေတာ့ရွယ္ယာေဈးကြက္ စတည္ေထာင္ဖို႔ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီေတြရယ္လို႔
ပီပီျပင္ျပင္ ငါးခုေတာင္ မရွိပါဘူး။

ေနာက္ပိုင္းလိုအပ္ခ်က္အရ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ တည္ေထာင္ခြင့္ေပးလိုက္တဲ့အခါ ကာလတိုအတြင္း
အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြ မႈိလိုေပါက္ လာပါေတာ့တယ္။

လုပ္ငန္းတစ္ခုခုကို အေျချပဳတဲ့ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ ေဒသတစ္ခုခုကို အေျခတည္တဲ့ အမ်ားပိုင္
ကုမၸဏီ၊ စီမံကိန္း တစ္ခုခုကို အေျချပဳတဲ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ အမ်ားႀကီး အမ်ားႀကီးေပၚလာတာပါပဲ။

ဆန္စပါး အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ သတၱဳ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ ေရႊလုပ္ငန္း အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊
ေဆာက္လုပ္ေရး အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ ဂ်ာနယ္ထုတ္မယ့္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ ဆက္သြယ္ေရး
အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ စီးပြားေရးဇုန္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ တနသၤာရီ
အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ၊ သီလ၀ါ ဟိုးလ္ဒင္းအမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီစသျဖင့္
အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြ ရာနဲ႔ခ်ီ ေပၚလာပါတယ္။

အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီေတြလို႔ ဆိုေပမယ့္ အမ်ားစုဟာ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း
ေတြကို အျပည့္အ၀အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ျခင္းေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။

အားလံုးတူညီတာ တစ္ခုကေတာ့ အစုရွယ္ယာေတြ ထုတ္ေရာင္းမယ္။ ျပည္သူေတြက လာ၀ယ္
ၾကပါ။ လာရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံၾကပါဆိုတာေတာ့ တူညီၾကပါတယ္။

ဒု၀န္ၾကီးက သတိေပးၿပီ

အခု အဲဒီကုမၸဏီေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ရင္ စဥ္းစဥ္းစားစားနဲ႔ လုပ္ပါဆိုၿပီး ဘ႑ာအခြန္
ဒု၀န္ႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္သိမ္းက သတိေပးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒု၀န္ႀကီးက "အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီေတြ ေထာင္ထားၾကေပမယ့္ အခ်ိန္မေရြး ထြက္လို႔ရေအာင္
ေလယာဥ္လက္မွတ္၀ယ္ထားၿပီး အေရးအေၾကာင္းဆို ယိုးဒယားထြက္ေျပးမယ္၊ စင္ကာပူ
ထြက္ေျပးလို႔ရေအာင္ လုပ္ထားတ့ဲ သူခ်ည္းပဲ။ အခု အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေပါေနတယ္။ စဥ္းစားဆင္ျခင္ၿပီးမွ
လုပ္ၾကပါ" လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဂ်ပန္ ဒိုင္၀ါ အင္စတီက်ဳသုေတသန ဌာနဒုဥကၠ႒ မစၥတာ ယူဆူကီကာ၀ါမူရကေတာ့
စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းေဈးကြက္ ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ အခ်က္သံုးခ်က္လိုတယ္လို႔ သူက
ေထာက္ျပပါတယ္။

အဲဒါေတြကေတာ့ ခိုင္မာ ေတာင့္တင္းတဲ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီႀကီးေတြ ေပၚထြန္းလာမႈ၊ ပံုမွန္လည္ပတ္
ေနတဲ့ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းေဈးကြက္နဲ႔ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို စနစ္တက် စီမံ
ကြပ္ကဲႏိုင္တဲ့ ွနခကမငအပ ႏထခ့ေညါန ဃသာာင််ငသည (ွႏဃ) ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ရွိဖို႔ပဲလို႔
သူက ရွင္းျပပါတယ္။

ဘာလုပ္ၾကမလဲ

တကယ္ေတာ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တိက်တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္
ေတြ ရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရဘက္က ဒီကုမၸဏီေတြ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း တိတိက်က် လိုက္နာလာေအာင္ ထိန္းေက်ာင္း
ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနရွိသင့္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ အစုရွယ္ယာေတြ ထုတ္ေရာင္းဖို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ခ်ေပးမယ့္ အေနအထားမွာ တင္းတင္း
က်ပ္က်ပ္ ကိုင္တြယ္ရပါမယ္။

ေနာက္တစ္ခု အေရးႀကီးတာက အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြ ဗဟုသုတရွိရ
ေအာင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပညာေပးတာမ်ဳိး လုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။

အျခားတစ္ဖက္မွာေတာ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီထူေထာင္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ သူေတြဘက္ကို ပြင့္လင္း
ျမင္သာမႈရွိရွိ လုပ္လာေအာင္ တုိက္တြန္းဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြဆိုတာ ကုမၸဏီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ
အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ကုမၸဏီ အမ်ဳိးအစား
ေတြျဖစ္ပါတယ္။

ကုမၸဏီဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လွ်ဳိ႕၀ွက္ထားလို႔ မရပါဘူး။

သတင္းဌာနေတြကို သတင္း မေျပာခ်င္၊ ထိမ္ခ်န္ခ်င္လို႔ မရပါဘူး။

အဲလို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရွိ လုပ္ကိုင္ႏုိင္ေအာင္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြဘက္က ထိန္းေက်ာင္းေပး
ရပါလိမ့္မယ္။

တကယ္လို႔ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို မလိုက္နာ၊
ပ်က္ကြက္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီအျဖစ္ကေန ပယ္ဖ်က္တယ္ ဆိုတာမ်ဳိးေတြကိုလည္း
ျပည္သူေတြသိေအာင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သတင္းထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ စေတာ့ရွယ္ယာေဈးကြက္ဆုိတာ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီႀကီးေတြကို မူတည္ၿပီး
တည္ေဆာက္ရတာမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။

မခိုင္မာတဲ့ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္မိရင္ စေတာ့ရွယ္ယာေဈးကြက္ကို စီးပြားေရးေလာကနဲ႔
ႏိုင္ငံတကာက အယံုအၾကည္နည္းတာ၊ ၿပိဳလဲတာမ်ဳိး ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုကာလဟာ မိုးဦးက် မႈိေတြေပါက္သလို တစ္ပြင့္ၿပီး တစ္ပြင့္ ေပၚလာတဲ့
အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြမွာ အစုရွယ္ယာ ၀ယ္မယ္ဆိုရင္ ဒု၀န္ႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္သိမ္း ေျပာသလို
စဥ္းစားဆင္ျခင္ၿပီးမွ လုပ္ၾကပါလို႔ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးေမွ်ာ္ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္လိုက္ ရပါတယ္။

စည္သူေအာင္ျမင့္
ျမန္မာတုိင္း(မ္)